Hayalet görünümlü sanat merkezi: Gue(ho)st House

Fransız sanatçılar Christophe Berdaguer ve Marie Péjus’tan biri işlevsel diğeri görsel iki temel madde isteniyor. Bunlardan ilki çağdaş sanat merkezinin çevresinin düzenlenmesi, diğeri ise sanat merkezini yakından geçen ana yoldan daha görünür hale getirilmesi oluyor. Bu fikirlerin geçmişi 2005 yılına dayanıyor. Birçok ortağın ve işbirlikçinin çabaları sayesinde proje 2012’de tamamlanıyor.

Proje, 19. yüzyıldan kalma bir sinagog içindeki bir galeri olan Synagogue de Delme Çağdaş Sanat Merkezi’nin arazisinde yer alıyor. Komisyon; belediye binası, sinagog, otoyol ile aradaki boşlukları, küçük bir evi, tenis kortu ve spor salonunu kapsıyor. Bu nedenle proje yalnızca sanat merkezini değil diğer alanları da yakından ilgilendiriyor.

Yapının çevresine kapsamlı etkisi nedeniyle tasarımcılar bütün alanın nasıl kullanılacağı üzerine çalışıyor. Delme'nin kültürel, toplumsal, spor ve idari yaşamının merkezini oluşturan alanda yeni bir kamusal mekan tasarlanıyor. Bina daha öncesinde hapishane, okul ve cenaze evi olarak kullanılırken cenaze evi yeni tasarıma ilham kaynağı oluyor.

Projenin adlandırılması yapının tarihi ilhamından ve yeni işlevinden yola çıkılarak yapılıyor. Marcel Duchamp’ın 1953 yılındaki bir çalışmasında oluşturduğu “a Guest + a Host = a Ghost” kavramından atıfla projeye “Gue(ho)st House” ismi veriliyor. “Guest” (ziyaretçi) ve “Host” (ev sahibi) kelimeleri bir araya gelerek “Ghost” (hayalet) kelimesini andıran “Gue(ho)st” ismi ortaya çıkıyor.

Sinagog ve belediye binası arasındaki bina uzun süre cenaze evi olarak işlev görüyor. Dönüşüm projesi, yapının bir hayalete benzemesini amaçlıyor ve eski işlevden referans alıyor. Sanatsal öneri, yapının geçmişini yaşatırken aynı zamanda iddialı bir görünüm de kazandırıyor.

Mevcut bina tamamen polistirenle kaplanıyor. Atölyede 1 m³’lük parçalar üretiliyor ve yapının cephesine yapıştırılıyor. Yaklaşık elli blok ile kaplama tamamlanıyor. Polistiren kaplama tamamlandıktan sonra cilalanıyor ve üzeri iki kat püskürtülmüş poliüretan reçine ile kaplanıyor. Tüm bu uygulama sonucunda yapı kesintisiz beyaz su geçirmez bir kaplama ile sarılıyor. Bahçede yer alan bank, polistirenden yontuluyor ve çelik bir çerçeve ile güçlendiriliyor.

Binanın çevresiyle etkileşimini güçlendirmek için bahçe duvarları kaldırılıyor. Bahçe, yeni ağaçlar ve çiçeklerle donatılıyor. Işıklı bir tabela ile bütün gün boyunca insanlar binaya yönlendiriliyor. Ek bir yol ile sinagogun arkasındaki alanla bağlantı sağlanıyor.

Gue(ho)st House başlı başına bir sanat eseri olarak Delme Komünü tarafından finanse ediliyor ve Fransa Kültür Bakanlığı tarafından destekleniyor. Gue(ho)st House, sanatsal ve kültürel olarak Fransa’nın kuzeydoğusundaki Delme Komünü’nün merkezi olarak görev görüyor.

La Synagogue de Delme’nin çağdaş sanat merkezi, 2000’lerin başından bu yana çevresine sanat anlamında arabuluculuk sağlıyor. Delme'de diğer kurumlarla ilgili sergilerde ortak hareket eden kurum, bölgeye gelen ziyaretçiler için rehberlik hizmeti sunuyor ve ideal rotalar oluşturuyor. Sanat atölyeleri, okullar için eğitim paketleri, sanatçılarla halka açık tartışmalar, sanat ve felsefe konuşmaları gibi faaliyetlere öncülük ediyor. Kurumun bölgedeki halka ciddi şekilde rehberlik etmesine rağmen Gue(ho)st House’a uzanan yol güzergahında herhangi bir ziyaretçi merkezi bulunmuyor.

Gue(ho)st House tasarımının gerçekleştirildiği mevcut bina 1984 yılında tescilleniyor, bu sebeple bina olduğu gibi korunuyor. Mimari bütünlük iç mekanlarda da devam ediyor ve tamamen sergilere ayrılıyor. Mekanın tarihi değerinin yanında projede işlevsel ihtiyaçlara dikkat edilerek sanatçıların, ziyaretçilerin, tasarımcıların ve çalışanların işbirliği yapacağı bir alan tasarlanıyor.

Binanın zemin katında karşılama merkezi, bilgi ofisi ve dokümantasyon merkezi bulunuyor. Üst katta çeşitli sanatçılara, öğrencilere, stajyerlere ve sanat dünyasından diğer profesyonellere konaklama hizmeti sunan bir stüdyo bulunuyor.

Christophe Berdaguer ve Marie Péjus, 20 yıla yakın süredir birlikte çalışıyor. Berdaguer ve Péjus; biyoloji, psikanaliz, nöroloji, sosyoloji gibi çeşitli disiplinlerden yola çıkarak çok yönlü çalışmalara imza atıyor.