Amerika’nın besleyip büyüttüğü ırkçı hareketler

Trump’ın başkan seçilmesiyle birlikte saklandıkları kovuktan çıkan aşırı sağ örgütler, silahlanmaya da önem veriyor. Üstelik DEAŞ gibi teröristlerle aynı kategoriye alınmadıklarından, şiddet eylemlerinde daha da özgürler. Bu yaklaşım ırkçılığın bireysel bir sorun olmayıp, yasalarla göz yumulan sistem sorunu olduğunun bir delili.
Trump’ın başkan seçilmesiyle birlikte saklandıkları kovuktan çıkan aşırı sağ örgütler, silahlanmaya da önem veriyor. Üstelik DEAŞ gibi teröristlerle aynı kategoriye alınmadıklarından, şiddet eylemlerinde daha da özgürler. Bu yaklaşım ırkçılığın bireysel bir sorun olmayıp, yasalarla göz yumulan sistem sorunu olduğunun bir delili.

Floyd’un ırkçı bir şekilde öldürülmesinin ardından Amerikan sokaklarındaki ırkçılığa yönelik isyan dinmek bilmiyor. Yıl 2020, köleliğin kaldırılmasının üzerinden bir asırdan fazla zaman gemiş, ama Avrupa’da yükselişe geçen ırkçılıktan Amerika’nın da nasibini almaması düşünülemezdi. Zaten dünyaya “özgürlük” ve “demokrasi” pazarlayan Amerika’nın tarihi ırkçı katliamlarla dolu. Beyaz olup İngilizce konuşan insanlar tüm insan ırklarının en ilerisi onlara göre. Geri kalanı için her türlü şiddet mubah. 11 Eylül saldırılarından sonra ise Amerika’daki ırkçılık bir başka merhaleye evrilmekte gecikmedi.

Amerika’da 11 Eylül saldırılarının tetiklediği, dünyada ise Suriye savaşı sonrası göçmen akınından etkilenerek yükselişe geçen aşırı sağ, her durumdan vazife çıkartıp yol alabiliyor. Geçmişten gelen ırkçı örgütler yok olmak üzereyken yeniden yeşermeye çalışıyor, bir taraftan da aralarına yenileri ekleniyor. Bir zamanlar sokak savaşından başka yapacak çok fazla eylemi olmayan bu hareketler, şimdilerde sosyal medyayı mesken tutmuş durumda. Sosyal medya paylaşımları üzerinden “mülteci ve yabancı düşmanlığı” veya “milliyetçiliğin”, son saldırıların tamamının ortak noktası olduğu görülebiliyor.

Trump’ın başkan seçilmesiyle birlikte saklandıkları kovuktan çıkan aşırı sağ örgütler, silahlanmaya da önem veriyor. Üstelik DEAŞ gibi teröristlerle aynı kategoriye alınmadıklarından, şiddet eylemlerinde daha da özgürler. Bu yaklaşım ırkçılığın bireysel bir sorun olmayıp, yasalarla göz yumulan sistem sorunu olduğunun bir delili. Sosyal medyanın kullanımıyla görünürlükleri artan ve eylem alanları genişleyen, Amerika’nın besleyip büyüttüğü yüzlerce aşırı sağ örgütten en popüler olanları ve hangi amaçlara hizmet ettiklerini derledik.

Ku Klux Klan

ABD’nin en gaddar, en kötü şöhretli beyazların üstünlüğünü savunan, göçmen karşıtı grubu Ku Klux Klanı
ABD’nin en gaddar, en kötü şöhretli beyazların üstünlüğünü savunan, göçmen karşıtı grubu Ku Klux Klanı

ABD'nin en gaddar, en kötü şöhretli beyazların üstünlüğünü savunan, göçmen karşıtı grubu Ku Klux Klan, Amerikan İç Savaşı’ndan sonra ülkenin güney eyaletlerinde eski konfederasyon subayları tarafından 1865’te kuruldu. Eski Konfederasyon generali Nathan Bedford Forrest “imparatorluğun” ilk lideri ya da klandaki tabirle "ulu büyücü" (grand wizard) seçildi. Yerel Klan üyeleri, genellikle örgütün alametifarikası hâline gelen maskeler takıyor ve uzun beyaz elbiseler giyiyorlardı. Sembolleri ise yanan haç.

  • İki defa dağılmasına rağmen 1950 ve 60’larda tekrar canlandı. Bu dönemde özellikle siyah ya da beyaz olsun insan hakları aktivistlerine yönelik dayak, bombalama, cinayet gibi şiddet eylemleri düzenlediler. Siyahilerin kazanmaya başladığı haklara, özgürlüklere ve siyah-beyaz eşitliğine karşı çıkmasıyla bilinen örgüt, amaçlarına ulaşmak için her türlü şiddet ve terör eylemine başvuruyor. Şiddet uygulayan Ku Klux Klan üyeleri genellikle yoksul beyazlar olsa da, üyeleri arasında avukatlar, doktorlar, tacirler hatta bakanların bile olduğu her sınıftan insan yer alıyor.

KKK üyelerinin ayrımcılık listesine giren gruplar; siyahî Amerikalılar, göçmenler, eşcinseller ve son zamanlarda da Müslümanlar. KKK en güçlü döneminde tahmini olarak 4-6 milyon arasında bir üye sayısına ulaştı. 1990’lardan sonra ise üye sayıları 5 ila 8 bin arasında olduğu tahmin ediliyor. Floyd eylemlerinde aracını göstericilerin üzerine süren 36 yaşındaki Harry Rogers isimli saldırganın, Ku Klux Klan hareketinin 'lideri' olduğunu söylemesi, KKK’nın hortladığı yorumlarını da beraberinde getirdi.

Alternatif Sağ (Alt-right)

Alt-Right, günümüz Amerikan demokrasisi için ırkçı tehditlerden.
Alt-Right, günümüz Amerikan demokrasisi için ırkçı tehditlerden.

Kısaca (alt-right) diye bilinen Alternatif Sağ, günümüz Amerikan demokrasisi için ırkçı tehditlerden. Alternatif sağcılık üzerine araştırmaları olan George Hawley, alternatif sağ kavramının 2008 yılında doğduğunu söylüyor. Ona göre alternatif sağcıların ortak özelliği, beyaz kimliği için mücadele eden, ana akım medyaya öfkeli insanlar olması.

8 yıllık Obama döneminin ardından 2014-2015 yılları arasında ortaya çıkan alternatif sağcıların beslendiği en büyük tez, göçmen karşıtlığı. Bu sebepten Başkan Trump’ı severler. ABD'ye gelen göçmenleri, geleneksel değerlere karşı bir tehdit olarak görüyorlar. Her ne kadar Trump bu hareketi kınadığını ve görüşlerini paylaşmadığını söylese de, hareketin son dönemdeki yükselişi kısmen Trump’ın başkanlık seçim kampanyasına borçlu olduğu söyleniyor.

Trump'ın seçim kampanyası ırkçılık ve İslam karşıtı bağnazlık doluydu.

Alternatif sağ iddialarını dillendiren sitelerin başında Breitbart geliyor. Son dönemin en çok tıklanan sitelerinden biri olan Breitbart'ın kurucularından biri de Steve Bannon. Bannon ABD Başkanı Donald Trump'ın seçim kampanyası için çalıştı ve bir dönem Trump'ın Beyaz Saray'da danışmanlığını yapmıştı.

Neo-Nazi Gruplar

Neo-Nazi terimi Yahudi karşıtı ilkelere bağlı, Adolf Hitler'i ve Nazi Almanya’sını seven ayrılıkçı gruplar için kullanılıyor. 2. Dünya Savaşı'ndan sonra nasyonal sosyalizmi yeniden canlandırmak ve bu amaçla nasyonal sosyalist yönetimleri demokratik veya silahlı yollarla başa geçirmeyi hedefleyen veya nasyonal sosyalizmi savunan tüm siyasî hareket ve düşüncelere verilen ortak isimdir. Dünyanın hemen hemen her bölgesinde Neo-Nazi hareketler var. Avrupalı ve Amerikalı Neo-Naziler beyaz ırk üstünlükçüsü, Yakındoğu, Asya, Afrika ve dünyanın diğer bölgelerindekiler ise kendi uluslarının milliyetçiliğini yapıyor.

ABD'deki Neo-Nazi grupların görüşleri Anayasa'nın birinci maddesiyle koruma altında.

Çok tartışılan bir davada ABD Yüksek Mahkemesi, bir Neo-Nazi grubun, nüfusunun çoğunluğunu Yahudilerin oluşturduğu İllinois eyaletindeki Skokie kentinde, gamalı haçlar taşıyarak yürümesinin, Anayasa'nın birinci maddesi uyarınca hakları olduğuna karar vermişti.

Uzmanlar Amerikan ve Alman aşırı sağı arasında sıkı ilişkiler olduğunu söylüyor. En azından sembollerini kullanıyorlar. Hitler selamını ve gamalı haçı provokasyonlarına alet ediyorlar. Almanya'nın aksine ABD'de bu semboller yasak değil. Amerika’da irili ufaklı birçok Neo-Nazi örgütü var.

Amerikan Nazi Partisi

Amerikan Nazi Partisi, Sadece Aryan ırkının ABD vatandaşı olmasını talep eden örgüt, silah taşıma yetkisinin de sadece beyazlara verilmesinden yana.
Amerikan Nazi Partisi, Sadece Aryan ırkının ABD vatandaşı olmasını talep eden örgüt, silah taşıma yetkisinin de sadece beyazlara verilmesinden yana.

Amerikan Nazi Partisi, Amerika Birleşik Devletleri Donanmasında Binbaşı olarak görev yapan emekli asker George Lincoln Rockwell tarafından kurulmuş bir parti. Rockwell, ABD'de Neo-Nazi hareketinin figürü haline geldi. Virginia merkezli olarak Dünya Free Enterprise Nasyonal Sosyalistler Birliği (WUFENS) adı altında kurulan parti, daha sonra medyanın ilgisini maksimum düzeyde çekebilmek için 1960 yılında Amerikan Nazi Partisi olarak değiştirildi. Sadece Aryan ırkının ABD vatandaşı olmasını talep eden örgüt, silah taşıma yetkisinin de sadece beyazlara verilmesinden yana. Partinin başkan vekilinin Floyd’un ölümüyle ilgili kaleme aldığı yazısında medyanın eylemleri körüklediğini ve Floyd’un suçlu bir geçmişi olduğunu gizlediklerini ifade ediyor. Eylemlerin en üzücü yanının ise ‘acınası beyaz insanlar’ın (ANTİFA) sokaklarda olması.

Nasyonal Sosyalist Hareket (NSM)

National Socialist Movement (Nasyonel Sosyalist Hareket):1994'te kurulan hareket ABD'deki en büyük Neo-Nazi gruplarından biri ve 30'dan fazla eyalette şubesi bulunuyor. Detroit merkezli NSM'nin liderliği ocak ayında ilginç bir şekilde, ırkçılıkla mücadelenin ünlü isimlerinden James Hart Stern'e devrolmuş vaziyette. Liderlerinin NSM'yi ‘Trump çağına uygun’ dönüşümden geçirme projesine üyelerinin direnmesinin, böyle bir tasfiyeye yolu açtığı sanılıyor. Siyahi aktivistin nasıl ve neden ırkçı örgütün başına geçtiği bilinmiyor. Stern, sitesinde yayımladığı videoda şöyle diyor: "KKK ve NSM'yi ortadan kaldırmayı kişisel hedef belledim. Bu ülkede bu iki örgüte çok uzun zamandır hiç hak etmedikleri ayrıcalıklar verilmiş durumda."

  • NSM, Nazivari üniformalar ve Nazi selamı eşliğinde eylem yapmasıyla tanınırken, Nazi sembolleriyle şov yapmanın bırakılması gündemde. Nasyonel Sosyalist Hareket'in 400 üyesi olduğu sanılıyor.

Muhafazakâr Yurttaşlar Konseyi

Fotoğraf: Mark-Peterson
Fotoğraf: Mark-Peterson

Council of Conservative Citizens (Muhafazakâr Yurttaşlar Konseyi): 1985'te Atlanta’da kurulan, daha sonra merkezini Missuari’ye taşıyan örgüt beyaz üstünlüğünü savunuyor. Örgüt kuruluş bildirgesinde "insanlığın ırklarını karıştırmak için tüm çabalara karşı olduklarını" belirtmekte. Kurucuları arasında Konfederasyon Gazilerinin Oğulları’nın yöneticileri bulunan örgüt,

Amerika içinde ve Avrupa’daki farklı ırkçı yapılarla yer yer ortak toplantılar yapıyor. Bunlar arasında Le Pen’in Ulusal Partisi de var.

Muhafazakâr Vatandaşlar Konseyi, göçün sınırlandırılması için yönetime baskı uygulamaktan yana. Yasadışı göçmenliğin cezalandırılması için yönetmeliklerin katı biçimde uygulanmasını savunuyorlar. Homoseksüellik gibi geleneksel ahlaka aykırı buldukları sapmalara karşı da devletin yasaklayıcı bir tutum almasını öneriyorlar.

Amerikan Özgürlük Partisi

American Freedom Party (Amerikan Özgürlük Partisi): Eski adıyla Üçüncü Amerikan Pozisyonu. Evvela Güney Kaliforniya dazlakları tarafından göçmenleri sınır dışı etmek ve ABD’de beyazların hâkimiyetini sağlamak üzere kuruldu. Örgütün şimdiki liderleri arasında ünlü avukatlar ve radyo sunucuları var. Ülke çapında güçlü bir parti yapılanması çabası içindeler.

2009 Kasım’ından bu yana resmen faaliyet gösteren örgüt Trump yanlısı bir görüntü çizerek yasal meşruiyetini korumaya çalışıyor. Kendilerini “Beyaz Amerikalıların siyasi çıkarlarını temsil etmek için varız” diyerek tanımlıyorlar. “Tanıyabildiğimiz, kendimizi rahat hissettiğimiz bir Amerika istiyoruz” tanımlaması da ifadeleri arasında. Hitler’in Kavgam kitabında geçen “Halkımızın varlığını ve beyaz çocukların geleceğini güvenceye almak zorundayız” cümlesini sıkça alıntılıyorlar.

Ulusal İttifak

National Allience, tüm ırkların hiyerarşik bir yapı içinde var olduğunu, Aryan ırkının hepsinden üstün olarak binlerce yıl içinde şekillendiğini niddia ediyorlar.
National Allience, tüm ırkların hiyerarşik bir yapı içinde var olduğunu, Aryan ırkının hepsinden üstün olarak binlerce yıl içinde şekillendiğini niddia ediyorlar.

National Alliance (Ulusal İttifak): 1974 yılında William Luther Pierce tarafından Batı Virginia'da kuruldu. 2002'deki mensuplarının sayısı 2500 ve yıllık geliri 1 milyon dolar civarındaydı. Onlarca yıldır ülkedeki en organize ve beyaz olmayanlar için en tehlikeli yapılanmaydı. Yahudiler de dâhil tüm yabancıların ortadan kaldırılarak mutlak beyaz bir ülkenin yaratılmasını ideal olarak benimsiyorlar. Pierce, etrafına pek çok profesyonel suçlu, suikastçı, bombacı, gaspçı ve banka soyguncusunu toplamayı başarmıştı. Romanı ‘Turner Günlükleri’ 1995’teki Oklahoma City’deki FBI binasını havaya uçuran Timothy McVeigh'e ilham kaynağı olmuştu.

  • Tüm ırkların hiyerarşik bir yapı içinde var olduğunu, Aryan ırkının hepsinden üstün olarak binlerce yıl içinde şekillendiğini iddia ediyorlar. Böylesi bir ırk, ancak kuzeyin sert kışlarının hâkim olduğu bir iklimde, tropik bölgelerdeki ırklardan daha hızlı ilerleyerek var olabilirdi.

Pierce'ın 2002'de ölmesiyle birlikte örgüt bölünmelere uğradı ve mensuplarından çoğunu kaybetti.

Russian Imperial Movement (RIM)

RIM aşırı milliyetçi bir ideolojiye bağlı ve Rusya’nın çarlık yönetimini geri getirmeyi amaçlıyor.
RIM aşırı milliyetçi bir ideolojiye bağlı ve Rusya’nın çarlık yönetimini geri getirmeyi amaçlıyor.

Rusya merkezli bir örgüt. 2002’de Vorobyev tarafından kurulan RIM’in, St. Petersburg kentinde iki eğitim kampına sahip olduğu biliniyor. Kamplar, örgütün Partisan adlı paramiliter birimi tarafından yönetiliyor. RIM aşırı milliyetçi bir ideolojiye bağlı ve Rusya'nın çarlık yönetimini geri getirmeyi amaçlıyor. Grubun internet ağlarında Yahudi karşıtı ve LGBT karşıtı söylemleri yaydığı biliniyor. Neo-Nazi ve beyazların üstünlüğünü savunan diğer ırkçı gruplar gibi uluslararası ağlar kurarak Rusya dışında da yayılma gösteriyor.

ABD yönetimi, Nisan ayında “Russian Imperial Movement"ı, "küresel terör örgütleri" listesine aldığını ve bu gruba yaptırım uygulayacaklarını duyurdu. Böylece ilk kez beyazların üstünlüğünü savunan ırkçı bir grup, terör örgütü olarak nitelendi. Rus yetkililer ise bu durumu ABD’nin “Rus fobisi”nin bir parçası olarak değerlendirdi.