İtalya'nın Kovid-19 karnesi: Ülke bu hale nasıl geldi?

Salgından korunmak için maske takan bir İtalyan ve 'Her şey iyi' işareti yapan Papa
Salgından korunmak için maske takan bir İtalyan ve 'Her şey iyi' işareti yapan Papa

İtalya Kovid-19 salgınından şüphesiz en kötü etkilenen Avrupa ülkesi oldu. İtalyan siyasetçiler salgını iktisadi nedenlerle gerektiği gibi yönetmedi ve halk da siyasetçilerin açıklamalarına paralel olarak durumu ciddiye almadı.

İtalya'nın yaşadıkları, salgında aynı örüntüye sahip olan veya olması beklenen ülkeler için iyi bir örnek teşkil edebilir.

İtalyan politikacılar ve halkı şubat ayından beri hangi hataları yaptı? Sizler için derledik:

İtalya'da şubat sonu neler yaşandı?

11 kent karantinaya alındıktan ve bilanço 17 ölü ve 650 enfekte vakaya çıktıktan 4 gün sonra, 27 Şubat'ta iktidarda olan Demokrat Parti lideri Nicola Zingaretti, Milan'a gitti.

Milan'ın Lombardy bölgesi salgının en şiddetli boyutlara ulaştığı yerdi. Zingaretti orada bir grup öğrenciyle buluştu ve sosyal medya hesabında şu mesajı paylaştı:

Alışkanlıklarımızı değiştirmemeliyiz. Ekonomimiz korkudan güçlü. Bir şeyler yemek için haydi dışarı çıkalım, pizza yiyip kahve içelim.

Aynı gün Milan Valisi Beppa Sala, "Milan durmaz" isimli bir video paylaştı. Videoda birbirine sarılan, restoranlarda yiyip içen ve tren istasyonlarda bekleyen insanların görüntüleri vardı.

  • Zingaretti Milan ziyaretinden 9 gün sonra Kovid-19'a yakalandığını açıkladı. O esnada bilanço 233 ölü, 5 bin 883 vakaydı.
Salgın tedbirlerini protesto eden mahkumlar, cezaevlerinde ufak çaplı yangınlar çıkardı
Salgın tedbirlerini protesto eden mahkumlar, cezaevlerinde ufak çaplı yangınlar çıkardı

Peki mart başında neler oldu?

Martın başı da önceki aydan farklı değildi. 3 Mart'ta Venedik'teki içkili barlar, salgından dolayı azalan talebi arttırmak için, "bir içecek alana bir içecek bedava" kampanyası başlattı.


Kampanyanın ay sonuna kadar sürmesi planlanmıştı. (3 Mart'ta vaka sayısı 2 bin 84, ölü sayısı 52'ydi. 149 kişi ise iyileşmişti.)

8 Mart İtalya için salgında dönüm noktası oldu ve hayatını kaybedenlerin sayısı neredeyse yüzde 50 oranında arttı.

  • Mart'ın 8'inde İtalya'nın grafiği sert bir şekilde 6 binleri gördü, 233 kişi ise hayatını kaybetti.

İtalya Başbakanı Giuseppe Conte derhal Milan'ın Lombardy bölgesiyle birlikte 14 kentin karantina altına alınmasını kararlaştırdı.

Ancak karantina kararı resmi duyuru yapılmadan birkaç saat önce İtalyan basını tarafından sızdırıldı ve söz konusu kentlerde yaşayanlar, karantinada kalmak istemedikleri için bulundukları yeri terk etmeye başladı. Bu durum, salgının daha da yayılmasına neden oldu.

İtalya'da "Doktor ve hemşireler sizler birer kahramansınız, teşekkür ederiz" yazan bir pankart
İtalya'da "Doktor ve hemşireler sizler birer kahramansınız, teşekkür ederiz" yazan bir pankart

10 Mart'ta ulusal karantina uygulaması başladı ancak karantina kapsamında alınan kararlar birkaç gün gecikmeli olarak uygulanabildi (Bar, restoran ve temel olmayan ürünler satan dükkanlar kapatıldı).

Karantina altında olan ülkede vatandaşlar şu an acil bir durum olmadan dışarı çıkamıyor (Sağlıkla ilgili durumlar, işe gitmek veya market alışverişleri).

Karantina süresince şimdiye dek yasağı delen yaklaşık 40 bin İtalyan'a ise ceza yazıldı.

Polis Napoli ve Sicilya'da devriyelerini arttırdı ve daha sıkı denetimler yapmaya başladı.

İtalyanlar bu sefer de parklara akın etmeye başlayınca geçtiğimiz cumartesi park ve bahçeler de ikinci bir emre kadar kapatıldı. İtalyanlara, "Sporu evinizde yapın." mesajı verildi.

Aynı gün Başbakan Conte şu ifadeleri kullandı:

Savaş sonrası en büyük krizle karşı karşıyayız. Temel gıdaları sağlayan dükkanlar hariç bütün iş yerleri kapatılmalı.
Ulusal karantina kararı sonrası Roma sokakları
Ulusal karantina kararı sonrası Roma sokakları

Uzmanlardan İtalya analizi

Milan'daki Vita-Salute San Raffaele Üniversitesi'nde Sosyal psikolog Giuseppe Pantaleo, ilk başlarda insanların durumun ciddiyetini kavrayamadığını ve Zingaretti gibi siyasetçilerin de insanları teskin etmeye çalıştığını söyledi. The Guardian'a demeç veren Pantaleo, "Zingaretti Milan'a gitti ve insanlara bazı sosyal davranışların hala kabul edilebilir olduğunu ve hükümetin soruna çözüm bulmak için çalıştığını göstermeye çalıştı. Ancak tabii krizin boyutlarını hafife almıştı." dedi.

  • Ülkedeki sağlıkçılar da kendi aralarında fikir birliğine varamadı. Bazıları virüsün ciddiye alınması gerektiğini savunurken diğerleri ise bu virüsün sadece gripten biraz daha ciddi olduğunu öne sürdü.

İtalya'nın Marche bölgesindeki Ancona'da psikolog olan Sara Raginelli ise "Siyasetçiler daha net ve doğrudan konuşmaya başladıkları vakit insanların da davranışları değişti ve daha bilinçli olmaya başladılar. Siyasetçiler insanların evde kalmasını söylediklerinde nüfusun çoğunluğu buna razı oldu." ifadelerini kullandı.

Karantinadaki İtalyan apartman sakinleri
Karantinadaki İtalyan apartman sakinleri

Grup liderleri ve sosyal normlar

  • Sosyalleşmek bir davranış biçimi olarak sosyal norm kavramının içine giriyor. Kültürlerde sosyalleşme biçimlerinin de toplum tarafından kabul edilebilir ve edilemez olanları var. Mesela ülkemizde çay veya kahve içmek, nargile tüketmek toplum tarafından kabul edilen sosyalleşme biçimleri arasında. Yani çay veya nargile içmek, Türkiye'de bir sosyal norm. Dolayısıyla, İtalyanlar için de dışarıda kahve ve pizza tüketmek bir sosyal norm.

Sosyal psikolog Pantaleo da bu kapsamda şu ifadeleri kullanıyor:

Şu an gerçek anlamda ölme ihtimaliyle burun burunayız. Biz ölebiliriz, bir aile üyesi veya bir dostumuz ölebilir. Bu sebeple durumu ciddiye alıyor ve sosyal normalara göre davranıyoruz. Kurumsal söylemlerden (mesela devletin sesi, siyasetçilerin mesajları) verilen örnekler önemli çünkü eğer sosyal normlar net bir şekilde belirlenirse ve liderler de ona uyarsa, insanlar da bu normları takip edecektir.

Yani Pantaleo, bir ülkenin lideri ne yaparsa, halkı da onu yapar demek istiyor.

  • Avrupa'daki ülkelerin halkları ve liderleri için İtalya örneği bu yüzden önemli bir örnek. Krizin hem devlet mekanizmasında hem de sivil toplumda ciddiyetle karşılanması, salgının en az kayıpla atlatılması için vazgeçilmez unsurlar.

Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >