Koronavirüsün gölgesinde: Irak'taki saldırılar ve hükümet krizi

Irak'ta ABD Büyükelçiliği yakınlarına salı günü akşam saatlerinde en az üç roketle saldırı gerçekleştirildi. Yeşil Bölge'ye bu hafta yapılan dördüncü saldırıda bir kayıp bildirilmedi.

• 16 Mart'ta ise Bağdat'ın güneyindeki bir askeri eğitim merkezine saldırı düzenlenmişti. Iraklı yetkililer, eğitim merkezinde ABD öncülüğündeki birliklerin ve NATO askerlerinin bulunduğunu bildirmişti.

İki Iraklı yetkili yaptıkları açıklamada, saldırının gerçekleştirildiği alanın yakınlarında bir hükümet binasının ve yabancı büyükelçilerin evlerinin bulunduğunu kaydetti.

ABD'nin Irak Büyükelçiliği Sözcüsü Myles Caggins, roketlerin Büyükelçilik'in en az 2 km yakınına düştüğünü ifade etti.

Yeşil Bölge nedir?

• Irak'ın başkenti Bağdat'ta hükümet binalarının da bulunduğu "uluslararası bölgeye" güvenli sayıldığı için Yeşil Bölge adı veriliyor. Bağdat'ın merkezinde bulunan bölge 10 kilometrekarelik bir alana sahip.

Irak'ta neler yaşanıyor?

11 Mart Çarşamba günü Taci Askeri Üssü'ne düzenlenen roketli saldırıda 3 asker öldü, 12 asker ise yaralandı.

• ABD'li yetkililer saldırıların İran destekli milis gücü Kaeaib Hizbullah (Hizbullah Tugayları) tarafından gerçekleştirildiğine inanıyor. Ayrıca oldukça güvenli sayılan Yeşil Bölge'de İranlı destekli milisler rahatça hareket edebiliyor.

13 Mart'ta ABD'ye ait uçaklar Irak'ın Babil, Kerbela, Salahaddin, Enbar ve diğer bazı kentlerinde İran'a yakın Şii milis gücü Haşdi Şabi birliklerine yönelik hava saldırısı gerçekleştirdi. Bu saldırılarda Ketaib Hizbullah ya da "Irak Hizbullahı" olarak bilinen grubun da hedef alındığı ifade edildi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), söz konusu saldırının ardından Ketaib Hizbullah örgütüne ait silah depolarına hava saldırısı düzenlediklerini duyurdu.

Öte yandan 14 Mart Cumartesi günü ABD öncülüğündeki askeri üsse başka bir saldırı gerçekleştirildi. Saldırıda can kaybı yaşanmazken, 3 koalisyon üyesi ve 2 Iraklı asker yaralandı.

• Ketaib Hizbullah ya da "Irak Hizbullahı" olarak bilinen İran destekli örgüt, Haşdi Şabi'nin unsurlarından birini oluşturuyor.

Irak: ABD'nin saldırıları provokasyondur

ABD'nin Irak'taki saldırıları üzerine Irak yönetimi, ABD'nin ülkedeki Haşdi Şabi güçlerine yönelik saldırılarını Birleşmiş Milletler'e (BM) şikayet etti.

Irak Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed es-Sahhaf, yaptığı yazılı açıklamada, Irak Dışişleri Bakanlığının ABD saldırılarına ilişkin BM ve BM Güvenlik Konseyi'ne birer şikayet mektubu gönderdiğini belirtti.

Ülkedeki yabancı güçlerin Irak askerlerini eğitme, silahlandırma ve danışmanlık hizmeti verme görevi bulunduğunu kaydeden Sahhaf, "Mektupta, Irak topraklarında hükümetin onayı olmadan herhangi bir saldırı ya da askeri hareketliliğin provokasyon olduğunu belirttik." ifadelerine yer verdi.

Irak'ta hükümet krizi

Irak'ta Başbakan Adil Abdülmehdi'nin geçtiğimiz yıl Kasım ayında istifa etmesinin ardından hükümet krizi ortaya çıkmıştı.

Meclis Başkanı Halbusi başkanlığındaki Iraklı Güçler İttifakı, hükümeti kurmakla görevlendirilen Muhammed Tevfik Allavi'nin değiştirilmesini istemişti. Irak seçimlerinin galibi Mukteda Sadr ile Hadi Amiri'nin desteğini alan Allavi'yi Sünniler ve Kürtler ise desteklemiyordu.

Allavi'den 'protestoları sürdürün' çağrısı

Allavi, resmi televizyon kanalına yaptığı açıklamada, bağımsızlardan oluşan hükümet kurmak istediğini ve bu süreçte kendisine siyasi partilerden baskı yapıldığını ifade ederek "Bu gruplara boyun eğseydim şu an Irak başbakanıydım. Tüm bunlara rağmen, ülkemizi savrulduğu belirsizlikten kurtarmak için çabaladım. Ancak müzakere sürecinde ülke çıkarına hizmet etmeyen birçok durumla karşılaşma şoku yaşadım." dedi.

Mecliste hükümete güven oylaması oturumunun iki defa ertelendiğini hatırlatan Allavi, Cumhurbaşkanı Berhem Salih'e seslenerek "Hükümeti kurma görevinden çekildiğimi makamınıza iletiyorum." ifadelerini kullandı.

Allavi, göstericilere de çağrıda bulunarak haklarını elde etmeleri için protestolarını sürdürmelerini istedi.

Hükümet kurma görevi Zurfi'ye verildi

Allavi'nin çekilme kararı sonrası, Cumhurbaşkanı Berhem Salih, hükümeti kurma görevini eski Necef Valisi Adnan ez-Zurfi'ye verdi.

Hükümeti kurmakla görevlendirilmesi dolayısıyla yazılı açıklama yapan Zurfi, "önce Irak" ve "Irak'ın bölgesel ve uluslararası çatışmaların dışında tutulması" ilkesi üzerine kurulu bir dış siyaset izleyeceğini belirtti.

Zurfi, kuracağı hükümetin, "silahın devletin elinde olması, silahlı grupların ortadan kaldırılması, göstericilerin güvenliğinin sağlanması ve meşru taleplerinin yerine getirilmesi" için çalışacağını kaydetti.

Zurfi kimdir?

• Meclis'te eski Başbakan Haydar el-İbadi liderliğindeki Nasır Koalisyonu Grup Başkanı olan Zurfi, 2004-2005, 2009-2013 ve son olarak 2013-2015 yıllarında üç dönem Necef Valiliği görevini yürütmüştü.
• Necef doğumlu olan Zurfi'nin Irak'ın yanı sıra ABD vatandaşlığı da bulunuyor.
• Irak Anayasası'na göre Zurfi'nin 30 gün içinde hükümeti kurması gerekiyor.