0

ARKİTEKT HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

23 yılın ardından vatanına dönen tarihi eser: Lidya Kefaret Yazıtı

Elif Dağtekin
ELİF DAĞTEKİN
27 EYLÜL 2020 , PAZAR 11:00
Abone ol
Milattan Sonra (M.S.) 215-216 yıllarına ait olan kefaret yazıtı.
Milattan Sonra (M.S.) 215-216 yıllarına ait olan kefaret yazıtı.

Türkiye'den çalınmak suretiyle İtalya’ya götürülmüş olan Lidya dönemine ait 1800 yıllık kefaret yazıtı; 1997’de yapılan bir polis baskını sırasında ele geçirildi. Kefaret yazıtı, 20 yılı aşkın süreyle devam eden hukuki sürecin ardından Türkiye'nin Roma Büyükelçiliği tarafından teslim alındı.

Büyükelçi Esenli, yıllardır süren hukuki süreç boyunca yazıtı, en iyi şekilde muhafaza eden İtalyan jandarmasına teşekkür etti.
Büyükelçi Esenli, yıllardır süren hukuki süreç boyunca yazıtı, en iyi şekilde muhafaza eden İtalyan jandarmasına teşekkür etti.

Büyükelçi eseri teslim alıyor.
Büyükelçi eseri teslim alıyor.

Roma Büyükelçiliğinde; işinin ehli bir ekip tarafından özenle paketlenen ve yolculuğa hazırlanan yazıt, Roma Büyükelçisi Murat Salim Esenli tarafından mühürlendi.
Roma Büyükelçiliğinde; işinin ehli bir ekip tarafından özenle paketlenen ve yolculuğa hazırlanan yazıt, Roma Büyükelçisi Murat Salim Esenli tarafından mühürlendi.

Yazıt; Büyükelçi Esenli, Büyükelçilik Kültür ve Tanıtma Müşaviri Haluk Söner ve büyükelçilik yetkililerince Roma Fiumicino Havaalanı'na götürüldü.
Yazıt; Büyükelçi Esenli, Büyükelçilik Kültür ve Tanıtma Müşaviri Haluk Söner ve büyükelçilik yetkililerince Roma Fiumicino Havaalanı'na götürüldü.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Roma Kültür ve Tanıtma Müşaviri Rıza Haluk Soner de yolculuğa eşlik etti. Tarihi eseri karşılamak üzere havaalanına İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürü Rahmi Asal da geldi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Roma Kültür ve Tanıtma Müşaviri Rıza Haluk Soner de yolculuğa eşlik etti. Tarihi eseri karşılamak üzere havaalanına İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürü Rahmi Asal da geldi.

Bir anne ve babanın, iki oğlunun yaptığı hırsızlıktan duyduğu üzüntü ve pişmanlığı anlatan kefaret yazıtı.
Bir anne ve babanın, iki oğlunun yaptığı hırsızlıktan duyduğu üzüntü ve pişmanlığı anlatan kefaret yazıtı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerinin eseri teslim almalarının ardından eser; özel bir kutu içerisinde Türk Hava Yolları'nın Roma uçağına yüklendi. Yazıt; THY’nın yer hizmetleri iştiraki Turkish Ground Services (TGS) ekipleri tarafından, ait olduğu topraklara ulaştırıldı.

İtalya'dan teslim alınan 1800 yıllık Lidya Yazıtı'nın tanıtımı, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde gerçekleştirildi.
İtalya'dan teslim alınan 1800 yıllık Lidya Yazıtı'nın tanıtımı, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde gerçekleştirildi.

Törende konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, yürütülen hukuki süreç ile alakalı şu ifadeleri kullandı:

İtalya'daki hukuki süreçte hakimin değişmesi, aleyhe verilen haksız karar ve ardından temyiz girişinin 6 yıl ötelenmesi gibi sıkıntılar sebebiyle Lidya yazıtı, 20 yılı aşkın bir süredir ait olduğu topraklara dönmeyi bekledi. Bakanlığımızın ısrarcı tutumu, hem Dışişleri Bakanlığımızca hem Roma Kültür ve Tanıtma Müşavirliğince davanın yerinde ve titizlikle takip edilmesi sonucunda Floransa'daki üst mahkeme, eserin ülkemizden kaçırılmış olduğunu kabul ederek, eser üzerindeki mülkiyet hakkımızı onaylamıştır."

Bakan Ersoy konuşmasına “Lidya Yazıtı” ile ilgili hukuki süreci anlatarak devam etti.
Bakan Ersoy konuşmasına “Lidya Yazıtı” ile ilgili hukuki süreci anlatarak devam etti.

İtalyan polisinin tarihi eser kaçakçılığıyla mücadele biriminin 1997 yılında bir antika tüccarına yaptığı baskında ele geçirilen kefaret yazıtının, Anadolu uygarlığı olan Lidyalılara ait olabileceği düşünülmüş ve durum Türk yetkililere bildirilmiş. Kültür ve Turizm Bakanlığının yaptığı incelemeler sonucunda M.S. 215-216 yıllarına tarihlenen Lidya yazıtının, Manisa’nın Demirci ilçesinde bulunan Saittai Antik Kenti’ndeki Apollon Aksyros Tapınağı'ndan kaçırıldığı tespit edilmiş.

Tarihi eserin, Türkiye'ye iade edilmesi için, Roma Büyükelçiliği aracılığıyla 1998 yılında hukuki süreç başlatan Kültür ve Turizm Bakanlığı; yazıtın izinsiz bir şekilde Türkiye’den çıkarıldığına ve Türkiye’ye ait olduğuna dair deliller sunmuş. Prato kentindeki birinci derece mahkemenin, 2012 yılında Türkiye aleyhine karar vermesinin ardından Türkiye o dönemde verilen bu kararı temyize götürmüş ve eserin İtalyan güvenliği tarafından muhafazasını talep etmiş. Floransa Temyiz Mahkemesi, mahkeme temyiz süreci 19 Şubat 2013 tarihinde sonlanana kadar Prato Mahkemesinin kararını askıya almış ve bu sürede yazıtın İtalyan makamlarının koruması altına alınmasına karar vermiş.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Roma Büyükelçiliği ve Büyükelçilik Kültür ve Tanıtma Müşavirliği’nin özenli takibi neticesinde Floransa Temyiz Mahkemesi 5 Kasım 2019'da Lidya yazıtının Türkiye’ye ait olduğuna dair hüküm vermesinin ardından eserin ait olduğu topraklara iade süreci resmi olarak başlamış.