Fatih’in ‘imzasız’ portresi 🧐

Fatih’in ‘imzasız’ portresi 🧐

Yanlış çeviriyle "Bellini'nin Fatih Sultan Mehmet portresi" şeklinde karşımıza çıkan, Fatih'in 'imzasız' portresi. 🧐⠀

💭 Bellini imzalı olmayan ikili portre, İngiliz müzayede evi Christie's'in harika pazarlama taktiği sayesinde medyada “Bellini'nin yaptığı portre" başlığıyla çokça karşımıza çıktı. Ancak eserin yapım tarihi ve sanatçısının ismi belli değil, elimizde sadece Bellini Atölyesi'ne ait olduğu bilgisi var. Şu noktada, bir ressamın atölyesinden çıkma bir eserin ressamın kendisine ait kabul edilmediğini söylememiz gerekir.⠀

🖼 Müzayede evinin web sitesinde yayınlanan katalog metnine göre, Gentile Bellini 3 Eylül 1479'da yanında iki asistanıyla İstanbul'a gelmiş ve 1481'de Venedik'e geri dönmüş. National Gallery'deki Fatih Sultan Mehmet portresinde Bellini imzası var ve 25 Kasım 1480 tarihi yer alıyor. Bellini kendi yaptığı esere imza atmış ama ikili portrede imza ve tarih yok. Bu durumda ikili portre, çırak işi.⠀

📌 National Gallery'deki Fatih Sultan Mehmet tablosuna ait bilgiye bakalım:⠀
Bellini, İstanbul'da kaldığı süre içinde muhtemelen Fatih'in birden fazla portresini yapmış olsa da bugüne ulaşmayı başaran tek eser budur. ⠀

📌 Aynı zamanda ikili portrenin katalog metninde şöyle bir cümle var: ⠀
“Bu olağanüstü çifte portrenin ressamının, Bellini'nin 1480'deki portre prototipini (figürün 2/3'lük açıdan verilmesi) bilmiyor olmadığı düşünülemez ve gerçekten de bu kişinin Bellini'nin atölyesinden yetişmiş olması ihtimali yüksektir."⠀

🤔 Bu ne demek oluyor? İkili portrenin ressamının Bellini atölyesinden bir çırak olduğu da kesin bilgi değil. Üslup ve teknik, eseri Bellini Atölyesi ile ilişkilendiriyor. Yapılan hata, çeviri ya da bilgi eksikliği kaynaklı olabilir ama bunca yayıncı böyle bir hata yaparken, biz düzeltilmesi gerektiğini düşündük.⠀

Eserin tam ismi: Sultan II. Mehmed (1432-1481) ile Genç Bir Soylunun Portresi.⠀