2019, dünyada kaybolmaya yüz tutmuş yerel dillerin yılı olacak
2016 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 2019’un Uluslararası Yerli Dil Yılı olacağını ilan etti. Beyannamenin amacı, dünya genelinde yok olan dil sistemleri konusunda farkındalık oluştururken, korunmalarına yardımcı olmak için koordineli bir küresel çabayı harekete geçirmekti. Toplantı sırasında, dünyadaki 6.700 dilin %40'ının ortadan kaybolma riski altında olduğuna değinildi. Bu, ilgili kültürlerin tarihini tehdit ederken değerli binlerce yıllık bilgi sisteminin yok olmaması için geliştirilen 'Nesli Tehlike Altındaki Alfabe Projesi' ile çalışmalar başlatıldı.
Nesli Tehlike Altındaki Alfabe Projesi , yazı sistemlerini korumalarına yardımcı olarak nesli tükenmekte olan, azınlık ve yerli kültürleri destekleyen Vermont merkezli kar amacı gütmeyen bir organizasyondur. Son altı yıldır nesli tükenmekte olan diller hakkında bilgi araştırmış ve derlemiş, kültürlerin sözlerini, atasözlerini ve manevi metinlerini kullanarak sanat eserleri sergilemiş ve nesli tükenmekte olan dillerde eğitim materyalleri ve oyunlar yayınlamak için örgütlerle ortaklık kurmuşlardır. Araştırmaları sayesinde, bu dilleri dünya çapında izleyen etkileşimli bir web sitesi oluşturdular. Nesli Tehlike Altındaki Alfabeler Atlası, dünyadaki dillerden derlenmiş, tıklanabilir bir haritadır. Bu senaryoların çoğu, ülke, eyalet veya illerinde resmi bir statüye sahip değildir ve devlet tarafından finanse edilen okullarda öğretilmemektedir.
Tehlike Altındaki Alfabeler Projesi'nin kurucusu ve başkanı Tim Brookes projenin amacını şu sözlerle anlattı;
- “Amacım tarih, kimlik ve amaçlarını kaybetme tehlikesi taşıyan ve yazmasistemlerini geçmişleriyle yeniden bağlantı kurmanın bir yolu olarak korumaya, korumaya veya canlandırmaya çalışan yerli ve azınlık kültürlerinden gelen senaryoları birleştirmektir.''
Genel bir kural olarak, atlas, Birleşmiş Milletler Yerli Halkların Hakları Bildirgesi'nin 13. Maddesinde , “Yerli halkların, gelecek nesillere, tarihlerini, dillerini, sözlü geleneklerini canlandırma, kullanma, geliştirme ve aktarma hakkı vardır. felsefeler, yazı sistemleri ve edebiyatları ve topluluklar, yerler ve kişiler için kendi adlarını belirlemek ve muhafaza etmek.” Bu nedenle, proje mutlaka dil hakkında değil, bu yazı sistemlerini gelenek olarak konuşan ve sürdüren insanlar hakkında.
Kendi araştırmanıza yazı sistemleri ve kökenleri hakkında başlayabilir veya atlasların web sitelerinde araştırma yapmak için ihtiyaç duydukları dillerin listesine bakabilirsiniz .
Unutulmaya yüz tutmuş veya nesli tükenmekte olan yerel diller ve örnekleri
