Bitkibilimci Joseph Piton de Tournefort’un gözünden: İstanbul 🕌

 Bitkibilimci Joseph Piton de Tournefort’un gözünden: İstanbul 🕌

Bu akşam, Fransa krallık bahçelerinin bitkibilimcisi Joseph Piton de Tournefort'un gözünden dinleyelim mi İstanbul'u? ✨😌⠀

Tournefort, yeni bitkiler bulmak için 1700 yılında, Doğu Akdeniz'e gönderilir. Bu gezisinde sadece bitkilerle ilgilenmez, Tokat'tan Trabzon'a, Kars'tan Erzurum'a Anadolu'yu arşınlarken gözlemlerini de mektup şeklinde kaydedip gönderir. ⠀

📌 İstanbul'u Avrupa'nın tartışmasız en büyük kenti olan tanımlayan Tournefort, kentin dünyanın en güzel ve en avantajlı yerinde olduğunu, Çanakkale Boğazı ve İstanbul Boğazı'nın ise dünyanın dört bir yanından gelecek zenginlikleri ona ulaştırmak için açıldığını söyler. ⠀

Osmanlı padişahları tarafından yaptırılan camileri ziyaretle şehri adımlamaya başlayan seyyah, hemen Fransa'daki kiliselerle bir kıyasa girişir:⠀
“Türlerinin çok güzel örnekleri olan bu yapıların hiçbir eksiği yoktur ve çok iyi korunmuşlardır; oysa Fransa'da tamamlanmış hemen hemen tek bir kilise bile yoktur. Bu kiliselerin çoğunlukla ne meydanı ne de ağaçlıklı yolu vardır."⠀

🕌 Tournefort, İstanbul'daki camilerdense çevredeki yapılara yapışık olmaması, güzel ağaçları, süslü güzel çeşmeleri olan geniş avlular içinde yer alması, camilerin avlusunda asla köpeklerin olmaması, buralarda saygısızca bir davranışla asla karşılaşılmamasından dolayı hayranlıkla bahseder.⠀

Gördüğü camilerin içinde en güzelinin Ayasofya olduğunu söyleyen seyyah, buradan çıktıktan sonra Süleymaniye Camii'ne gider. İstanbul'un bütün camileri arasında kubbesinin güzelliği bakımından Ayasofya'ya en yakın olanının Süleymaniye olduğunu söyler, hatta Tournefort'a göre, bu caminin dış bölümünün Ayasofya'yı aştığı bile söylenebilir.⠀

Seyyahın dikkatini yine avlu düzenlemesi çekecektir:⠀
“Süleymaniye'nin çeşmesi çevresinde başka küçük çeşmeler vardır. Çeşmenin bulunduğu avlu çok güzeldir ve ağaçlandırılmıştır." ⠀

İstanbul'da kaldığı birkaç günlük süre içinde oradan oraya koşturup duran Tournefort, bu büyük kenti tanımak için yıllarca burada kalmak gerektiğini söylüyor. Haksız da sayılmaz. Bu şehirde yaşayanlar bile İstanbul'u hakkıyla tanıyamazken… 💫⠀

Harika fotoğraf için @mutecevviil'e teşekkürler. 🧡⠀