Lübnan halkı günlerdir meydanlarda
● Lübnan’da WhatsApp aramalarına vergi getirme girişimine tepki olarak 4 gün önce başlayan protestolar sürüyor. Sokağa çıkan protestocular ülkede ekonomik kriz olduğu protestoların asıl sebebinin ekonomik kriz olduğunu ifade ediyor.
● Lübnan hükümeti protestoların ardından internet aramalarını ve vergilendirme planlarını durdurdu.
● Ülkede Lübnan Güçleri Partisi’nin hükümetteki dört bakanı istifa etti. Cumhurbaşkanı Mişel Avn ve Başbakan Said Hariri ise sorunların en kısa sürede çözüleceği vaadinde bulundu.
Lübnan'ın başkent Beyrut ve diğer kentlerinde 4 gündür meydanları boş bırakmayan halk, ülkedeki ekonomik krizden sorumlu tuttuğu ulusal birlik hükümetinin istifasını istiyor.
Lübnan'da ekonomik durumun kötüye gittiği ve hükümetin iletişime yeni vergiler getirme girişimine tepki olarak 17 Ekim'de başlayan hükümet karşıtı protestolar devam ediyor.
Ülkenin başkenti Beyrut'un yanı sıra Cebel-i Lübnan, Trablusşam, Akkar, Sayda, Sur, Baalbek, Nebatiye ve diğer kentlerinde büyüyerek devam eden protestolarda vatandaş, yolsuzluk ve işsizliğin önüne geçme konusunda başarısızlıkla suçladığı Başbakan Saad el-Hariri'nin hükümetinin istifasını istiyor.
Gösteriler nasıl başladı?
4 gündür devam eden protestoların başlıca nedeni olarak WhatsApp’a 2020’den itibaren vergi getiriliyor olması gösteriliyor; ancak protestoların tek nedeni WhatsApp'a getirilen vergiler değil. Zira ülkedeki ekonomik kriz WhatsApp vergisinden daha büyük.
Thousands protest in #Beirut, #Lebanon over new tax proposals, govt ineptitude & inefficiency pic.twitter.com/ohRMGLTlyc
— RT (@RT_com) October 21, 2019
Bu nedenle, yeni vergilerin, hükümetin ülkeyi yaklaşmakta olan borç krizinden çıkaramamasının yarattığı hayal kırıklığının bir yansıması olduğu aktarılıyor.
Reuters haber ajansına konuşan protestoculardan 32 yaşındaki Muhammed Awada, şunları kaydediyor:
- "Ülke çöküşe gidiyor. Bu rejim Lübnan’ı yönetemiyor, devrilmeli ve yerine başka yönetim gelmeli. Artık devletimizin olduğunu hissetmiyoruz."
Protestoları başlatan ana etken WhatsApp vergisi nedir?
Lübnan Hükümeti, 2020 bütçe taslağında gelirleri artırabilmek için Perşembe günü 'Voip' olarak bilinen internet üzerinden telefon görüşmelerine günlük vergi getirileceğini duyurmuştu. Bu karar, WhatsApp, Facebook, Messenger ve Apple'ın FaceTime uygulamaları için geçerli olacaktı. Vergi oranı da günlük 0,20 dolar olarak belirlenmişti.
Bu kararla hükümet yaklaşık 3,5 milyon Voip kullanıcısından, yıllık 250 milyon dolar gelir vergisi elde etmeyi planlıyordu.
Ülkedeki iki cep telefonu şebekesi de devlete ait şirketlere bağlı. Lübnan'da telefon ücretleri bölgenin en pahalı şebekeleri arasında. Ama göstericiler sokaklara dökülmelerinin asıl sebebinin bu vergi olmadığını söylüyor.
Beyrut'taki protestoculardan Abdullah "WhatsApp için burada değiliz, her şey için, yakıt, gıda, ekmek hepsini protesto için buradayız" dedi.
Protestocular ne istiyor?
Meydanlarda tepkilerini ortaya koyan göstericiler, hükümetin istifasının yanı sıra genel grevlerin sürdürülmesi ve yolların kapatılarak meydanların doldurulması çağrıları yapıyor. Sosyal medya hesaplarından, bazı firmaların, çalışanlarına grevlere katılmamaları için baskı yaptığına dair haberlerin yayılması halkın büyük tepkisine yol açtı.
İletişim Bakanı Muhammed Şukayr'ın, zam kararından vazgeçildiğini duyurmasına rağmen protestocular meydanlarda kalmayı tercih etti. Barışçıl gösterilerde Lübnanlılar, hükümetin yolsuzluk ve işsizlikle mücadele etmediğini, gelirlerin doğru şekilde harcanmadığını öne sürüyor.
Lübnan'da protestolar sonrası istifalar başladı
Lübnan'da binlerce protestocu zamların geri alınması ve hükümet verdiği çözüm sözüne rağmen evlerine dönmedi. Ülkede çıkan olaylar sonrası Lübnan Güçleri Partisi’nin hükümetteki dört bakanı istifa etti. Cumhurbaşkanı Mişel Avn ve Başbakan Said Hariri protestoculara seslenerek sorunların en kısa sürede çözüleceğini söyledi.
LIVE: Lebanon PM Saad Hariri addresses nation after cabinet meeting as mass protests continue. #LebanonProtests
— Al Jazeera News (@AJENews) October 21, 2019
LATEST: https://t.co/sTrcQCajj3 https://t.co/ex4G8KukcP
Bugün bankalar kapalı
Lübnan Bankalar Cemiyeti'nden yapılan yazılı açıklamada ise ülkedeki protesto gösterileri ve bu bağlamda bazı bankaların merkezleri ile şubelerinde hasar oluşması nedeniyle yarın bankaların kapalı olacağı duyuruldu.
Çalışanların güvenliği için bu kararın alındığına işaret edilen açıklamada, ülkede hayatın bir an önce normale dönmesi temennisinde bulunuldu.
Bu arada, Lübnan Banka Çalışanları Sendikaları Birlik İcra Kurulundan yapılan yazılı açıklamada, protesto gösterilerinin nedeni, "mevcut hükümetin birkaç aydır uygulamaya başladığı yanlış ekonomik politikaların sonucu" olarak değerlendirildi.
Lübnan sokaklarında Erdoğan sloganları
Trablus'ta bazı göstericiler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için "Canımız kanımız sana feda olsun Erdoğan" sloganları attı.
Lübnan, Trablus’ta bu akşam yükselen slogan:
— Yavuz Selim KIRAN (@yavuzselimkiran) October 20, 2019
“Kanımız, canımız sana feda Erdoğan” pic.twitter.com/rrjqlSYnjb
Ülkenin kamu borcu 86,2 milyar dolar
Farklı din ve mezheplere dayalı siyasi bölünmeler açısından oldukça kırılgan bir yapıya sahip Lübnan'da, 2011'de Suriye'deki krizin başlamasıyla maruz kalınan mülteci dalgaları ve siyasi sorunlar nedeniyle ekonomik sıkıntılar yaşanıyor. Maliye Bakanlığının mayısta yayımlanan raporuna göre, ülkede kamu borcu 2019'un ilk çeyreği itibarıyla 86,2 milyar dolara ulaştı.