Dünyanın 'çilesi' uyuşturucu: Aileler 2 yıl sonra öğreniyor

1987 yılından bu yana, sağlıklı bir toplum hedefine ulaşmak ve uluslararası alanda iş birliğini güçlendirmek amacıyla her yıl 26 Haziran tarihi, “Uluslararası Uyuşturucu Kullanımı ve Kaçakçılığı ile Mücadele Günü" olarak anılıyor.

Birleşmiş Milletler (BM), küresel ölçekte uyuşturucu madde kullanımında yaşanan ciddi artışa dikkati çekerek, 2017 yılında 271 milyon kişinin uyuşturucu kullandığını bildirdi.

NTV'de yer alan habere göre, Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Onur Noyan, uyuşturucu madde kullanımı ve bağımlılığa karşı alınabilecek önemler hakkında ailelere önemli uyarılarda bulundu.

"Çocuklar erken yaşlarda tanışıyor"

“Biz ‘Uyuşturucu kullanma yaşı 14’e, 10’a, 9’a’ indi’ diyebiliriz; ama şunu çok net biliyoruz artık; çocuklar uyuşturucu madde ile geçmiş yıllara oranla çok daha erken yaşta tanışıyor” diyen Doç. Dr. Onur Noyan, şöyle konuştu:

“Gerek basın yayın aracılığı ile gerek çevrelerinde görme, gerek deneme-yanılma yöntemi ile kendi kendilerini bir şekilde test ediyorlar. Uyuşturucunun erken yaşa inmesinin aslında bizim için çok büyük önem arz eden bir durumu yok.

“Çocuklara 'hayır' demeyi öğretmeliyiz"

Buradaki çok daha büyük olan sorun şu; ergenlik döneminde, bütün ergenler bir şekilde maddeyi görecekler ama bizim ergenlik dönemine kadar çocuklarımızda ‘Hayır’ deme becerisini geliştirmemiz lazım. Bunların zararlı maddeler olduğunu, uyuşturucu madde kullanırlarsa sıkıntılı bir süreç ile karşı karşıya olabilecekleri ile ilgili bilgileri doğru şekilde çocuklara, ergenlere öğretmemiz gerekiyor. Uyuşturucu madde kullanımı yaşının düşmesinden öte, uzun vadede madde kullanımının önüne geçebilecek tedbirler alabilmeyi kolaylaştırmalıyız.

"Aileler 2 yıl sonra öğreniyor"

Yapılan çalışmalar şunu gösteriyor; aileler çocuklarının uyuşturucu madde kullanmaya başladığını yaklaşık 2 yıl sonra öğreniyor. Bu çok ciddi ve çok uzun bir zaman. Aileler öğrendiğinde ise iş işten geçmiş oluyor. Alınabilecek önlemler, yapılabilecek yardımların hepsinin çok geride kaldığını görüyoruz. Bu bağlamda aileler, çocuklarının madde kullandığından nasıl şüpheleneceklerini merak ediyorsa, birkaç konuya dikkat çekmeliler."

BM'nin uyuşturucu raporu bize ne söylüyor?

BM Uluslararası Uyuşturucu ve Suç Ofisince (UNODC) BM Viyana Ofisi’nde düzenlenen basın toplantısında 2019 Dünya Uyuşturucu Raporu kamuoyuyla paylaşıldı.

Raporda, uyuşturucu kullanımı nedeniyle rahatsızlıklar yaşayan ve tedavi hizmeti bekleyen insanların sayısında ciddi artış gözlemlendiğine işaret edilerek, 2016’da 30 milyon 500 bin insanın uyuşturucu kullanımı nedeniyle çeşitli rahatsızlıklar yaşadığının, bu oranın 2017’de 35 milyona yükseldiğinin altı çizildi.

Hindistan ve Nijerya gibi nüfus yoğunluğunun çok olduğu 10 ülkede yapılan araştırmalar sonucunda madde kullanımının toplumlarda yaygınlaştığı ifade edilen raporda, 53,4 milyon kişinin olası zararları en yüksek olan uyuşturucu madde grubu arasında bulunan "opioid" kullandığı, söz konusu maddenin kullanımında yüzde 56 oranında artış olduğunun tahmin edildiği ifade edildi.

Dünya nüfusunun yüzde 5,5'i uyuşturucu kullandı

2017'de dünya genelinde 271 milyon insanın uyuşturucu kullandığı belirtilen raporda, bu rakamın dünyadaki 15-64 yaşlarındaki nüfusun yüzde 5,5’ine tekabül ettiği kaydedildi.

Raporda 2009-2017 yıllarında uyuşturucu kullanımının yüzde 30 oranında arttığı, bu sayının dünyadaki 15-64 yaş grubunda nüfusun yüzde 10’una tekabül ettiği bilgisi paylaşıldı.

En çok 'esrar' kullanıldı

2017'de dünyada 188 milyon kişinin esrar, 29 milyon kişinin amfetaminler ve reçeteli uyarıcılar, 21 milyon kişinin ekstazi ve 18 milyon kişinin kokain kullandığı bilgisi paylaşıldı.

Raporda, 2017’de uyuşturucu kullanımı sonucu ölen 585 bin kişinin üçte ikisinin "opioid" çeşitlerini kullanım sonucu öldüğü kaydedildi. Ayrıca aynı yıl 11 milyon kişinin uyuşturucu enjekte ettiği, bu insanların 1 milyon 400 binin HIV virüsü, 5 milyon 600 binin ise hepatit C virüsü taşıdığı belirtildi.

Uyuşturucu kullanılan bölgelere ilişkin değerlendirmelerin de yer aldığı raporda, 2009-2017 yıllarında opioid kullanımının Afrika, Avrupa ve Kuzey Amerika’da artış gösterdiği, aynı zaman zarfında esrarın ise Kuzey ve Güney Amerika’nın yanı sıra Asya’da ciddi oranda arttığı bildirildi.

Kokain üretiminde rekor artış

Raporda, dünya genelinde kokain üretiminin 2017’de rekor seviyeye ulaştığı, bin 976 ton üretilen kokainin önceki yıla oranla yüzde 25 oranında arttığının tespit edildiği ifade edildi.

Aynı yıl güvenlik güçleri tarafından bin 275 ton kokain yakalandığı kaydedilirken, önceki yıla oranla yüzde 13’lük artış yaşandığı, ele geçirilen küresel kokain miktarının da şimdiye kadar bildirilen en yüksek miktar olduğu vurgulandı.

Kuzey Amerika’da aşırı doz sentetik opioid kullanımı nedeniyle ölüm oranlarında ciddi artış yaşanan 2017’de ABD’de 47 bin, Kanada’da ise 4 bin kişi yaşamını yitirdi.

Bir başka sentetik opioid türü olan "tramadol" ise Batı, Orta ve Kuzey Afrika’da ciddi oranda sorunlara yol açarken, dünya genelinde 2010’da 10 kilogram tramadol yakalanırken, bu rakamın 2013’te 9 tona, 2017’de ise 125 tonla rekor seviyeye ulaştığı kaydedildi.

Korkutan rakam: 12 milyonun üzerinde öğrenci esrar kullanıyor

12-17 yaş grubunda madde kullanımına yönelme risklerinin yüksek olduğuna işaret edilen raporda, 2017’de 12 milyon 600 bin öğrencinin esrar kullandığı, bu rakamın 2016’da 11 milyon 300 bin seviyesinde olduğu aktarıldı.

Dünya genelinde kadınların erkeklere oranla daha fazla bağımlılık yapan madde kullandığı ifade edilen raporda, 14 Avrupa ülkesinin yanı sıra Güney ve Orta Amerika’da yapılan araştırmaların bu sonucu ortaya çıkardığı belirtildi.

Rapor: Önlem ve tedavi yetersiz

Raporda, uyuşturucuyu önleme ve tedavi hizmetlerinin dünyanın birçok yerinde yetersiz kaldığına işaret edilirken, bu durumun özelikle cezaevlerinde hissedildiği vurgulanıyor.

Mahkumlar arasında kadınların yüzde 51’lik oranla uyuşturucu kullanımının yol açtığı rahatsızlıklardan en çok etkilenen cinsiyet olduğu kaydedilirken, özellikle gelir seviyesi düşük ya da orta seviyeli ülkelerde tutukluların yarısının uyuşturucu geçmişinin bulunduğu, hapishanelerde en çok esrar ve haşhaştan elde edilen "opiyat" kullanıldığı belirtildi.

UNODC Başkanı Yury Fedotov, rapora ilişkin yaptığı değerlendirmede, 2017’de tedavi edilmesi mümkün yarım milyondan fazla insanın uyuşturucu kullanımı nedeniyle yaşamını yitirdiğini ifade ederek, önleme ve tedavi alanında küresel iş birliğinin arttırılması gerektiğini söyledi.

Fedotov, raporun uyuşturucu sorununun karmaşık ve çok yönlü bir konu olduğunu bir kez daha ortaya koyduğunu dile getirerek, “Uyuşturucu ile mücadelede bütüncül yöntemlerin kullanılması gerekiyor. Özellikle hukuk, sağlık ve sosyal kurumlar iş birliği içinde hareket ederek uluslararası sorunlara kapsayıcı yanıtlar bulunmalıdır.” dedi.