Tarihi dokuyu çağdaş baloncuklarla yenileyen tasarım: Hutong Bubble 218

Çin’in başkenti Pekin’de yer alan, tarihi çok eskilere dayanan mahalleler, kentsel dönüşümle onarılmak isteniyor. Mad Architects, Çin’in geleneksel avlulu evlerinin oluşturduğu bir sokak türü olan Hutong'u yenileme çalışmalarını üstleniyor. Tasarım ekibi, Pekin’deki kentsel dokunun gördüğü zararları ve bu konu için yapılabilecekleri; ilk olarak 2006 yılında Venedik Mimarlık Bienali’nde dile getiriyor.

Tarihi, Qing Hanedanlığı’na kadar uzanan yapı; 305 metrekarelik bir alana sahip. Mevcut yapıyı küçük müdahalelerle dönüştürmeyi planlayan Ma Yansong; projeye metalik baloncukları dahil ediyor. Mimar, yıkılma riskiyle karşı karşıya kalan bu mahallelerde, çağdaş tasarımlar ile yeni mekanlar üretilebileceğini gösteriyor.

Pekin’in şehir merkezindeki tarihi bölgeleri yenilemek amacıyla oluşturulan "Eski Şehir Yenileme ve Araştırma Programına" katılan Mad Architects, bu araştırma projesinde 4 madde üzerine odaklanıyor. "Tarihi Koruma, Kentsel Dönüşüm, Topluluk Ruhunu Yeniden Canlandırma ve Küçük Ölçekli Müdahale" başlıkları üzerinde çalışan Ma Yansong, bu programın sonucunda Hutong Bubble 218’i tasarlıyor. İlk Hutong Bubble tasarımını 2009 yılında Beibingmasi Hutong’da tasarlayan mimar, bu bölgedeki tasarımlarının adını da "Hutong Bubble 218" olarak anıyor.

Qianmen bölgesinde, Yasak Şehir ve Tian’anmen Meydanı gibi önemli kültürel yapıların yakınında bulunan Hutong Bubble 218, eski ile yeni arasında bir köprü kuruyor. Mimar, dokusunu kaybetmeye başlayan bu mahallelere uyguladığı tasarım sayesinde, bölgeyi tekrardan canlandırmayı hedefliyor.

100 yıldan uzun bir süredir, şehrin ilk uluslararası hastanesi olarak kullanılan yapı, daha sonra 20’den fazla ailenin yaşadığı bir konuta dönüştürülüyor. Süreç içerisinde birçok yapısal müdahaleye maruz kalan evde, zamanla bozulmalar meydana geliyor. Bunun sonucunda kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayamayan bu evler, sahipleri tarafından terk ediliyor.

Mad Architects’in tasarladığı baloncuklardan biri, iki kat arasındaki bağlantıyı dairesel bir merdivenle sağlıyor. Terasa eklenerek yeni bir mekan oluşturan tasarım, akışkan bir yapıya sahip. Diğer Hutong Balonu’na ise çatıya yerleştirilmiş görünümü veriliyor. Toplantı odası olarak kullanılabilen tasarıma erişim, yalnızca terastan sağlanıyor.

Bölgenin tarihsel bağlamından uzak olan bu tasarımlar, fütüristik formlarıyla kullanıcıların dikkatini çekiyor. Aynalı yüzeyleri, etraflarındaki ağaçları ve gökyüzünü yansıtarak çevreyle bütünlük oluşturuyor. Tasarım ekibi, mevcut kentsel dokuyu tamamen bozup yeni bir yapılaşma yapmak yerine; eski ve yeniyi bir araya getiriyor. Kentsel dokuyla tezatlık oluşturan bu tasarımlar, bölgenin kültürel mirası olan unsurları ön plana çıkarıyor.

Mimar, eski avluların dokusunu, geleneksel Hutong binalarında tercih edilen gri tuğlaları kullanarak koruyor. Sokak cephesindeki çıtalı pencereler, doğal ışık miktarından en üst düzeyde faydalanabilmek için çıtasız camlarla değiştiriliyor. Baloncuklarda bulunan açıklıklar, manzarayı mahalleye yönlendiriyor. Ayrıca diğer baloncukların da görülebilmesini sağlayan boşluklarla, kullanıcıya bütünlük hissi aktarılıyor.

Restorasyon çalışmalarında, iç avluyu oluşturan ahşap telkâri paneller, orijinal düzenine göre yenileniyor. Ahşap kapı ve pencerelerin çerçeve desenleri ve detayları da korunuyor.

Sanat ve mimariyi bir araya getiren tasarım ekibi, mevcut yapı için yıkımın tek seçenek olmadığını gösteriyor. Kentsel dokuyu onararak geçmiş ile geleceği birleştiren ekip; küçük ölçekli modern müdahalesiyle, bölgeyi tekrardan canlandırmayı başarıyor.

Proje mimarı Ma Yansong, tasarımı şu sözlerle ifade ediyor:

"Bu proje, mikro ütopik bir ideal. Umarım bu baloncuklar, hayati önem taşıyan yenidoğan hücreler gibi bir işlev görür; geleneksel Hutong'a yeni bir hayat verir ve topluluğu canlandırır."