Koş Motto koş

Koşu, ilk çağlardan itibaren insanın hayatında hep var olmuştur. Avcılık ile yaşamlarını sürdüren atalarımız, avlarını yakalayabilmek için koşarak uzun mesafeler kat etmişlerdir. İlerleyen yüzyıllardaysa bu sporu yarış ve eğlence amaçlı kullanmaya başlamışlardır. Yarış amaçlı koşular ise insanoğlunun kültürel faaliyetlerinin oluşması ile ortaya çıkmıştır. Tarihî bulgulara göre yarış koşuları İrlanda'da tailteann oyunlarının düzenlendiği MÖ 1829 yılına kadar dayanmaktadır.

Günümüzde ise koşu hemen hemen birçok sporun temelini oluştururken kendi içinde de çeşitli branşlara ayrılmıştır. Dağ koşuları, kros koşuları, yol koşuları, kısa orta ve uzun mesafe koşuları...

Nerede ve Ne Kadar Koşalım?

Kros koşuları: Zemini toprak veya çimen olan inişli çıkışlı arazilerde yapılır.

Yol koşuları: Bu kategoriye verebileceğimiz en büyük örnekler maraton ve yarı maraton koşularıdır.

Dağ koşuları: Dağ koşuları adından da anlaşılacağı üzere dağda yapılır. Çıkış mesafemiz inişimize oranla oldukça fazladır.

Kısa mesafe: 60-100-200 ve 400 metre mesafelerinde yapılan koşulardır.

Orta mesafe: 800 ile 3000 m arasında yapılan koşulardır.

Uzun mesafe: 3000 m'nin üzerindeki koşular uzun mesafe koşuları olarak adlandırılır.

Koşarken Ne Giysek?

Koşu çeşitliliği sebebi ile firmalar her branşa uygun koşu kıyafetleri ve ayakkabılar üretirler. Sıcak havalarda tercih edilen koşu kıyafetleri şort ve tişört iken soğuk havalarda bu, genellikle eşofman takımı olur. Mont türü giyecekler biraz daha ağır olduğundan eşofman üstü, sweatshirt ve yağmurluk daha çok tercih edilir. Koşu ayakkabısı olmak şartı ile herhangi bir ayakkabı tercih edilebilir. Teknolojinin gelişmesi ile koşu sporu için adımsayar, mesafe ölçer uygulamalar ve akıllı koşu saatleri de üretilmeye başlamıştır.

Koşuya başlamadan önce -özellikle hızlı bir koşu yapacaksak- oluşabilecek herhangi bir sakatlık durumunun önlenmesi ve maksimum antrenman seviyesine çıkabilmemiz için ısınma oldukça önemlidir. Koşu sonrası ise esneme hareketleri dizisi, bir sonraki koşumuza kadarki iyileşme sürecimizi hızlandıracaktır. Koşuda beslenme ve dinlenme, çok dikkat edilmesi gereken konular arasındadır. Bir koşucunun performansı antrenman, beslenme, dinlenme zincirine bağlıdır. Bu zinciri ne kadar doğru uygularsak o derecede sağlıklı bir koşu hayatımız olacaktır. Genellikle antrenmandan 3 saat kadar önce mideyi rahatsız etmeyecek, rahat sindirilebilecek lif oranı düşük yiyecekler tercih edilmelidir. Eğer koşu aktiviteniz bir buçuk iki saat arası sürecek ise su ve izotonik içecekler kullanılabilir. Koşu sonrası beslenmemiz, öncesinin aksine kasların onarımı açısından lif ve protein içerikli olmalıdır.

Zincirin bir diğer halkası olan dinlenme (toparlanma) sürecinin en önemli bölümü ise uykudur. Gece alacağımız 8-9 saatlik uyku fiziksel ve mental açıdan daha güçlü hissetmemizi sağlayacaktır. Bunun yanı sıra imkânınız varsa masaj, yok ise rulo masaj aleti ile toparlanmayı daha hızlı hâle getirebilirsiniz.

Nasıl Koşmalıyım?

Koşu tekniğimiz performansımız ile doğru orantılıdır. Eğer koşu tekniğimiz kötü ise bu durum erken yorulmamıza neden olabilir. Koşu esnasında kollar gövdeye yakın ve omuzlar serbest olmalı. Ellerimizi ve kollarımızı rahat, gevşek bir şekilde öne ve geriye doğru çekmeliyiz. Tekniğimizi geliştirmek için koşu drillerini uygulamak etkili bir yöntemdir.

Koşunun Sağlığımıza Faydaları

-Kan akışını hızlandırır ve böylece daha sağlıklı bir dolaşım sistemi sağlar.

-Vücudun farklı bölgelerindeki kasları önemli oranda güçlendirir.

-Kardiyovasküler (Kalp ve kan damarlarının hastalıklarını içeren grup) açıdan zindelik sunar.

-Önemli oranda ve dengeli şekilde kilo yakımı sağlar.

-Sağlıklı şekilde kilonun korunmasına destek olur.

-Beyne iletilen oksijen artışı ve kan dolaşımı ile daha iyi düşünme imkânı verir. Psikolojik açıdan daha pozitif bir bakış açısını destekler.

Koşu Parkurları İçin Öneriler

Kros olarak adlandırdığımız inişli çıkışlı toprak parkurlar kuvvet kazanmamız bakımından oldukça etkilidir.

Ormanın içerisindeki patikalarda yapılan koşular da biraz olsun şehir stresinden kendimizi uzaklaştırıp mental olarak daha iyi hissetmemizi sağlayabilir.

Bunun dışında atletizm pisti hızımızı geliştirebilmek için antrenman yapabileceğimiz en iyi yerlerden biridir.

Yazan: Umut Çakar/Sporcu