Yabancı topraklardaki temsilciler: Elçilik tasarımları

Türkiye Büyükelçiliği, Almanya. Uluslararası yarışmayı kazanan NSH Architekten ofisinin tasarımı 2012 yılında tamamlanıyor. Fotoğraf: Bernardette Grimmenstein.
Türkiye Büyükelçiliği, Almanya. Uluslararası yarışmayı kazanan NSH Architekten ofisinin tasarımı 2012 yılında tamamlanıyor. Fotoğraf: Bernardette Grimmenstein.

Dünyanın farklı ülkelerinde yer alan elçilik binaları, temsil ettikleri ülkelerin mimarisinden izler taşıyor. Bir yandan temsil ettikleri değerleri görünür kılan yapılar, diğer yandan da kamu hizmeti sunarak, bu iki değeri dikkatli bir şekilde birleştiriyor.

Almanya Elçiliği, Umman. Fotoğraf: Gijo Paul George.
Almanya Elçiliği, Umman. Fotoğraf: Gijo Paul George.

Kırsal veya kentsel bağlamlarda yer alan tasarımlar, geleneksel inşa yöntemlerine; çağdaş, biçimsel ve mekansal stratejiler getiriyor. Elçilik binalarının tasarımları; bir zamanlar kale ve sığınakları andırıyor olsa da günümüzde farklı yaklaşımlar sergiliyor.

Günümüz diplomatik tesislerinin tasarımları; sürdürülebilir ve yenilikçi binalar için kavramsal ve fiziksel gereklilikleri yerine getiriyor. Aynı zamanda kamusal alan oluşturma ve sivil katılım sağlama durumları da göz önünde bulunduruluyor.

Almanya Elçiliği, Umman. Fotoğraf: Gijo Paul George
Almanya Elçiliği, Umman. Fotoğraf: Gijo Paul George

Umman Sultanlığı'nın başkenti Maskat’ın diplomatik bölgesinde bulunan yeni Alman Elçiliği, 2017’de tamamlandığından bu yana bölgede gelecek vaat eden simgesel bir yapı olma özelliği taşıyor. Bina topluluğu, idari işler binasının yanı sıra elçilik konutunu da içeriyor. Ummanlı firma Hoehler + alSalmy tarafından tasarlanan kompleksin cepheleri hem çağdaş Alman mimarisini hem de geleneksel Umman mimarisini yansıtıyor.

Fransa Elçiliği, Haiti. Fotoğraf: Michel Denancé.
Fransa Elçiliği, Haiti. Fotoğraf: Michel Denancé.

Bölgenin önemli bir unsuru olan dikey pencere şeritlerini barındıran bina; geleneksel dekoratif gölgeleme perdesi olan "Mashrabyia" gibi yerel tasarımlar da taşıyor. Sıcak bir iklime sahip bölgede, idari işler ve konut kısımları için geleneksel ve modern mimarinin harmanlandığı seçkin peyzaj tasarımları yer alıyor.

Haiti'nin yeni Fransız Elçiliği, büyük yeşil alan içerisinde yer alan tek bir dairesel yapıdan oluşuyor. Fransız Cumhuriyeti için bir temsil yapısı olan proje, aynı zamanda günlük çalışma alanları olan yalın bir kompleks. Fransız firma Explorations Architecture, yapıyı tasarlarken bölgenin tropikal mimarisinden esinleniyor.

Fransa Elçiliği, Haiti. Fotoğraf: Michel Denancé.
Fransa Elçiliği, Haiti. Fotoğraf: Michel Denancé.

2018 yılında tamamlanan yapı, mekanlar arasındaki geçirgenliği dengeleyen ve iklim etkilerinden koruyan cephelere sahip. Proje, hafif çelik ve ahşap çerçeveli bir tür pavyon. Yapı, doğal yolla aydınlatılan ve havalandırılan kapalı bir atriyum etrafına konumlanan iki kattan oluşuyor. Tüm destek hizmetleri ve Fransız Konsolosluğu, ana pavyonda yer alıyor. Bu hizmetler, girişten doğrudan görülebilen bir temsil yerini ve kullanıcılar için hoş bir merkez olan büyük bahçeyi çevreliyor.

Türkiye Büyükelçiliği, Fransa.
Türkiye Büyükelçiliği, Fransa.

Türkiye Cumhuriyeti Strazburg Başkonsolosluğu, Parc de l'Orangerie'nin karşısında, kanalın öbür tarafında yer alıyor. Kompleks bünyesinde; konsolosluk hizmet binası, ofisler, konsolosluk konutu ve Avrupa Konseyi Daimi Temsilciliği Binası'nı barındırıyor. Kanal kıyısında yer alan yapılar, kaide üzerinde yükselerek kanala ve parka bakıyor. Mimarlar ve Han Tümertekin ofisinin tasarımı olan kompleks, 2013 yılında tamamlanıyor.

Türkiye Büyükelçiliği, Fransa.
Türkiye Büyükelçiliği, Fransa.

Strazburg’a yönelmiş cepheler, özellikle bölgenin hakim yapılarında kullanılan kızıl kumtaşı ile kaplanıyor. Geleneksel malzemeleri modern tekniklerle birleştiren yapı, bölgedeki yapıların cephelerinde çokça tercih edilen doluluk-boşluk ritmine de ayak uyduruyor. Yapıların arka bahçeye bakan cepheleri, saydam şekilde tasarlanıyor. Saydam cephelerin ardında ise el emeği olan geleneksel İznik çinileriyle kaplı, dolaşım ve servis alanları konumlanıyor.

Belçika Elçiliği, Hindistan. Fotoğraf: Peter Serenyi.
Belçika Elçiliği, Hindistan. Fotoğraf: Peter Serenyi.

Belçika Elçiliği, Hindistan. Fotoğraf: Peter Serenyi.
Belçika Elçiliği, Hindistan. Fotoğraf: Peter Serenyi.

Belçika’nın Yeni Delhi’de yer alan elçiliği, Hint tasarımcı Satish Gujral tarafından tasarlanıyor ve 1983 yılında tamamlanıyor. Çıplak kızıl tuğladan inşa edilen yapı, ilk kez Belçikalı olmayan bir mimara Belçika Hükümeti Kraliyet Nişanı’nı kazandırıyor. Kompleksin tasarımı sayesinde zengin Hint yapım geleneğinin tuğla ile devam ettirilmesi sağlanıyor.

Kompleks dahilinde olan çeşitli yapılar birbirlerinden fiziksel olarak tamamen bağımsız şekilde konumlanıyor ve birbirlerine bir dizi geçit ve peyzaj ile bağlanıyor. Arazinin şekil ve topografyasına uyumlu olarak kullanılan malzemelerle oluşturulan organik mimari; yapıda görsel birlik sağlıyor.

İsviçre Elçiliği, Fildişi Sahilleri. Fotoğraf: Iwan Baan.
İsviçre Elçiliği, Fildişi Sahilleri. Fotoğraf: Iwan Baan.

Fildişi Sahili'nin en büyük şehri Abidjan’da konumlanan İsviçre Elçilik Binası, eskiden Norveç elçisinin konutu olan yapıya eklemleniyor. 1960'lardan kalmış olan villa, ağaçlarla dolu bir arsada yer alıyor. Mevcut villanın mimarisine, saygılı şekilde eklemlenen yeni tasarım; ihtiyaç duyulan işlevleri sağlarken yerel iklim koşullarına da dikkat ediyor. LOCALARCHITECTURE tarafından tasarlanan yeni yapı, 2015 yılında tamamlanıyor.

İsviçre Büyükelçiliği, Fildişi Sahilleri. Fotoğraf: Iwan Baan.
İsviçre Büyükelçiliği, Fildişi Sahilleri. Fotoğraf: Iwan Baan.

Türkiye Büyükelçiliği İkametgah Binası, Moğolistan. Fotoğraf: Cemal Eldem.
Türkiye Büyükelçiliği İkametgah Binası, Moğolistan. Fotoğraf: Cemal Eldem.

Yatay çatının uzatılması ve orijinal villanın genişletilmesi ile kamu işlerinin yapıldığı kısım tasarlanıyor. Çatı levhası uzayarak farklı aralık ve açılarda yerleştirilmiş beton direklere dayanıyorak gölgeli bir galeri alanı oluşturuyor. Yeni kamusal cepheyle; İsviçre’nin gücü ve çeşitliliğinin yanı sıra, siyasi ve ekonomik istikrara sahip bir ülkenin gücünün yansıtılması da hedefleniyor. Yapının ham betonu, Abidjan’ın 1960'lar ve 1970'lerde inşa edilen muhteşem modernist mimari mirasını yansıtıyor.

Moğolistan’ın başkenti Ulan Batur’un elçilikler bölgesinde konumlanan Türkiye Büyükelçilik İkametgah Binası; Mimarlar ve Han Tümertekin tarafından tasarlanıyor ve 2013’te tamamlanıyor. Yapıda hem resmi tören alanları hem de büyükelçi konutu bulunuyor.

Türkiye Büyükelçiliği İkametgah Binası, Moğolistan. Fotoğraf: Cemal Eldem.
Türkiye Büyükelçiliği İkametgah Binası, Moğolistan. Fotoğraf: Cemal Eldem.

Rusya Elçiliği, Küba.

Resmi görevler zemin katta, ailenin özel yaşamı üst katta yaşanıyor ve bodrum katı her iki işlevi destekliyor. İki kattan oluşan mekanlar, merkez avlu çevresinde yer alıyor Yapıdaki geniş saçak, geleneksel Türk mimarisini temsil ederken Ulan Batur’un zorlu hava koşullarına da kalkan oluyor. Yapının cephesinde ve plan şemasında dolu-boş ilişkisi oluşturuluyor. Cephe, Ankara'dan gelen Andezit taşı ile kaplanıyor veözellikle iç mekandageleneksel Türk mimarisinden öğeler yer alıyor.

Rusya’nın Küba’da yer alan büyükelçilik yapısı, dev brütalist kulesiyle tanınıyor. Yapıların inşaatı 1978’de başlıyor ve 1987'de, Küba'daki Sovyet etkisinin yoğun olduğu Soğuk Savaş Dönemi'nde tamamlanıyor. 1991’de SSCB dağıldıktan sonra yapı, Rusya Elçiliği olarak işlevine devam ediyor.

Rusya Elçiliği, Küba.
Rusya Elçiliği, Küba.

Yapı, 1991 yılında "SSCB Halk Mimarı" olarak ödüllendirilen Aleksandr Rochegov tarafından tasarlanıyor. Havana’nın yemyeşil semti Miramar'daki Rusya Elçilik binaları, brütalist ve heykelsi bir dış cepheye sahip. Bu yönüyle yapılar, anıtsal tarihselcilik düşüncesini yansıtıyor. Yerel halk tarafından "Rus Kılıcı" anlamına gelen "la espada de Rusia" olarak tanımlanan kule, Havana'ya saplanmış bir kılıca benzetiliyor.

Hollanda Elçiliği, Etiyopya. Fotoğraf: Christian Richters.
Hollanda Elçiliği, Etiyopya. Fotoğraf: Christian Richters.

Etiyopya’daki Hollanda Elçiliği Kompleksi; şehre dik şekildeki, eğimli, beş hektarlık ağaçlık bir alanda konumlanıyor. Kompleks, sitedeki peyzajı koruyup geliştirirken, beş ayrı binayı da içerisinde barındırıyor. Ana binanın katı yatay hacmi, arazideki küçük bir tepenin içerisinden geçiyor. Tepenin diğer tarafında kalan yapı da buna göre işlev kazanıyor. Tepenin bir yanı elçinin konutu iken; diğer tarafı ise idari işler için kullanılıyor.

Hollanda Elçiliği, Etiyopya. Fotoğraf: Christian Richters.
Hollanda Elçiliği, Etiyopya. Fotoğraf: Christian Richters.

Bjarne Mastenbroek and Dick Van Gameren ofisi tarafından tasarlanan yapı 2005'te tamamlanıyor. Yapının çatısı, su yönetimi ve peyzaj teknolojisi odaklı tasarlanıyor. Yapı, Hollanda geleneği ile Etiyopya'nın doğal sarp kırsalını birleştiriyor. Tepenin içinde kamufle edilen tasarım, topografya alçaldıkça belirginleşiyor.

İtalya Elçiliği, Brezilya.
İtalya Elçiliği, Brezilya.

1960 yılında Brasília, Brezilya'nın yeni başkenti olarak tasarlanıyor. Uluslararası mimaride büyük bir isim olan mühendis Pier Luigi Nervi tarafından tasarlanan İtalya Büyükelçiliği; yeni başkent Brasília'nın ve İtalya’nın modernitesini yansıtıyor. 1977’de tamamlanan brütalist yapı, üç farklı bölümden oluşuyor; zemin kotunda giriş ve otopark, alçaltılmış gölet ve bahçe, yükseltilmiş binanın kendisi.

İtalya Elçiliği, Brezilya.
İtalya Elçiliği, Brezilya.

İngiltere Elçiliği, Polonya.
İngiltere Elçiliği, Polonya.

Binanın farklı seviyelerden oluşması, bina ölçeğinin nereden bakıldığına bağlı olarak farklı hissedilmesini sağlıyor. Yapının gövdesini destekleyen, yapıya hafiflik ve yukarıya doğru hareket sağlayan dört dallı sütunlar, binayı destekliyor. Yapı, dış ve iç arasında sakin bir geçiş sağlıyor. Dış mekanın ferah yapısı, iç mekanlarda da görülüyor.

İngiltere Elçiliği, Polonya.
İngiltere Elçiliği, Polonya.

Varşova’nın yeni elçilik bölgesinde bir parkın kenarında bulunan İngiliz Elçiliği, her yanı cam cepheler ile kaplı olan sakin ve sade bir forma sahip. Zemin kat, halka açık aktiviteler için ayrılıyor. Bitişiğinde, bir restoran, geniş bir sergi alanı, ayrı bir girişi olan konsolosluk ve vize bölümlerini içeriyor. Üst katlar özel çalışma alanlarını ve elçilik işlevlerini barındırıyor.

Bina, kışın ısı yalıtımı sağlayan; yazın ise ısıyı dışarı atmak için baca görevi gören çift cepheler ile çevreleniyor. Tasarımdan ödün vermeyen bir estetiğe sahip olan cam cepheler; bir patlayıcının etkisine dayanabilecek sağlamlıkta inşa ediliyor. Tony Fretton Architects tarafından tasarlanan yapı, 2009 yılında tamamlanıyor.

Mısır Elçiliği, Portekiz. Fotoğraf: João Morgado.
Mısır Elçiliği, Portekiz. Fotoğraf: João Morgado.

Mısır Elçiliği, Portekiz. Fotoğraf: João Morgado.
Mısır Elçiliği, Portekiz. Fotoğraf: João Morgado.

Lizbon, Restelo'da bulunan yeni Mısır Elçiliği, Portekizli ofis PROMONTORIO tarafından tasarlanıyor ve 2017’de tamamlanıyor. Elçilik binasının tasarım konsepti; devletin en üst düzeyindeki dış temsilcilikler kadar vatandaşlar için de samimi bir yapı oluşturma düşüncesine dayanıyor. Bu doğrultuda yapı, barınma ve güvenlik fikrini; ülkenin tarihi ve kültürel sembolik değerleri ile birleştiriyor.

Cephe tasarımı, eski Mısır geometrik motiflerini gizlice çağrıştıran kabartmalar içeriyor. Cephenin rengi ve açıktaki prekast betonlar, elçiliğin anıtsal ağırlığını vurguluyor. Yapının merkezinde yer alan atriyum, kamusal dolaşımı sağlıyor. Geometrik motiflerle tasarlanmış çatı penceresi sayesinde, gün boyu değişen gölgelerle binayı hareketlendiriyor.

Hollanda Elçiliği, Mozambik. Fotoğraf: Christian Richters.
Hollanda Elçiliği, Mozambik. Fotoğraf: Christian Richters.

Mozambik'teki Hollanda Elçiliği, okyanusun yakınında ve ülkenin başkenti olan Maputo'nun, merkezinin hemen dışında yer alıyor. Binanın, arsanın kenarına inşa edilmesi sonucunda; duvarlarla çevrili, hafif eğimli bir bahçe bırakılıyor. Ağaçlar ise, bahçeyi canlandırarak güneş kırıcı görevi görüyor. Mimaride iklim faktörleri büyük bir rol oynadığı için elçilik binası; güneye dönük şekilde tasarlanıyor ve güneş ışığının doğrudan içeri girmesine izin verilmiyor.

Hollanda Elçiliği, Mozambik. Fotoğraf: Christian Richters.
Hollanda Elçiliği, Mozambik. Fotoğraf: Christian Richters.

Yerel mimariden ilham alınan bir unsur olan veranda, çelik sütunlarla destekleniyor. Sütunlar, ahşap çıtalarla muhafaza edilen iç bahçeyi sarıyor. Elçiliğin bahçe tarafında ofisler, merkezi bölgede tesisler ve güney duvarı boyunca da iki katlı bir sirkülasyon bölgesi bulunuyor. KAAN Architecten tarafından tasarlanan yapı, 2004 yılında tamamlanıyor.

ABD Büyükelçiliği, İngiltere. Fotoğraf: Richard Bryant.
ABD Büyükelçiliği, İngiltere. Fotoğraf: Richard Bryant.

Londra'daki ABD Büyükelçiliği, Thames Nehri'nin kenarında, göletle çevrili bir kaide üzerinde yükseliyor. Kieran Timberlake, Amerikan hükümetinin ideallerini yansıtmayı hedeflediği büyükelçilik yarışmasını kazanarak, cam yapıyı 2017’de tamamlıyor.

ABD Elçiliği, İngiltere. Fotoğraf: Richard Bryant.
ABD Elçiliği, İngiltere. Fotoğraf: Richard Bryant.

Yüksek güvenlik standartlarına sahip bina, mimarlara göre şeffaflığı, açıklığı ve eşitliği sembolize etmeyi de amaçlıyor. Bina cephesinin alışılmadık formu, güneş ısısını ve parlamayı en aza indiriyor. Cephe yine de doğal ışığın içeri girmesine izin veriyor.