Yüzyılı anlamak için 100 konuşma

"Yüz Yılı Anlamak İçin" listelerimizde bu ayki durağımız "konuşma". Tamamlanmamış, bir fikre dönüşmüş, hitap ettiği dünyayı değiştirmiş ya da sadece yerinde saymış konuşmalar bunlar. Türkiye'nin son yüz yılını "konuşmalardan" bir haritada göstermeye çalıştık. Eksik ya da tam. Ağızdan çıktığı anda büyük bir etki uyandırmış ya da değeri çok sonra anlaşılmış konuşmalardan söz ediyoruz. Türkiye'nin kulağına söylenen bütün şeylerin bir özeti bir bakıma bu liste. Türkiye, ne duydu, duyduğundan ne anladı, duyduktan sonra dönem dönem ne tepkiler verdi, bunun konumuzla bir ilgisi yok. Türkiye'nin kulağına fısıldananlar bunlar... Bazı konuşmalar elbette hepimize bir "isim" verdi; bazı konuşmalar da bizden "ismimizi" geri almaya çalıştı. Bunun elbette farkındayız. Sadece ve sadece bunlar söylendi demek için hazırladık bu listeyi.

• 1. Mahmut Şevket Paşa, 31 Mart Konuşması, ses kaydı, 1909
• 2. Said Nursi, Selanik Konuşması, (II. Meşrutiyet’in İlanı) 1909
• 3. Şeyh Ahmed Senusi, Trablusgarp, Cihad-ı Mukaddes Bildirisi, 1911
• 4. Filibeli Ahmed Hilmi, İstanbul Üniversitesi Konferansı, 1913
• 5. Kaymakam Kemal Bey, İstanbul, İdam Sehbasındaki Sözleri, 1919
• 6. Müftü Hüseyin Efendi, Midyat, Mardin Mitingi, 1919
• 7. Sultan Vahdettin, Yıldız Sarayı, M. Kemal’e hitabı, 1919
• 8. Hamdullah Subhi, Türk Ocağı Konuşması, 1919
• 9. Ziya Gökalp, Malta, Türk Medeniyeti, 1919
• 10. Rıdvan Hoca, Maraş, Ulu Camii Hutbesi, 1919
• 11. Fahreddin Hayri Bey, ‘Yaşasın İslam Milleti’, SMK, 1919
• 12. Mehmet Emin Yurdakul, Sultanahmet Mitingi Konuşması, 1919
• 13. Halide Edip Adıvar, Sultanahmet Mitingi Konuşması, 1919
• 14. Mehmet Akif Ersoy, Nasrullah Camii Vaazı, 1920
• 15. Mehmet Akif Ersoy, Balıkesir, Zağanos Paşa Camii Vaazı, 1920
• 16. Mehmet Akif Ersoy, Kastamonu, Nasrullah Camii Vaazı, 1920
• 17. Said Nursi, TBMM, Meclis Konuşması, 1920
• 18. Şeref Bey, Mebusan Meclisi, Ahd-i Milli Metni, 1920
• 19. Ahmet Hulusi Efendi, Ankara Fetvası, 1920
• 20. Mareşal Fevzi Çakmak, TBMM, Meclis Konuşması, 1920
• 21. Faik Ahmet Bey, Trabzon Mitingi, 1920
• 22. Ebul Kelam Azad, Hindistan, Gandi ile Direniş Konuşmaları, 1921
• 23. Ahmed Hamdi Aksekili, Ankara, Darülmuallim Salonu, 1922
• 24. Ali Şükrü Bey, I. TBMM, Lozan Konuşmaları, 1923
• 25. H. Avni Ulaş, I. TBMM, Ali Şükrü’nün Öldürülmesi üzerine, 1923
• 26. Yusuf Akçura, Türk Ocağı Kongre Konuşması, 1924
• 27. Kazım Karabekir, İzmir Suikastı Davası Savunması, 1926
• 28. Mehmet Ali Ayni, Harvard, Felsefe Kongresi Tebliği, 1926
• 29. M. Fuad Köprülü, İstanbul Türk Ocağı, Dil Konferansı, 1926
• 30. M. Kemal Atatürk, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1927
• 31. Mehmet Ali Ayni, Oxford, Felsefe Kongresi Tebliği, 1930
• 32. Muhammed İkbal, Hindistan Müslüman Kongresi Konuşması, 1930
• 33. M. Kemal Atatürk, TBMM, Cumhuriyetin 10. Yılı Konuşması, 1933
• 34. İsmet İnönü, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1938
• 35. Yahya Kemal, Türk Ocağı Açılışı, Saraçhane, 1949
• 36. Celal Bayar, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1950
• 37. Süheyl Ünver, Bağdat, İbn Sina’nın Bininci Yılı Konferansı, 1952
• 38. Nihal Atsız, Ankara, Devletimizin Kuruluşu Konferansı, 1952
• 39. A. Menderes, TBMM, Siz İsterseniz Hilafeti Bile Getirebilirsiniz, 1955
• 40. Hikmet Kıvılcımlı, Eyüp Sultan Konuşması, 1957
• 41. Nazım Hikmet, Bakü, Üniversite Konuşması, 1957
• 42. Necmettin Erbakan, İzmir, İslam ve İlim Konferansı, 1959
• 43. Alparslan Türkeş, 60 İhtilali Radyo Konuşması, 1960
• 44. Cemal Gürsel, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1961
• 45. Muhammed Hamidullah, Ankara Konferansı, 1963
• 46. İsmet İnönü, TBMM Konuşması, ‘yeni bir dünya kurulur’, 1964
• 47. Necip Fazıl Kısakürek, MTTB, Ayasofya Konferansı, 1965
• 48. Cevdet Sunay, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1966
• 49. Necip Fazıl Kısakürek, Sahte Kahramanlar Konferansı, 1967
• 50. Osman Yüksel Serdengeçti, Samsun, Samsun Konuşması,1969
• 51. Kral Faysal, Kudüs Konuşması, 1973
• 52. Fahri Korutürk, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1973
• 53. Nurettin Topçu, Bolu, Vaizler Konferansı,1973
• 54. Bülent Ecevit, Kıbrıs Barış Harekâtı İlan Konuşması, 1974
• 55. R. Denktaş, Radyo, (Barış Harekâtı Başlangıcında) 1974
• 56. Fethi Gemuhluoğlu, Dostluk Üzerine Konuşması, 1975
• 57. Cemil Meriç, Marksizm ve İslamiyet, MTTB Konferansı, 1975
• 58. Cemil Meriç, Aydınlar Ocağı, Yabancılaşma Konferansı, 1975
• 59. Muhammed Ali, İstanbul, İstanbul Ziyareti Basın Açıklaması, 1976
• 60. N. Fazıl Kısakürek, Dünya Bir İnkılap Bekliyor Konferansı 1976
• 61. Kenan Evren, 80 İhtilali Televizyon Konuşması, 1980
• 62. Kenan Evren, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1982
• 63. Yılmaz Güney, Cannes, Ödül Konuşması, 1982
• 64. Roger Garaudy, İstanbul, İstanbul Konferansı, 1983
• 65. Roger Garaudy, Bingazi, Karyünes Üniversitesi Konferansı, 1983
• 66. Kadir Mısıroğlu, Almanya Konferansı, 1984
• 67. Teoman Duralı, ABD, ‘Kant’ konulu konferans, 1985
• 68. Naim Süleymanoğlu, BM Konuşması, 1988
• 69. Turgut Özal, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1989
• 70. Mehmet Genç, İstanbul, Osm. Devlet ve Ekonomi, 1989
• 71. Sezai Karakoç, (Parti Konferansı), Diriliş Manifestosu, 1990
• 72. Barış Manço, BBC Röportajı, 1991
• 73. Ebulfeyz Elçibey, TBMM, Meclis Konuşması, 1992
• 74. Necmettin Erbakan, ODTÜ, Adil Düzen Konferansı, 1992
• 75. Süleyman Demirel, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1993
• 76. Cevher Dudayev, Grozni, Reuters Röportajı, 1993
• 77. Necmettin Erbakan, İsviçre, Basel Konferansı, 1994
• 78. Aliya İzzet Begoviç, SDA Kongre Konuşması, 1994
• 79. Muhsin Yazıcıoğlu, TBMM, Refahyol Destek Konuşması, 1996
• 80. Hasan Celal Güzel, 28 Şubat Konferansları, 1997
• 81. A. Necdet Sezer, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 2000
• 82. İsmet Özel, Toparlanın Gitmiyoruz Konferansları 2001
• 83. Ahmet Uluçay, İKSV, Ödül Konuşması, 2004
• 84. Attila İlhan, Bursa Konferansı, 2004
• 85. Fuad Sezgin, İTÜ, Bilim Konferansı, 2006
• 86. Orhan Pamuk, İsveç, Nobel Ödül Konuşması, 2006
• 87. Erkan Mumcu, TBMM, Grup Konuşması, 2007
• 88. Abdullah Gül, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 2007
• 89. Nuri Bilge Ceylan, Cannes, Ödül Konuşması, 2008
• 90. Recep Tayyip Erdoğan, Davos, One Minutes Konuşması, 2009
• 91. İhsan Fazlıoğlu, Fuzuli Ne Demek İstedi Konferansı, 2009
• 92. Aziz Yıldırım, 3 Temmuz Şike Konuşması, 2011
• 93. İsmet Özel, Tokat, Çirkinlik Şirkte, Şirk Çirkinliktedir, 2014
• 94. Alev Alatlı, CB Külliyesi, Ödül Konuşması, 2014
• 95. Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 2014
• 96. Aziz Sancar, Nobel Ödül Konuşması, 2015
• 97. Recep Tayyip Erdoğan, 15 Temmuz, Sokağa Çıkın Çağrısı, 2016
• 98. Recep Tayyip Erdoğan, BM, Dünya Beşten Büyüktür, 2019
• 99. İlham Aliyev, Karabağ Azatlık Konuşması, 2020
• 100. Mustafa A. Kırımoğlu, Kiev, Parlamento Konuşması, 2021