Dinamik bir eğitim yapısı: Akşemsettin İlköğretim Okulu

İstanbul Sismik Riski Azaltma ve Acil Durum Projesi (İSMEP) kapsamında yıkılıp inşa edilmesi planlanan okullar; çevresel ve kültürel faktörler göz önünde bulundurularak tasarlanıyor. Aynı zamanda kapasiteleri de artırılan bu okulların, modern çağın gereksinimlerini karşılayabilecek bir ihtiyaç programı çerçevesinde yeniden düzenlenmesi öncelikli amaçlardan biri oluyor.

Mimarlar hem yapısal hem de fonksiyonel anlamda değişime ihtiyaç duyan bu eğitim yapılarının baştan sona yeniden tasarlanmasını, gelecek nesil için bir avantaj olarak görüyor. “İstanbul’da 45 Kamu Binası” projesine dahil olan yeni Akşemsettin İlköğretim Okulu, aynı arazi üzerinde konumlanıyor. Toplam inşaat alanı 11.669 m²’den oluşan yeni eğitim yapısı, 2021 yılında kullanıcılarına teslim ediliyor.

Gecekondulaşmanın yoğun olduğu bölgede sadece kamu binaları değil konut yapıları da bu dönüşüm sürecinin içine dahil ediliyor. Bu bağlamda mimarlar, kente mimari ve sosyal anlamda yeni bir karakter kazandırmayı hedefliyor. Özellikle okulun konumlandığı mahallede hızla ilerleyen düzensiz ve kaçak yapılaşmalar; mimarları kaliteli ve sürdürülebilir bir yapı tasarlamaya yönlendiriyor.

2018 yılına kadar hizmet veren ve yaklaşık 3.500 m²’lik bir alanda yer alan eski yapıda,1400 öğrenci eğitim görüyordu. Yeni binanın inşa sürecinde, diğer yıkılan okullarda olduğu gibi, öğrenciler aynı mahalledeki diğer okullara yerleştirilerek eğitime devam edildi. Bu sebeple yeni binaların hem tasarım hem de uygulamasında;süre ve maliyet yönetimi önemli bir rol oynuyor.

Yeni projede program hacmi genişletilirken kapalı-açık alan oranlarına dikkat ediliyor. Tasarımcılar, arazideki kot farklılıklarından faydalanarak okul programına dahil olan çok amaçlı ortak kullanım alanlarını zemin kotunda konumlandırıyor. Bir araya geldiklerinde bir kaide görevi gören bu birimler, üst katta bir avlu oluşturuyor.

Avlunun etrafında birbirini takip eden ve bir çember dizilimi oluşturan sınıflar ve diğer yardımcı birimler yer alıyor. Kuş bakışı görüntüsü bir diskiandıran yapıda tuğla ve brütbeton kullanımı öne çıkıyor. Dış cephede ise özellikle dokulu beton kullanımı dikkat çekiyor.

Açık ve kapalı kullanım alanlarıyla brüt inşaat alanı 2,5 kat artırılan Akşemsettin İlköğretim okulunun yeni hacmi 11.669 m²’ye çıkartılırken öğrenci kapasitesi değiştirilmiyor. Müzik atölyesi, destek eğitim odaları, laboratuvarlar, resim derslikleri ve artırılan anaokulu oyun odaları ile toplam derslik sayısı 37’den 56’ya yükseliyor. Ortak alanlar, spor sahaları, çok amaçlı salonlar, laboratuvarlar gibi birimlerin de hacmi artırılıyor.