Türkiye için üç parça

Sayılabilecek bin tane sebep, koca Osmanlı’yı İstanbul’da bir çiftlikten ibaret kılmıştı. Büyük Savaş bitmiş sıra büyük lokmaların yenilmesine gelmişti. Bütün planlar kusursuz işliyordu. Silahlarımızı bıraktık, başkentimizde İngiliz askerleri dolaşıyor, Fransız generali beyaz atıyla İstanbul’a girerken bazı Osmanlı vatandaşları da alkışla tempo tutuyordu. İçte ve dışta dost bildiklerimiz bi-vefa çıkmıştı. Karikatürler batan bir güneşe benzetiyordu bizi. ‘Kara Bir Gün’ün yılıydı yani. Batmıştık ama bir güneş olaraktı bu. Sonra ne mi oldu? Türkiye’nin adresini hatırladık. Erzurum’da, Sivas’ta kongreler topladık. Büyük Savaş’ın ardından ayakta kalan bütün büyük devletlerin ellerini tek tek söküp attık üzerimizden. Hem de her şey bitti sanıldığı yerde... Peki, bu nasıl mümkün oldu? Cevap Mehmet Akif olabilir mi?

• Türk modernleşmesi bir geri çekilme ilanıydı. Bir dönem için gerekliydi de. De ki nefes almak için vermek gerekiyor. Ama her devir kendi meczubunu yaratıyor. Bunu ciddiye aldılar. Kemalizm, olan bitenden menfaat temin edenlerin bunu ciddiye aldıkları ideolojinin adı oldu işte… Temin ettikleri şeyler yüzünden adresi boş vermemizi teklif ettiler yıllardır. Türkiye, adres bilgilerini Lozan’da bile masanın üzerine bırakmadı. Bıraktığı şey kopyasıydı. Ve adres zaten ezberindeydi. Unuttu mu? Emin ol ki unutmadı. Bir delege heyetinin, birkaç siyasi iktidarın unutturabileceği bir şey değil çünkü bu. Varlığının amacı bu, varlığını buna borçlu? Sen niye varsın sorusunun cevabı, Türkiye’nin adresinde yazılı. “Yunus sen bu dünyaya niye geldin” diye soruyordu ya Yunus Emre, Türkiye’ye adresini hatırlatmak içindi.

***

Türkiye, bir yerin adı. Ama sadece bir ‘yer’in adı değil. Yanı sıra örülmüş bir hafıza, korunmuş bir alan. Adresini bulmak öyle çok da zor değil. Biraz tarih, bir parça endişe ve İmam Maturidi’nin hırkasının cebinde olanlar. Bunları azık ettin mi bunlar yeter o adresi bulmaya. Maturidi’nin ne alakası var diyecekler tabi. ‘Olmasaydı olmazdık’ demeyeceğim ama ‘Olmasaydı buralarda olmazdık’ , ‘Olmasaydı buralar olmazdı’ demek zorundayım. Çünkü gerçek bu! Sen bunu da bir düşün.