Pandemiyi fırsata çevirdi: 16 yaşındaki lise öğrencisi bir ayda 1.7 milyon dolar kazandı
ABD'de yaşayan 16 yaşındaki bir lise öğrencisi Max Hayden pandeminin neden olduğu ürün krizi sayesinde küçük bir servetin sahibi oldu. Pandemi nedeniyle insanların evlerine kapanmasından ve ihtiyaçlarının bir anda değişmesinden yola çıkan Max'in tıraş makinesi satışlarıyla başlayan hikayesi milyon dolarlık bir e-ticaret girişimine dönüştü.
Koronavirüs pandemisi dünya genelinde birçok ürünün imalatında ve satışında önemli aksamalara neden oldu. Mikroçip gibi ürünlerde yaşanan kıtlık bazı sektörleri küresel seviyede altüst ederken tüketicilerin de zorluklar yaşamasına neden oldu. Diğer yandan bu durum Amazon, Facebook gibi internet pazarlarına ilgiyi artırıp, ikinci el satıcılarının zor bulunan ürünleri büyük bedeller karşılığında satarak ufak servetler elde etmelerini de sağladı.
ABD'de yaşayan 16 yaşındaki lise öğrencisi Max Hayden da bu krizi fırsata çevirmeyi başaranlardan... Pandemi nedeniyle insanların evlerine kapanmasından ve ihtiyaçlarının bir anda değişmesinden yola çıkan Max'in tıraş makinesi satışlarıyla başlayan hikayesi milyon dolarlık bir e-ticaret girişimine dönüştü.
Hem derslerine çalışıyor hem satış yapıyor
Başarısının sırlarını Wall Street Journal'a anlatan Max, şu an haftada 40 saatini gelen siparişlerin yönetimiyle geçiriyor. Sürekli envanterini kontrol ediyor, iki çalışanını denetliyor ve hesap tablolarını güncelliyor. Evlerindeki ofisinde bir yandan tarih, fizik ve İngilizce sınavlarına çalışırken, bir yandan da diğer ikinci elcilerle konuşup yaklaşmakta olan trendleri önceden görebilmek için ekonomi ve siyaset haberlerini takip ediyor.
Spor aletleri satarak başladı
New Jersey'de yaşayan Max'in hikayesi geçen yıl Mart ayında pandemi ilan edildikten sonra alınan karantina önlemleriyle başladı. Milyonlarca Amerikalının eve kapandığı o dönemde spor salonları ve kuaförler de kapanmıştı. Bu nedenle Max evde spor yapıp saçını kısaltmak isteyenler için egzersiz ağırlıkları ve saç tıraş makinelerine yatırım yapmakla işe başladı. Daha sonra bahçelerde kullanılan ısıtıcılardan, Pokemon kartlarına kadar birçok zor bulunan ürünün ticaretine başladı.
Yaz gelip havalar ısındığında evlerin bahçelerine yerleştirilen büyük portatif havuzlara talep artınca Max de ürün yelpazesini genişletti. (Gerçi ailesinin iki araçlık garajı ağzına kadar dolduğundan, bu hamle nedeniyle ekstra depo alanı kiralayıp masraflarını da artırmak zorunda kaldı.)
Oyun konsollarını 1100 dolara sattı
Ardından PlayStation, Xbox gibi oyun konsolları geldi. Pandemi nedeniyle ABD'de oyun oynayanların sayısı gittikçe artarken, Max de kazandığını PlayStation 5'lere ve Xbox Series X ve S sistemlerine yatırmaya başladı.
Onlarca oyun konsolu alıp satan Max'in elinde etiket fiyatı 500 dolar olan konsollar, fiyatının 1100 dolara kadar alıcı buldu. Max çoğu ürünün iki katı fiyatına satıldığını belirtirken, Wall Street Journal'a bir açıklama yapan Amazon yetkilisi, pazardaki satıcıların fiyatlarını kendilerinin belirlediğini ve rekabetin esas olduğunu söyledi.
Toplam 1,7 milyon dolarlık satış yaptı
Bütün bu alışverişlerin sonucunda Max geçtiğimiz yılı 1,7 milyon dolarlık satış rakamıyla ve 110.000 dolar kârla kapattı. Genç girişimci, 2021'de oyun konsollarında ve diğer ürünlerde yaşanacak sıkıntının devam edeceğini ve bu yılı daha da iyi bir kazançla kapatacağına inandığını söyledi.
Aslına bakılırsa Max'in oyun konsolu piyasasına girişi çok da olaylı olmadı. Eylül ayında e-ticaret sitesi Target'tan 10 adet oyun konsolu için ön sipariş verip ödemeyi de kendi parasıyla yapan Max, "Oyunlara ilginin arttığını herkes biliyordu ama çoğu bu alana yeterince erken eğilmedi" dedi.
Kasım ayında sınırlı sayıda oyun konsolu piyasaya çıkınca Max de internetteki ikinci elcileri tarayarak daha fazlasını bulmaya çalıştı. Bunun için mesajlaşma platformu Discord üzerindeki kanallara 20 ila 100 dolarlık bedeller karşılığında üye olarak perakendecilerin yeni ürünleri ne zaman piyasaya süreceklerine dair perde arkası bilgileri takip etmeye başladı.
Perakende sektöründe çalışanlarla arkadaşlık kurdu
Diğer yandan Max, kullanıcıların ve diğer satıcıların tepki mesajlarıyla da uğraşıyordu. Örneğin, "500 dolarlık bir PS5'e nasıl 1500 dolar fiyat çekebilirsin, kendinden utanmalısın" diyordu bir tanesi. (Nihayetinde Max 1500 dolara alıcı bulamayınca fiyatı indirmek zorunda kaldı.)
Bunun yanında perakende sektöründe çalışanlarla da ilişkiler kurmaya başladı. Örneğin evinin yakınlarındaki Walmart'ta çalışan bir kişiyle arkadaş olan Max bu sayede 300 dolarlık portatif havuzları herkesten önce alıp tanesini 1000 dolardan satmayı başardı.
Ticarete çocukken başlamış
Aslına bakılırsa bu Max'in ilk ticaret tecrübesi de değildi. Daha çocukken Amazon aracılığıyla Çin'deki bir satıcıdan çok sayıda oyuncak alıp anne-babasının eBay hesabı üzerinden satmaya çalışmıştı. Ancak siparişlerin gecikmesi üzerine çok şikayet gelince eBay hesabı kapatmıştı. "Annemin banka kartını kullanmak zorunda kalmıştım" diyen Max, daha sonra harçlıklarını biriktirip borcunu annesine geri ödediğini söyledi.
Daha sonra ikinci el kitap satmaya çalıştı. Mimar olan babasının bir müşterisi, içinde koliler dolusu kitap bırakılış bir ev almıştı. Babası da kitapları atmak yerine Max'e internetten satmasını önerdi.
Max birkaç sene önce de Çinli bir satıcıdan birkaç kuruşa aldığı stres çarklarını bir yerel fuarda tanesi 8 dolardan satarak büyük sükse yapmıştı. Max'in asıl başarısı ise 2019 yılında ünlü markaların ürettiği spor ayakkabılarının ikinci el ticaretine girmesiyle başladı.
Kendi adını taşıyan şirketi bulunuyor
Bugün faaliyetlerini MH Book Store şirket adı altında vergiye tabi bir biçimde yürüten Max, yaklaşık dört yıldır ailesinden destek almadığını belirtti. Ancak henüz bir ehliyeti olmadığından ürünlerin evden alınması ve teslimatı için kargo şirketlerini kullandığını söyledi. Hatta geçen yıl bir Amazon kamyonunun çok sayıda bahçe ısıtıcısı getirdiğinde bir saat boyunca ailenin garajının önünün kapanmasına neden olduğunu anlatan Max, "Babam bu durumdan pek memnun olmadı" diye konuştu. Max'in annesi de "Kargo dağıtıcıları ile samimi olduk, birbirimizin isimlerini bilir hale geldik" diye konuştu.
Bir dağıtıcının egzersiz ağırlıkları dönemindeki şikayetini de anlatan anne Jennifer Hayden, "'Max, spor ayakkabı satmaya devam edemez miydin?' demişti" ifadelerini kullandı.
İki çalışanına saatte 15 dolar ödüyor
Max sadece para kazanmıyor aynı zamanda kazandırıyor da. Kendisine paketleme ve müşteri ilişkileri konusunda yardımcı olan iki arkadaşına saati 15 dolar ödüyor. Kiraladığı depoyu da kendi gibi altı ikinci elciyle paylaşıyor.
Bu ticari girişimler kısa süreliğine notlarının düşmesine yol açmış olsa da işlerin yeniden rayına girdiğini söyleyen annesi, "Para kazandığına seviniyorum ama liseyi de bitirmek zorunda" diye konuştu
Çalışmadığı zamanlarda hokey oynamaktan hoşlanan Max asıl tutkusunun ise yatırımcılık olduğunu ve bunun aileden geldiğini söyledi ve üniversitede yönetim bilişim sistemleri okumak istediğini anlattı.
Ticaret hamleleri sayesinde ülkenin dört bir yanındaki akranı ikinci elcilerle dostluklar kurduğunu da anlatan Max, "Bu yaz yüz yüze de görüşmek istiyoruz. Bir yazlık tutmayı düşünüyoruz, tabii annemleri ikna edebilirsem" diye konuştu.