Çin'den yeni 'Keşmir' açıklaması: Keşmir'in ikiye bölünmesi yasa dışı

Keşmir bölgesinde Hindistanlı bir asker
Keşmir bölgesinde Hindistanlı bir asker

● Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gıng Şuang, Hindistan'da Hindu milliyetçisi Narendra Modi hükümetinin, 5 Ağustos'ta özel statüsünü kaldırdığı Cammu Keşmir'i ikiye bölmesinin 'yasa dışı' ve 'geçersiz' olduğunu söyledi.

● Hindistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Raviş Kumar, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gıng Şuang'ın yaptığı açıklamalara ilişkin "Çin, Hindistan'ın bu konudaki tutarlı ve net durumunun bilincindedir." dedi.

● Hindistan'ın kontrolü altındaki Keşmir Vadisi'nde çoğunluk yüzde 95 ile Müslümanların elinde bulunuyor. Cammu bölgesinde ise nüfusun yüzde 66'sını Hindular, yüzde 30'unu ise Müslümanlar oluşturuyor.

Hindistan, anayasanın yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan 370'inci maddesini, 5 Ağustos'ta iptal ederek, bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmış, Cammu Keşmir'i merkeze bağlı "Birlik Toprağı" statüsünde Cammu Keşmir ve Ladakh Birlik Toprağı olarak iki bölgeye ayırmıştı.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gıng Şuang
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gıng Şuang

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gıng Şuang, Çin'in başkenti Pekin'de düzenlediği günlük basın toplantısında, büyük gerilime yol açan Keşmir soruna dair açıklamalarda bulundu.

Şuang şunları kaydetti:

  • "Hindistan hükümetinin kurulduğunu ilan ettiği sözde Cammu Keşmir ve Ladak Birlik Toprağı, bazı Çin topraklarını Hindistan yönetiminin idaresine katmaktır. Çin tarafı bundan büyük hoşnutsuzluk duyuyor ve buna kesinlikle karşı çıkıyor."

Hindistan'ın kendi yasaları doğrultusunda yaptığı tek taraflı revizyonunun, Çin'in egemenlik çıkarlarına meydan okumak olduğunu belirten Gıng sözlerine şöyle devam etti:

  • "Bu eylem yasa dışıdır, geçersizdir, ilgili bölgenin pratikte Çin'in kontrolü altında olduğu gerçeğini değiştirmeyecektir, herhangi bir etki üretmeyecektir."

Hindistan'dan Çin'e yanıt gecikmedi

Hindistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Raviş Kumar, haftalık basın toplantısında, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gıng Şuang'ın yaptığı açıklamalara ilişkin değerlendirmede bulundu. Cammu Keşmir ve Ladakh birlik topraklarının Hindistan'ın ayrılmaz birer parçası olduklarını vurgulayan Kumar, "Çin, Hindistan'ın bu konudaki tutarlı ve net durumunun bilincindedir." ifadelerini kullandı.

Kumar, Cammu Keşmir'in ikiye bölünmesini "yasa dışı ve geçersiz" olarak nitelendiren Çin'e tepki göstererek "Cammu Keşmir'in birlik toprağı olarak düzenlenmesi konusu tamamen Hindistan'ın iç meselesidir." şeklinde konuştu.

Hindistan'ın diğer ülkelerin iç sorunları hakkında yorum yapmaktan kaçındığını hatırlatan Kumar, "Çin'in de dahil olduğu başka ülkelerin Hindistan'ın iç meseleleri hakkında yorum yapmalarını beklemiyoruz." diye konuştu.

Hindistan Başbakanı Modi'den yeni açıklama

Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Anayasanın 370'inci maddesinin bölgeye ayrılık ve terörizm getirdiğini öne sürerek, bu maddenin halk arasında onlarca yıl boyunca yapay bir duvar oluşturduğunu ifade etti.

 Narendra Modi
Narendra Modi

Hindistan Başbakanı Modi, “Bütün ülkede 370’inci maddenin var olduğu tek yer Jammu ve Keşmir’di, bu maddenin kaldırılmasına Sardar Patel’in doğum gününde karar verdim” ifadelerini kullandı.

Sardar Patel kimdir?

Sardar Vallabhbhai Patel, 1875-1950 yılları arasında yaşamış ve Hindistan’ın ilk başbakan yardımcısı görevini üstlenen ünlü bir politikacıydı. Hindistan’ın bağımsızlık lideri olarak bilinen Patel, birbirleriyle savaşan eyaletleri barıştırarak, Hindistan devletinin tek bir parça hale gelmesinde büyük çaba harcadı.


Ne olmuştu?

  • Hindistan, anayasanın yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan 370'inci maddesini, 5 Ağustos'ta iptal ederek bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmış, Cammu Keşmir'i merkeze bağlı "Birlik Toprağı" statüsünde iki bölgeye ayırmıştı. Cammu Keşmir'in yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeyle eyalet, resmi olarak Cammu Keşmir ve Ladakh Birlik Toprağı olarak düzenlenmişti.
  • Kararın ardından Hint güvenlik güçleri, Cammu Keşmir'de asayiş operasyonlarını ve halk üzerindeki baskıları yoğunlaştırmış, bölgedeki tüm yerel partilerin yöneticileri ve üyeleri gözaltına alınmıştı.

    Yeni düzenlemeyle, Cammu Keşmir Anayasası ve eyalette geçerli Ranbir Ceza Yasası'nın varlığı bugün sona erecek. Eyaletin kendine ait bayrağı olmayacak.

Keşmir hem stratejik konumu hem de tabiat güzellikleriyle paylaşılamayan bir coğrafya.
Keşmir hem stratejik konumu hem de tabiat güzellikleriyle paylaşılamayan bir coğrafya.

Hindistan'ın anayasanın yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan 370. maddesini iptal ederek, bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırması, Cammu Keşmir'i merkeze bağlı "Birlik Toprağı" statüsünde iki bölgeye ayırmıştı. Pakistan'ın sert tepkisine neden olmuştu.

Hindistan ve Pakistan 'Keşmir' nedeniyle defalarca karşı karşıya geldi

İngiltere, 1947'de Hindistan'dan çekilirken prenslikle yönetilen Keşmir'i Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı. Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Karara Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolündeki Keşmir'in yüzde 20'sine ise Çin hakim durumda.

Hindistan, ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adıyla kendine bağladı. Cammu Keşmir, Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.

Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir'e, "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" olarak iki özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.

Hindistan, halk oylamasına sıcak bakmazken Pakistan ise BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.

Hindistan ve Pakistan'ın askeri gücü

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'ne göre, Hindistan 2018'de orduya 58 milyar dolarlık bütçe ayırdı. Pakistan ise 2018'de 11 milyar dolarlık askeri harcama yaptı. Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün verilerine göre, Pakistan 1993 - 2006 yılları arasında yıllık harcamaların yüzde 20'si ordunun harcamalarına ayrıldı. Her iki ülke de nükleer başlık taşıma kapasitesine haiz balistik füzelere sahip.

Hindistan

  • Askeri Güç Endeksi: 0,141
  • Savunma Bütçesi(milyar dolar): 58
  • Ülke Nüfusu(milyon kişi): 1281,9
  • Asker Sayısı(milyon kişi): 4,2
  • Hava Kuvvetleri: 2185
  • Savaş Uçakları: 590
  • Tanklar: 4426
  • Deniz Kuvvetleri’ne Ait Gemiler: 295 (1 uçak gemisi)

Pakistan

  • Askeri Güç Endeks : 0.3689
  • Savunma bütçesi: 11 milyar dolar
  • Ülke Nüfusu: 204,924,861
  • Toplam askeri personel: 919.000
  • Toplam uçak gücü: 1.281
  • Avcı uçağı: 321
  • Savaş tankları: 2.182
  • Toplam deniz varlıkları: 197

Güneydoğu Asya'nın iki nükleer gücü Pakistan ile Hindistan arasında yaşanan ve mazisi 70 yılı aşkındır süren gerilim, iki taraftan da milyonlarca kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanmıştı.

İki ülke defalarca 'Keşmir' sorunu nedeniyle savaştı.

Birinci Keşmir Savaşı

Pakistan'la Hindistan arasındaki ilk savaş, 1947'de meydana geldi. Tarihe Birinci Keşmir Savaşı olarak giren savaşta binlerce kişi yaşamını yitirdi. İki taraf da birbirine üstünlük sağlayamazken Birleşmiş Milletler'in devreye girmesiyle birlikte 1 Ocak 1949'da Keşmir'de referandum şartıyla ateşkes sağlandı.

İkinci Keşmir Savaşı

Hindistan'la Pakistan arasındaki savaş 1965'te yeniden başladı. İkinci Keşmir Savaşı olarak anılan savaşta, her iki taraf da çok ağır zayiat verdi ve on binlerce kişi yaşamını yitirdi.

 Hindistan eski Başbakanlarından Indira Gandhi, Keşmir'deki birlikleri ziyareti sırasında, 22 Haziran 1980.
Hindistan eski Başbakanlarından Indira Gandhi, Keşmir'deki birlikleri ziyareti sırasında, 22 Haziran 1980.

Tarihin kısa süreli ama en geniş katılımlı savaşlarından biri olarak bilinen olay, SSCB ile ABD'nin devreye girmesi ve Taşkent Deklarasyonu'nun imzalanmasıyla sona erdi.

Üçüncü Keşmir Savaşı

Pakistan ve Hindistan tarihler 1999'u gösterdiğinde yeniden savaşa tutuştu. Kayıtlara 'Kargil' ismiyle eklenen savaş, 1999 yılının Mayıs ayında başlayarak Temmuz ayına kadar devam etti. Pakistan, savaştan üstünlükle ayrıldığını dektare etti.

Şubat 2019'da iki ülke tekrar savaşın eşiğine geldi

Hindistan ordusu geçit töreni.
Hindistan ordusu geçit töreni.

Hindistan da 26 Şubat'ta Keşmir Kontrol Hattı'nın Pakistan tarafındaki Ceyş-i Muhammed örgütüne ait kampa hava saldırısı düzenledi.

Hindistan da 26 Şubat'ta Keşmir Kontrol Hattı'nın Pakistan tarafındaki Ceyş-i Muhammed örgütüne ait kampa hava saldırısı düzenledi.

 Yeni Delhi'de düzenlenen savaş karşıtı gösteriden bir kare.
Yeni Delhi'de düzenlenen savaş karşıtı gösteriden bir kare.
Pakistan ordusu geçit töreni
Pakistan ordusu geçit töreni

Savaş uçaklarının düşmesiyle havada tırmanan gerilim üzerine, çok sayıda havalimanı ulusal ve uluslararası uçuşlara kapatıldı. Pakistan'daki tüm havalimanlarında sivil ve ticari uçuşlar durduruldu. Pakistan, ayrıca hava sahasını ikinci bir duyuruya kadar kapattığını açıkladı.

Hindistan tarafında ise Srinagar, Cammu, Leh, Çandigar ve Amritsar'daki havalimanlarında uçuşlar durduruldu.

Savaş uçaklarının düşmesiyle havada tırmanan gerilim üzerine, çok sayıda havalimanı ulusal ve uluslararası uçuşlara kapatıldı. Pakistan'daki tüm havalimanlarında sivil ve ticari uçuşlar durduruldu. Pakistan, ayrıca hava sahasını ikinci bir duyuruya kadar kapattığını açıkladı.

Hindistan tarafında ise Srinagar, Cammu, Leh, Çandigar ve Amritsar'daki havalimanlarında uçuşlar durduruldu.

Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >