İran'a yaptırımlara dünya ne diyor?

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, "ABD'nin yaptırımlarını kıracağız" dedi
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, "ABD'nin yaptırımlarını kıracağız" dedi

ABD'nin bugün itibarıyla devreye giren ikinci yaptırımları, ilk faza göre İran ekonomisi açısından çok daha önemli. İkinci fazda, başta petrol ve doğalgaz olmak üzere enerji ile ilgili tüm ürünlerin ticareti, liman işletmeleri, gemi ticareti, sigorta ve uluslararası bankacılık ile ilgili hizmetleri yaptırım kapsamına alınıyor. Peki dünyanın güçlü ekonomileri bu duruma ne diyor?

ABD Başkanı Trump, Washington'ın, İran ile imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) anlaşmasından tek taraflı olarak çekildiğini açıkladı. Bu anlaşmadan ABD’nin çekilmesi ile 2015 öncesi ABD mevzuatında yürürlükte olan ve KOEP ile uygulamadan kaldırılan yaptırımlar yeniden tesis edilmiş oldu.

İran'ın anlaşmaya imza atarken en önemli motivasyonu bu anlaşma ile ülkeye uygulanan yaptırımların hafifletilmesi ve böylece ülkenin küresel sisteme entegrasyonu sürecinin başlatılması ve bu sayede ülke ekonomisinin bir nebze rahatlatılmasıydı.

Avrupa Birliği: İran'a tekrar yaptırım kararını onaylamıyor

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Ekonomik ve Mali İşlerden Sorumlu Üyesi Pierre Moscovici, ABD'nin İran'a tekrar yaptırım uygulama kararını onaylamadığını söyledi.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Ekonomik ve Mali İşlerden Sorumlu Üyesi Pierre Moscovici, ABD'nin İran'a uyguladığı ambargoyla ilgili konuştu.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Ekonomik ve Mali İşlerden Sorumlu Üyesi Pierre Moscovici, ABD'nin İran'a uyguladığı ambargoyla ilgili konuştu.

Pierre Moscovici, Franceinfo radyosuna ABD'nin, 2015 nükleer anlaşması kapsamında kaldırılan tüm İran yaptırımlarını yeniden uygulama kararı hakkında açıklamada bulundu.

Moscovici, "Avrupa Birliği, ABD'nin İran'a tekrar yaptırım uygulamasını onaylamıyor." ifadesini kullandı.

İlk faz 7 Ağustos'ta hayata geçirildi

  • ABD Başkanı Donald Trump, 8 Mayıs'ta nükleer anlaşmadan çekildiğini duyurmuş ve İran'ın ABD dolarına erişimini, devlet tahvili satmasını, altın ve diğer değerli madenler ile çelik, alüminyum, kömür gibi metallerle ticaret yapmasını, yolcu uçağı ya da parçalarını ithal etmesini engelleyen yaptırım paketini 7 Ağustos'ta resmen hayata geçirmişti.

ABD Başkanı Donald Trump, 8 Mayıs'ta anlaşmadan çekildiğini açıklamıştı.
ABD Başkanı Donald Trump, 8 Mayıs'ta anlaşmadan çekildiğini açıklamıştı.

ABD'nin İran'a yönelik ikinci yaptırım paketi, 180 günlük sürenin dolmasının ardından bugün devreye girdi.

Bugünden itibaren İran Ulusal Petrol Şirketi, İran Petrol Ticaret Şirketi ve Ulusal Tanker Şirketi'ne uluslararası kısıtlamalar getirilirken, ekonomisi büyük ölçüde petrole dayalı İran'dan petrol ve ürünlerinin satışına yaptırımlar uygulanacak.

AB'nin yaptırımlara çözüm arıyor

8 Mayıs kararı sonrasında KOEP’in sürdürülmesi için AB ülkeleri gerek liderler gerek diplomatlar ve gerekse de AB merkezli resmi kurumlar nezdinde ciddi mesai harcadılar. İlkin ABD’nin kararı gözden geçirmesine odaklanan bu çabalar yaz aylarının başından itibaren İran’ı anlaşma içinde tutmaya yöneldi. İran dışişleri bakanlığı ile AB temsilcileri arasında yürütülen çalışmaların amacı İran’ın anlaşmayı sürdürmesi kaydıyla ülkenin nefes alabileceği bir alan oluşturmak. İran ile ticaretin en azından asgari düzeyde devamını arzulayan AB böylece İran’ın anlaşmadan çekilmesinin önüne geçmek istiyor. Suriye krizi ve sonuçları ortada iken İran’da bir istikrarsızlığın AB’ye sirayet edeceğini gören AB’nin çabaları takdire şayan olsa da harcanan emeğin karşılığında üretilen somut çözümleri henüz göremiyoruz.

İran Cumhurbaşkanı Ruhani, ABD'nin ülkesine yönelik yaptırımları 'rahatlıkla delebileceklerini' açıkladı.
İran Cumhurbaşkanı Ruhani, ABD'nin ülkesine yönelik yaptırımları 'rahatlıkla delebileceklerini' açıkladı.

Tümen yüzde 300 değer kaybetti

  • 1 Ocak’ta Tahran’da 1 ABD doları 4 bin 300 tümen iken ekim ayının son günlerinde kur 15 bin tümen civarında ve yılbaşından bugüne tümenin değer kaybı yüzde 300’ün üzerinde.

Türkiye yaptırımlardan muaf

ABD'nin İran ambargosundan Türkiye geçici olarak muaf tutuluyor. Türkiye İran’a uygulanan yaptırımların tek taraflı olması ve uluslararası hukuk ve teamüllere uymaması nedeniyle ilkesel olarak karşı durmuştu.

İran'a yaptırımların bugün itibariyle başlaması üzerine ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo açıklamalarda bulundu.
İran'a yaptırımların bugün itibariyle başlaması üzerine ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo açıklamalarda bulundu.

İsrail'den ABD'ye teşekkür

İsrail Savunma Bakanı Avigdor Liberman, İran'a karşı uygulamaya giren yaptırımlardan dolayı ABD Başkanı Donald Trump'a teşekkür etti.

Liberman, Twitter hesabından yayınladığı mesajda, bugün itibariyle uygulamaya başlanan ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarının ikinci bölümüne dair değerlendirmelerde bulundu.

Başkan Trump'ın İran'a yönelik aldığı yaptırım kararını "cesurca" olarak niteleyen Liberman, "Ortadoğu'nun bu kararı beklediğini" ileri sürdü.

Liberman ayrıca İran'a uygulanmaya başlanan yaptırımdan dolayı Trump'a teşekkür ederek, "ABD tek bir hareketle İran'ın Suriye, Lübnan, Gazze, Irak ve Yemen'e yerleşmesine büyük darbe vurdu. Başkan Trump yine yaptın." ifadelerini kullandı.

İran yaptırımlar için ne diyor

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD'nin ülkesine yönelik yaptırımları "rahatlıkla delebileceklerini" belirterek "İran'a karşı zorbalık, tehdit ve yaptırım diliyle konuşmaması gerektiğini ABD'ye öğreteceğiz." dedi.


Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >