Mısır Piramitleri nasıl yapıldı?

Nasıl inşa edildiği konusunda yüzlerce teori bulmamız mümkün. Peki hangisi akla en uygunu? Yazımızda Mısır Piramitleri'nin nasıl yapıldığına dair bilgileri bulabilirsiniz.
Nasıl inşa edildiği konusunda yüzlerce teori bulmamız mümkün. Peki hangisi akla en uygunu? Yazımızda Mısır Piramitleri'nin nasıl yapıldığına dair bilgileri bulabilirsiniz.

Hakkında en çok konuşulan antik medeniyet tartışmasız Mısır’dır. Bu durumun en önemli sebebi ise piramitlerdir. Tüm dünyadan insanların yoğun ilgisini çeken bu anıtsal mezar yapıları, her zaman merak konusu olmuştur. Bu yoğun ilgi ve merak maalesef ki efsanelerin ve yanlış birçok bilginin de türemesine sebep olmuştur. Uzaylılardan tutun da, daha gelişmiş bir medeniyet iddiasına kadar birçok konu sürekli gündeme getirilmiştir. Arkeoloji dünyasında bunların sebepleri eksik bilgi yahut bilinçli çarpıtmalar olarak görülmektedir. Sizler bu yazıda Antik Mısır’ın Nil ile ilişkisini, çok kısa bir tarihini, piramitlerin nasıl başladığı ve geliştiğini, son olarak da piramitlerin yapım teknikleriyle ilgili bilgi alacaksınız.

Coğrafi koşulların etkisi

Mısırlılar Nil’in taşkınları hesaplamak için nilometre denilen bir yapı inşa ettiler. Nil’in belli yerlerine yapılan bu yapının içerisindeki ölçek sayesinde, suyun seviyesi ölçülüyor ve taşkınlar önceden fark edilebiliyordu. Ayrıca tanrılara ettikleri dua ve verdikleri hediyeler ile Nil taşkınlarından korunmaya çalışıyorlardı.

Şekil 1: Daha önce Kahire’de bulunan Nilometre.
Şekil 1: Daha önce Kahire’de bulunan Nilometre.

Antik Mısır medeniyeti

Erken Hanedanlık dönemi ile MÖ 3100 yılında başlamıştır. Genel hatlarıyla Mısır Arkeolojisi; Eski, Orta ve Yeni Krallıklar olarak 3 ayrı dönemde incelenir. Son hanedanlık olan 31. Hanedan ise Büyük İskender’in fethi ile MÖ 332 yılında son bulmuştur. Tüm bu süreç, yaşanan ara dönemler (Mısır’da siyasi birliğin olmadığı dönemler) ile birlikte toplamda 2768 yıl sürmüştür.

Peki, hayranlık uyandıran piramitler nereden doğmuştu?

Piramitler, mastaba denilen elit mezarlardan doğmuştur. Mastabalar, dörtgen biçimli ve yer seviyesinin altında mezar odasının olduğu süslemeli mezar kompleksleridir. Bilinen ilk piramit, Sakkara’da bulunan ve 2670 yılında Djoser tarafından yaptırılan Merdivenli Piramit’tir. Bu piramit aslında bir mastaba olarak yapılmış ve daha sonra kralın gücünü göstermek için basamaklar eklenmiştir. İşte bu eklemeler piramitlerin doğuşuna neden olmuştur.

Şekil 2: Mastaba Çizimi.
Şekil 2: Mastaba Çizimi.

En bilinen Mısır Piramitlerinin yapılış serüvenleri

Şekil 3: Basamaklı Piramit.
Şekil 3: Basamaklı Piramit.

MÖ 2610 yılına gelindiğinde ise Firavun Huni (Snefru’da olabilir net değil), Dashur şehri yakınlarına Meidum Piramidi’ni yaptırmıştır. Üst kısmı çok dik yapılan bu piramitte Mısırlı ustalar büyük bir tecrübe elde etmiş oldular çünkü piramidin üst kısmı diklikten dolayı çöktü.

Meidum Piramidi

Şekil 4: Meidum Piramidi.
Şekil 4: Meidum Piramidi.

Meidum Piramidi'nin ardından 2590 yılında Snefru, Dashur şehrine bir piramit yaptırdı. Maalesef ki bu piramitte de başarıya ulaşılamadı. Çünkü yapım sırasında piramidin eğimi kaldırmayacağı anlaşıldı ve eğim düşürülmek zorunda kalındı. Bu nedenle adı Kavisli Piramit olarak kaldı.

Şekil 5: Kavisli Piramit.
Şekil 5: Kavisli Piramit.

Snefru buradaki başarısızlık üzerine aynı şehre Kırmızı Piramidi yaptırmaya başladı. Bu piramit, sabit bir açıyla düz bir şekilde yapılabilen ilk piramittir. Gördüğünüz üzere piramitler bir gelişim aşamasından geçmiştir.

Şekil 6: Kırmızı Piramit.
Şekil 6: Kırmızı Piramit.

Gelelim Giza Platosunda bulunan 3 büyük piramide: Khufu (Keops), Khafre ve Menkaure. Bu piramitler 4. Hanedanlık döneminde yani MÖ 2575- 2465 yılları arasında yapılmıştır. Mısır’ın ününü kazanmasını sağlayan bu piramitlerin ölçüleri şu şekildedir:

  • Khufu: 146 metre ve 2.560.000 metreküp.
  • Khafre: 143 metre ve 2.160.000 metreküp.
  • Menkaure: 65 metre ve 296.000 metreküp.
Şekil 7: Giza piramitleri ve planları.
Şekil 7: Giza piramitleri ve planları.

Khufu Piramidi

Şekil 8: Khufu, Kafre ve Menkaure. Görünüşte Kafre’nin daha büyük olmasının sebebi zemin yüksekliği ve eğiminin daha dik olmasıdır.
Şekil 8: Khufu, Kafre ve Menkaure. Görünüşte Kafre’nin daha büyük olmasının sebebi zemin yüksekliği ve eğiminin daha dik olmasıdır.

Khufu sadece içlerinde değil Mısır’ın da en büyükpiramididir. Bu piramidin en önemli piramit olmasının sebebi sadece büyüklüğü değil, mezar odasının piramidin içerisinde bulunuyor olmasıdır. Bu mısırlı ustalar için yepyeni bir teknoloji demekti. Bunun için içerideki odalara yeni çatı sistemleri ve koruma duvarları geliştirdiler. Ayrıca bu odaları normalde piramitleri yapmak için kullandıkları kireç taşından değil de daha sert olan granitten yaptılar. Kireçtaşı Giza platosundan elde ediliyordu ama granitin Asvan şehrinden getirilmesi gerekiyordu. Bu mesafe neredeyse 900 kilometredir. Mısırlılar, bu sorunu geliştirdikleri kaliteli yük tekneleri ile aştılar. Taşların nereden getirildiği tamam, peki piramit nasıl inşa edildi?

Şekil 9: Khufu Piramidinin içi.
Şekil 9: Khufu Piramidinin içi.

Mısırlılar piramitleri uzaylıların yardımıyla mı yaptılar?

Şekil 10: Rampa sistemi.
Şekil 10: Rampa sistemi.

Elde edilen kanıtlar rampa sisteminin kullanıldığına yöneliktir. İşçiler kestikleri taşları halat ve kızaklar sayesinde piramidin üst kısımlarına kadar taşımayı başardılar. Taşkesme ve bunlara şekil verme ise zaten AntikDünya’da bilinen bir uygulamaydı. Tabi ki Khufu gibi büyük bir piramit için taş şekillendirme ve bunları yerleştirmek için çok sayıda işçi ve fazla mesai gerekiyordu. Firavunun elindeki insan gücü ve maddi olanaklar, piramidin firavunun ölümünden önce tamamlanmasına imkân vermişti.

Şekil 11: Taşın ocaktan çıkarılışını gösteren görsel.
Şekil 11: Taşın ocaktan çıkarılışını gösteren görsel.

Görüldüğü üzere piramitler Mısırlıların zamanla elde ettiği tecrübenin bir eseri olarak ortaya çıkmıştır. Antik Mısır’daki piramitlerin toplam sayısının 118 ila 138 arasında olduğu düşünülmektedir. En büyükleri olan GizaPiramitleri ise 4.Hanedanlık döneminde yapılmıştır. Bu dönemden sonra piramit boyutları gittikçe küçülmüştür. Bunun siyasi, dini yahut ekonomik birçok sebebi olabilir. LakinMısır’datapınaklar, saraylar ve mastabalar tüm görkemiyle yapılmaya devam edilmiştir.

Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >