Doğayla Paralel Bir Kesit: Idaho’nun Yamacında İki Yapı

Canyon House, Idaho'da Clearwater River kanyonunun güney yamacında konumlanıyor ve iki yapıdan oluşuyor; “studio house" ve yaklaşık 300 metre uzaklıktaki "bunkhouse". Arsa, nehri izlemek, balık gözetlemek ve doğayla ilişkili dingin aktiviteler için tasarlanmış bir kaçış noktası amacı taşıyor.


Studio house, finger ridge adı verilen dar bir sırtın üzerine yerleştirilmiş basit bir dikdörtgen hacim. Yapı, moment resistant ahşap iskelet sistem içine yerleşiyor ve sırt eğimine uyum veren bir çerçeve oluşturuyor. Söz konusu çerçevenin batı cephesi, pencere temizliği ve hareketli perforajlı panellerle gölgeleme desteği sağlıyor.


Yaz aylarında kanyon içindeki sıcaklıklar 100 °F'ye (≈ 38 °C) kadar çıkabiliyor. Bu nedenle yapıya dört cepheden açılabilir pencereler yerleştiriliyor; doğal hava akımıyla yükselen sıcak havanın dışarı atılması hedefleniyor. Ayrıca, binanın nehir tarafına doğru ilerledikçe cam yüzey oranı artıyor ve yapı sanki sırt üzerinden “havalanıyormuş" gibi algılanıyor.


Site eğimi yaklaşık %30 ve buna karşılık binanın çatı eğimi oldukça güçlü. Yapının dikey ve yatay çizgilerle tanımlanan tolere edilmiş çelik ahşap çerçevesi, yakınlardaki madenci yapılarının mimari kodlarına göndermede bulunuyor.


Bunkhouse ise ravin içinde, korunaklı bir konumda yer alıyor. Doğu batı cephelerinde küçük pencereler yer alarak civardaki kayalık, çalı gibi mikro manzaralara odaklanılıyor. Güney cephesi tamamıyla cam duvar olarak tasarlanıyor; yamaç içine işleyen bir duvarla oluşturulmuş terasa açılıyor. Kuzey cephesi ise eğimli bir "earth sky window" ile kuşları, nehir manzarasını gözlemlemeye fırsat veriyor.


Malzeme paleti; galveniz çelik, açıkta bırakılmış Douglas fir iskelet, Idaho beyaz çamı duvar ve dolaplar, paslanmaz çelik tezgâhlar, OSB ve diamond plate çelik gibi dayanıklı elemanlardan oluşuyor. Hem iklimsel zorluklara hem de kullanım yoğunluğuna karşı tasarlandığı açıkça görülüyor.


Projede iki yapı arasında ziyaretçiyi cesaretlendiren bir yürüyüş deneyimi kurgulanıyor; studio house'dan gittikçe sitedeki üçüncü bir varış noktasına (doğal olarak oluşmuş bir bazalt tümseğine) ulaşmak hedefleniyor. Bu sayede yapılar yalnızca işlev sunmakla kalmıyor, aynı zamanda peyzajla ilişki içinde bir rota deneyimi oluşturuyor.


Bu proje 2005 yılında AIA tarafından “ülkedeki en iyi tasarlanmış özel konut" olarak ödüllendiriliyor. Jüri raporunda yapının siteye entegre olduğu ancak baskın olmadığı vurgulanıyor; sadeliği ve mekânsal netliği öne çıkıyor.


Canyon House; zor bir topoğrafyada, özellikli klimatolojik koşullarda iki ayrı yapıyla mekânsal çeşitliliği sağlayan bir tasarım yaklaşımı sunuyor. Mimari form, malzeme seçimi ve sirkülasyon dengesiyle işlevselliği doğayla kurduğu ilişkiyle birleştiriyor.


📸 Art Grice