Organ naklinde çığır açan başarı: Böbreğin kan grubu değiştirildi

Tıp dünyasında çok önemli bir gelişme yaşandı. Bilim insanları kan grubu A olan bir böbreği kan grubu 0'a dönüştürmeyi başardı.

Beyin ölümü gerçekleşmiş birine başarıyla nakledilen böbrek, 2 gün sonra reddedilme belirtileri göstermeye başladı.

Fakat, bilim insanları bu evrensel nakil organı operasyonundan oldukça memnun. Geliştirildiği takdirde operasyonun organ bekleme sürelerini kısaltabileceği düşünülüyor.

Evrensel donör

İnsanlarda dört adet kan grubu var: A, B, AB, 0.

0 grubuna sahip kişiler yalnızca 0 tipi organ alabildiği için organ bekleme süresi oldukça uzun oluyor. Bu yüzden, böbrek nakillerinde en çok sıkıntı yaşanılan konularından biri de bu oluyor.

Kan gruplarını birbirinden farklı kılan temel element bağışıklık sistemini etkileyen antijenlerdir ve bu antijenler 0 grubunda bulunmadığı için "evrensel donör" olarak kabul görülüyor.

Bilim insanları, 2022’de geliştirdikleri yöntem sayesinde organlardaki antijenleri kaldırarak onları “ECO” adı verilen evrensel organlara dönüştürmeyi başarmıştı. Daha önce akciğerde denenen bu yöntem ilk kez bir böbreğe uygulanarak insana nakledildi.

Özel bir sıvıyla yıkanarak antijenlerden arındırıldı

Kan grubu A olan ve nakil için uygun görülmeyen bir böbrek, yaklaşık iki saat süren bir işlemle özel bir sıvıyla yıkandı ve antijenlerinden arındırıldı.

Araştırma ekibinden Britanya Kolumbiyası Üniversitesi’nden biyokimyacı Prof. Stephen Withers, Livescience'a yaptığı açıklamada şu açıklamalarda bulundu:

• “Organı korumak için kullanılan sıvıya belirli enzimler ekledik. Bu enzimler, bağışıklık sistemi tarafından tanınan A antijenlerini temizliyor."

Bu işlem, organın reddedilme sürecini tamamen önleyemese de hastaya zaman kazandırma olasılığı oldukça yüksek.

Nakil organlar daha uzun süre dayanabilir

ECO böbrek, beyin ölümü gerçekleşmiş bir kişiye ailesinin onayı alınarak nakledildi. Alıcı A kan grubuna sahip olmasına rağmen nakledilen böbrek 2 gün boyunca bir sorun çıkarmadan çalıştı. 2 günün sonunda organ A antijenleri üretmeye başladığı için reddedilme belirtileri görüldü.

Withers şu ifadelerde bulundu:

• “Gerçek bir klinik nakilde bağışıklık baskılayıcı tedaviler de uygulanır. Bu yöntem ECO böbreklerle birleştirilirse, nakil organların daha uzun süre dayanması mümkün olabilir."

Araştırmacılar, bu tür işlemlerin özellikle 0 grubu hastalar için oldukça önemli olduğunu vurguluyor. Dünya genelinde organ bekleme listesinde bulunanların yüzde 50’den fazlası 0 grubunda ve diğer kan grubuna sahip kişilere kıyasla çok daha uzun süre nakil beklemek zorunda kalıyorlar.

Elde edilen sonuçlar umut verici fakat uzmanlar, yöntemin henüz başlangıç aşamasında olduğunu söylüyor.

Withers, “Henüz bu sürecin evrensel olarak uygulanacağını söylemek erken, ancak kesinlikle mümkün görünüyor,” dedi.