Dünyanın en eski bilgisayarı: Antikythera
Antikythera, 1900 yılında ortaya çıkarılan ve hakkında bir çok teori ortaya atılan ilk analog bilgisayar olma özelliğini taşıyor.
Antikythera düzeneğinin, Güneş ve Ay tutulmalarını hesaplamak için tasarlanan astronomik bir aygıt olabileceği fikri yeni bulgularla da desteklendi.
Günümüzde Antikythera düzeneği olarak adlandırılan mekanizma, 1900 yılında sünger dalışçıları tarafından Antikythera batığında bulunmuş ve 1902'de içerisindeki çarklı düzeneği inceleyen arkeolog Valerios Stais tarafından astronomik bir saat olarak yorumlanmıştı. Dönemin yaygın kanısı ise, böylesine komplike bir düzeneğin gemi enkazındaki 2000 yıllık heykellerden ya da mücevherattan çok daha sonra oraya ulaştığı yönündeydi. Öyle ki, bu sansasyonel mekanizmanın 1500 yıldan önce var olması mümkün görünmüyordu.
AY ÇEVRİMİNE GÖRE DÜZENLENMİŞ
Nükleer fizikçi Charalambos Karakalos ile yürüttükleri ortak çalışma, X-ray ve gama ışınlarından elde edilen görüntülerden yola çıkarak düzeneğin bir tür analog bilgisayar olabileceğini savunuyordu. Araştırmada, bronz dişlilerin düzeneğin üzerindeki ibreleri hareket ettiren bir çevirme koluna bağlı olduğuna ve ay çevrimine* göre düzenlendiğine de yer verildi. 2009 yılından bu yana yürütülen çalışmalarda modern görüntüleme teknolojisi kullanılarak düzeneğin içerisindeki 30 dişli tespit edildi ve sanal bir model geliştirildi. Parçaların uyum içinde çalıştığının anlaşılması, Antikythera düzeneğinin gezegenlerin konumunu ve tutulmaları tahmin edebildiğini de doğrulamış oldu. Düzeneğin üzerinde ayrıca Ay'ın evrelerini gösteren siyah ve beyaz taşlar bulunuyordu.
Antikythera düzeneğinin çalışma prensibini açıklayan metin yeni teorileri de beraberinde getirdi: Metin, yaklaşan tutulmaları renklerle anlatıyor, bu da renklerin gizemli anlamları olabileceği fikrini akla getiriyor. İkinci teoride ise düzeneğin birden fazla kişi tarafından Rodos adasında geliştirilmiş olabileceği ve muhtemelen türünün tek örneği olmadığı savunuluyor. Görünen o ki, Antik Yunanlıların astronomik ve mekanik birikimleri hayal edebileceğimizin çok daha ötesindeydi.
Not: Ay Çevrimi eski Yunanlıların kullandığı ay-gün takvimde kabul edilen 76 yıllık zaman aralığı. Bu aralıkta MÖ. 330 dan başlayarak her 3, 5, 8, 11, 13, 16 ve 19 uncu yıllar ekli yıl olarak alınır.
Kaynak: Arkeofili
Günümüzde Antikythera düzeneği olarak adlandırılan mekanizma, 1900 yılında sünger dalışçıları tarafından Antikythera batığında bulunmuş ve 1902'de içerisindeki çarklı düzeneği inceleyen arkeolog Valerios Stais tarafından astronomik bir saat olarak yorumlanmıştı. Dönemin yaygın kanısı ise, böylesine komplike bir düzeneğin gemi enkazındaki 2000 yıllık heykellerden ya da mücevherattan çok daha sonra oraya ulaştığı yönündeydi. Öyle ki, bu sansasyonel mekanizmanın 1500 yıldan önce var olması mümkün görünmüyordu.
AY ÇEVRİMİNE GÖRE DÜZENLENMİŞ
Nükleer fizikçi Charalambos Karakalos ile yürüttükleri ortak çalışma, X-ray ve gama ışınlarından elde edilen görüntülerden yola çıkarak düzeneğin bir tür analog bilgisayar olabileceğini savunuyordu. Araştırmada, bronz dişlilerin düzeneğin üzerindeki ibreleri hareket ettiren bir çevirme koluna bağlı olduğuna ve ay çevrimine* göre düzenlendiğine de yer verildi. 2009 yılından bu yana yürütülen çalışmalarda modern görüntüleme teknolojisi kullanılarak düzeneğin içerisindeki 30 dişli tespit edildi ve sanal bir model geliştirildi. Parçaların uyum içinde çalıştığının anlaşılması, Antikythera düzeneğinin gezegenlerin konumunu ve tutulmaları tahmin edebildiğini de doğrulamış oldu. Düzeneğin üzerinde ayrıca Ay'ın evrelerini gösteren siyah ve beyaz taşlar bulunuyordu.
Antikythera düzeneğinin çalışma prensibini açıklayan metin yeni teorileri de beraberinde getirdi: Metin, yaklaşan tutulmaları renklerle anlatıyor, bu da renklerin gizemli anlamları olabileceği fikrini akla getiriyor. İkinci teoride ise düzeneğin birden fazla kişi tarafından Rodos adasında geliştirilmiş olabileceği ve muhtemelen türünün tek örneği olmadığı savunuluyor. Görünen o ki, Antik Yunanlıların astronomik ve mekanik birikimleri hayal edebileceğimizin çok daha ötesindeydi.
Not: Ay Çevrimi eski Yunanlıların kullandığı ay-gün takvimde kabul edilen 76 yıllık zaman aralığı. Bu aralıkta MÖ. 330 dan başlayarak her 3, 5, 8, 11, 13, 16 ve 19 uncu yıllar ekli yıl olarak alınır.
Kaynak: Arkeofili