İsrail'de telefon krizi: Netanyahu 'hacklendi'

Tel Aviv'de Netanyahu karşıtı protestolar düzenleniyor.
Tel Aviv'de Netanyahu karşıtı protestolar düzenleniyor.

İsrail, nisan ayındaki erken seçim öncesi çalkantılı bir durumla karşı karşıya. En yakın rakibi olarak gösterilen eski İsrail Genelkurmay Başkanı Benny Gantz'ın cep telefonunun İran tarafından hacklendiği iddiasını basına sızdırmakla suçlanan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun eşi ve oğlunun da telefonlarının İran tarafından hacklendiği iddia edildi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Sara Netanyahu
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Sara Netanyahu

Netanyahu'yu işaret etmişti

Gantz'ın İsrailli siyasetçi Yair Lapid ile kurduğu "Mavi-Beyaz" ittifakı avukatları kanala, Netayahu'yu kastederek sızıntıların arkasında hassas güvenlik bilgilerine erişebilen üst düzey bir yetkili ve çıkarı bulunan biri olduğunu belirtti.

  • Yediot Aharonot gazetesi, Gantz'in İsrail Başsavcısı Avichai Mandelblit'ten telefonunun hacklenmesiyle ilgili basına sızan bilginin araştırılmasını talep ettiği ve dolaylı olarak da Netanyahu'yu suçladığını aktardı.
İsrail Genelkurmay Başkanı Benny Gantz
İsrail Genelkurmay Başkanı Benny Gantz

Gazeteye açıklamada bulunan İşçi Partisi lideri Avi Gabbay da Netanyahu'yu bu durumu istismar edip basına sızdırarak Gantz'ı geri adım atmaya zorlamaya çalışmakla suçladı.

"Bilginin sızması Netanyahu'dan başka kimseye hizmet etmiyor"

Öte yandan Haaretz gazetesinde de İran'ın Gantz'a ait cep telefonunu hacklemekle ne tür materyaller elde ettiğinin belli olmadığına işaret edildi.

Zamanlama olarak bu bilginin basına sızmasının Netanyahu'dan başka kimseye hizmet etmediği vurgulanan haberde, İsrail'deki bu gibi sızma girişimlerine karşı mücadeleden Netanyahu'nun doğrudan sorumlu olduğu kaydedildi.

Erken seçim 9 Nisan'da

İsrail'de 9 Nisan'da yapılacak erken seçimde Başbakan Binyamin Netanyahu'nun en yakın rakibi olarak gösterilen eski İsrail Genelkurmay Başkanı Benny Gantz'ın cep telefonunun İran tarafından hacklendiği iddia edilmişti.

Genelkurmay Başkanlığından 2015'te emekli olan Gantz, geçtiğimiz yıl aralık ayı sonunda İsrail Direnç Partisini kurarak siyasete atılmıştı.

Seçim yarışına katıldığı andan itibaren Netanyahu'nun en yakın rakibi olarak gösterilen Gantz, geçen ay seçime eski gazeteci Yair Lapid ile ittifak kurarak girme kararı almıştı.

İsrail'in gündemi erken seçim...
İsrail'in gündemi erken seçim...

Mavi-Beyaz İttifakı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun en yakın iki rakibi olarak gösterilen eski Genelkurmay Başkanı ve Hosen L'Yisrael (İsrail Direnç) Partisi Başkanı Benny Gantz ile Yeş Atid (Gelecek Var) Partisi Başkanı Yair Lapid liderliğinde oluşturulan Mavi-Beyaz İttifakı, ilk defa seçimlere giriyor ve anketlere göre yarışta şu an için önde görünüyor.

Seçim propagandasını "İsrail Yahudi halkının milli yurdudur ve İsrail'dir hepimizin vatanı" sloganıyla yürüten Mavi Beyaz İttifakı'nın hükümeti kurması, genellikle rakip Likud Partisi ile koalisyon yolunu seçen diğer aşırı sağ partilerin gücü göz önüne alındığında garanti değil.

  • Mavi Beyaz, İsrail'i çeviren tehlikeler ile zorluklara ve kötülük yapanlara karşı "demir yumrukla muamele edeceğini" vurgularken, aynı zamanda ortaya çıkabilecek herhangi bir fırsattan yararlanmak için de "akıllıca ve sorumlu davranma" sözü vererek, Arap ile Batı dünyalarındaki mutedil güçlerle aktif iş birliğine davet ediyor.

Likud Partisi

Anketlerde, İsrail Başbakanı Netanyahu liderliğindeki aşırı sağcı Likud Partisi'nin seçimlerde ikinci olması beklenirken, küçük çaplı diğer sağcı partilerle kuracağı koalisyonla, Mavi Beyaz İttifakı'nı gölgede bırakarak bir sonraki hükümeti kurma ihtimali ise uzak görülmüyor.

Başkenti Doğu Kudüs olan 1967 sınırları üzerinde bağımsız bir Filistin Devleti'nin kurulmasına karşı olan Likud Partisi, Batı Şeria ile Gazze Şeridi’nde yaşayan yaklaşık 6 milyon Filistinliye, bu bölgeler üzerinde devletten düşük özerklikten fazla bir çeşit devlet kurulması konusunda hazır olduğunu beyan ediyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi Milletvekili Yehuda Glick, işgal altındaki Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesinde bulunan Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlemişti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi Milletvekili Yehuda Glick, işgal altındaki Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesinde bulunan Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlemişti.

Yeni Sağ Partisi

İsrail Eğitim Bakanı Naftali Bennett ile Adalet Bakanı Ayelet Shaked tarafından kurulan Yeni Sağ Partisi, seçim programını, "İsrail yurduna bağlılık", "Filistin devletinin kurulmasına karşıtlık", "İsrail devletinin Yahudi halkının ulusal devleti olduğu" ile "Büyük birleşik Kudüs'ün İsrail devletinin ebedi başkenti" ilkeleri üzerine kuruyor.

Yahudi Evi Partisi

Eski bir asker olan Rafi Peretz liderliğindeki HaBayit HaYehudi (Yahudi Evi), içinde İsrail'de 1994'te terörist örgüt olarak ilan edilen Kach Partisi ile ABD, Kanada ve Avrupa'dan Yahudi aktivistleri barındıran, Ortodoks Yahudiler ile dinci siyonistlerden oluşan bir çeşit ittifak partisi.

Tevrat'a göre "İsrail yurdu ve İsrail halkı" ilkesine bağlılığını açıklayan Yahudi Evi, Kudüs'ü İsrail'in ebedi başkenti olarak görürken, "İsrail yurdu" üzerindeki Yahudi yerleşim birimleri inşa faaliyetlerine teşvikte bulunuyor.

Şas Partisi

İsrail İçişleri Bakanı Aryeh Deri liderliğindeki Şas (Doğulu Tevrat Muhafızları) Partisi, dini meselelere odaklanarak, sosyal adaletin sağlanması yönünde çalıştığını belirtiyor.

Seçim programında politik meselelerden uzak durmaya özen gösteren Şas Partisi de diğer sağ partiler gibi İsrail'in Yahudi halkının ulus devleti olduğu ilkesine bağlılığını her platformda dillendirmekten geri durmuyor.

İsrail İçişleri Bakanı Aryeh Deri
İsrail İçişleri Bakanı Aryeh Deri

Hepimiz Partisi

İsrail Maliye Bakanı Moşe Kahlon'un liderliğini yaptığı Kulanu (Hepimiz) Partisi her ne kadar kendisini "gerçek sağ partisi" olarak İsrail kamuoyuna sunsa da seçim programı daha çok sosyal meselelere odaklı.

Zehut Partisi

Netanyahu liderliğindeki Likud'dan ayrılan aşırı sağcı Moşe Feiglin'in 2015'te kurduğu ve 9 Nisan'daki seçimlerde parlamentoya girmesi beklenen Zehut (Kimlik) Partisi'nin siyasi programı, Filistinlileri ve kutsal mekanları tehdit ediyor.

"Tek halka tek devlet" adı altında alternatif siyasi bir plan ortaya koyan partinin programı, devletin Yahudi kimliğine bağlılık esası üzerinde yoğunlaşıyor. Buna binaen parti, "İsrail (tarihi Filistin'in tamamı) toprağının, ilahi bir kararla, sadece İsrail halkının mülkü olduğunu" iddia ediyor.

Kudüs ve Mescid-i Aksa'yla ilgili de radikal kararlar içeren parti programında, "genel olarak Kudüs, özel de ise Tapınak Tepesi (Mescid-i Aksa) Yahudi ulusal varlığının nesiller boyu devam eden özü" olarak gösteriliyor.

Birleşik Tevrat Partisi

Sağlık Bakanı Yaakov Litzman liderliğindeki Birleşik Tevrat (Yahudot HaTora) Partisi, Şas gibi Ultra-Ortodoks (Haredi) Yahudileri temsil ediyor ve siyasi programında sağ bloka meylediyor.

Haredilerin menfaatlerini göz önünde bulundurmayı şiar edinen Birleşik Tevrat Partisi, eğitim ve sosyal adalet konularına odaklanıyor.

Sağlık Bakanı Yaakov Litzman ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu
Sağlık Bakanı Yaakov Litzman ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu

İşçi Partisi

Avi Gabbay başkanlığındaki İşçi Partisi, uzun yıllar boyunca İsrail'in yanında bir Filistin devletinin kurulması çağrısında bulunurken, bu seçimlerde de iki devletli çözüm çerçevesinde Filistinlilerden "ayrılmayı" öneriyor.

Meretz Partisi

Halihazırda İsrail meclisinde 5 milletvekili ile temsil edilen Tamar Zandberg liderliğindeki solcu Meretz Partisi, iki devletli çözümden yana bir siyaset izleyerek, işgalin sonlandırılması ve Yahudi yerleşim birimleri inşa faaliyetlerinin durdurulmasını istiyor.

Meretz, İsrail devletinin Arap Barış Planı'nı kabul etmesi gerektiğini savunuyor ve bir an önce 1967 sınırlarına geri dönülmesi ve işgal altındaki Batı Şeria'dan çekilmesi çağrısında bulunuyor.

İsrail vatandaşı Filistinlilerin partileri

Yeni seçim sürecinde kendi aralarında birliği sağlayamayan İsrail vatandaşı Filistinliler tarafından kurulan partiler, seçime ayrı ayrı girmek zorunda kaldı.

FKÖ ile yakın çizgide hareket eden Arap partileri, İsrail ile Arap ülkeleri arasında tamamen barışın tesis edilmesi için iki devletli çözümü öngören Arap Barış Planı'nın kabul edilmesini ve uluslararası anlaşma ile sözleşmelerin uygulanmasını istiyor.

Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >