0

JURNAL.İST HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

Ülkemizden çalınan eşsiz 9 sanat eseri

Jurnal.ist
JURNAL.İST
04 ŞUBAT 2016 , PERŞEMBE 13:46
Abone ol

Binlerce yıldır sayılamayacak kadar fazla medeniyete ev sahipliği yapan topraklarımızda, haliyle birçok sanat eseri de bulunuyor. Fakat zamanında gelen arkeologlar bunlardan bazılarını çalarak kendi ülkelerinde sergiliyorlar. Son yıllarda bazılarını geri aldığımız bu eserlerin bazıları ise hala yurt dışında bulunmakta.

Sizler için ülkemizden çalınan bazı eserleri derledik.
Boğazköy Sfenksi M.Ö. 1.300 yıllarına, Hitit İmparatorluk Dönemine ait Sfenks, yaklaşık 3.300 yaşında. Kireçtaşından yapılan eser 2,5 metre boyunda, 1,75 metre eninde ve 1.700 kg. ağırlığında. 1906-1912 yılları arasında Boğazköy'de, Müze-i Hümayun başkanlığında ve Alman heyet üyelerinin de katılımıyla yapılan kazılarda Hitit Kraliyet Arşivine ait 10.400 civarında tablet ve iki sfenks bulundu. Yapılan anlaşma sonucu, tabletler ve sfenksler, temizleme, onarım ve yayın çalışmaları için -iade edilmek üzere- Alman kazı ekibi üyeleri tarafından Berlin'e götürüldü. Eserlerin bir kısmı iade edildi ancak Boğazköy Sfenksi Almanya'da kaldı. 1938'e kadar eserin iadesi için görüşmeler devam etti. Ancak II. Dünya Savaşı'nın başlaması ve savaş sonrası Berlin Müzelerinin Doğu Almanya'da kalması nedeniyle ilişkiler kesildi. Türkiye, 1973 yılında Doğu Almanya'yı resmi olarak tanıdı ve 1974'te sfenksin iadesine ilişkin görüşmeler yeniden başladı. Yıllar süren temasların ardından, 2011'de Ankara ve Berlin'de gerçekleştirilen toplantılar sonucu, anlaşma sağlandı ve Temmuz 2011'de eser iade edildi. Sfenks, diğer eşiyle birlikte Boğazköy Müzesinde sergilenmeye başlandı.
Boğazköy Sfenksi M.Ö. 1.300 yıllarına, Hitit İmparatorluk Dönemine ait Sfenks, yaklaşık 3.300 yaşında. Kireçtaşından yapılan eser 2,5 metre boyunda, 1,75 metre eninde ve 1.700 kg. ağırlığında. 1906-1912 yılları arasında Boğazköy'de, Müze-i Hümayun başkanlığında ve Alman heyet üyelerinin de katılımıyla yapılan kazılarda Hitit Kraliyet Arşivine ait 10.400 civarında tablet ve iki sfenks bulundu. Yapılan anlaşma sonucu, tabletler ve sfenksler, temizleme, onarım ve yayın çalışmaları için -iade edilmek üzere- Alman kazı ekibi üyeleri tarafından Berlin'e götürüldü. Eserlerin bir kısmı iade edildi ancak Boğazköy Sfenksi Almanya'da kaldı. 1938'e kadar eserin iadesi için görüşmeler devam etti. Ancak II. Dünya Savaşı'nın başlaması ve savaş sonrası Berlin Müzelerinin Doğu Almanya'da kalması nedeniyle ilişkiler kesildi. Türkiye, 1973 yılında Doğu Almanya'yı resmi olarak tanıdı ve 1974'te sfenksin iadesine ilişkin görüşmeler yeniden başladı. Yıllar süren temasların ardından, 2011'de Ankara ve Berlin'de gerçekleştirilen toplantılar sonucu, anlaşma sağlandı ve Temmuz 2011'de eser iade edildi. Sfenks, diğer eşiyle birlikte Boğazköy Müzesinde sergilenmeye başlandı.
Herakles Heykelinin Üst Yarısı Herakles Heykeli'nin alt yarısı, 1980'de Perge Örenyerinde bulundu. 1990 yılında, heykelin üst yarısının Boston Güzel Sanatlar Müzesinde bulunduğu tespit edildi. Uzun yıllar devam eden temaslar sonucu, 2011 yılında mutabakat zaptı imzalandı ve heykel teslim alındı. Heykel, Başbakan Erdoğan ve resmi heyetin bulunduğu uçakla 25 Eylül 2011'de Türkiye'ye getirildi ve Antalya Müzesi Müdürlüğüne teslim edildi.
Herakles Heykelinin Üst Yarısı Herakles Heykeli'nin alt yarısı, 1980'de Perge Örenyerinde bulundu. 1990 yılında, heykelin üst yarısının Boston Güzel Sanatlar Müzesinde bulunduğu tespit edildi. Uzun yıllar devam eden temaslar sonucu, 2011 yılında mutabakat zaptı imzalandı ve heykel teslim alındı. Heykel, Başbakan Erdoğan ve resmi heyetin bulunduğu uçakla 25 Eylül 2011'de Türkiye'ye getirildi ve Antalya Müzesi Müdürlüğüne teslim edildi.
Sinanpaşa Camii Çinileri Üzerinde Kur'an-ı Kerim'den Haşr Suresi'nin 23.Ayeti'nin bir bölümünün yazılı olduğu pencere süslemesini oluşturan 34 parça çini karo; Bursa Sinanpaşa Camii'nden 2002'de gerçekleştirilen soygunda çalındı. İngiltere'de bulunan çiniler, yoğun çabalar sonucu Ağustos 2012'de Türkiye'ye iade edildi ve restorasyonun ardından Ankara Etnografya Müzesinde teşhire açıldı. Haşr Suresi'nin 23.Ayeti meali, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından şöyle aktarılıyor: “O, kendisinden başka hiçbir ilâh bulunmayan Allah'tır. O, mülkün gerçek sahibi, kutsal (her türlü eksiklikten uzak), barış ve esenliğin kaynağı, güvenlik veren, gözetip koruyan, mutlak güç sahibi, düzeltip ıslah eden ve dilediğini yaptıran ve büyüklükte eşsiz olandır. Allah, onların ortak koştuklarından uzaktır.”
Sinanpaşa Camii Çinileri Üzerinde Kur'an-ı Kerim'den Haşr Suresi'nin 23.Ayeti'nin bir bölümünün yazılı olduğu pencere süslemesini oluşturan 34 parça çini karo; Bursa Sinanpaşa Camii'nden 2002'de gerçekleştirilen soygunda çalındı. İngiltere'de bulunan çiniler, yoğun çabalar sonucu Ağustos 2012'de Türkiye'ye iade edildi ve restorasyonun ardından Ankara Etnografya Müzesinde teşhire açıldı. Haşr Suresi'nin 23.Ayeti meali, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından şöyle aktarılıyor: “O, kendisinden başka hiçbir ilâh bulunmayan Allah'tır. O, mülkün gerçek sahibi, kutsal (her türlü eksiklikten uzak), barış ve esenliğin kaynağı, güvenlik veren, gözetip koruyan, mutlak güç sahibi, düzeltip ıslah eden ve dilediğini yaptıran ve büyüklükte eşsiz olandır. Allah, onların ortak koştuklarından uzaktır.”
Zeus Sunağı İlk çağın en büyük heykeltıraşlık şaheserinden biri olarak nitelendirilen ve Bergama Kralı 2. Eumenes tarafından Galatlarla yapılan savaşın kazanılmasının ardından kurtarıcı Zeus'a bir şükran ifadesi olarak inşa edilen ünlü Zeus Sunağı, Alman mühendis Carll Humman tarafından parça parça sökülerek deniz yoluyla Almanya'ya kaçırıldı. Daha sonra monte edilen tarihi eser halen Berlin Pergamon Müzesinde sergileniyor.
Zeus Sunağı İlk çağın en büyük heykeltıraşlık şaheserinden biri olarak nitelendirilen ve Bergama Kralı 2. Eumenes tarafından Galatlarla yapılan savaşın kazanılmasının ardından kurtarıcı Zeus'a bir şükran ifadesi olarak inşa edilen ünlü Zeus Sunağı, Alman mühendis Carll Humman tarafından parça parça sökülerek deniz yoluyla Almanya'ya kaçırıldı. Daha sonra monte edilen tarihi eser halen Berlin Pergamon Müzesinde sergileniyor.
İhtiyar Balıkçı Heykeli Aydın Geyre yakınlarındaki antik Aphrodisias kentinde Prof. Dr. Kenan Erim başkanlığında sürdürülen kazılar sırasında 1989 yılında Tiberius Portikosu'ndaki havuzda bir mermer baş bulundu. Bulunan başın, 1904 yılında Fransız arkeolog Paul Gaudin tarafından yürütülen izinli kazılar sırasında bulunarak gizlice yurt dışına kaçırılan ve daha sonra Berlin Pergamon Müzesine satılan gövdeye ait olduğu tespit edildi. Geri alma çalışmaları devam etmektedir.
İhtiyar Balıkçı Heykeli Aydın Geyre yakınlarındaki antik Aphrodisias kentinde Prof. Dr. Kenan Erim başkanlığında sürdürülen kazılar sırasında 1989 yılında Tiberius Portikosu'ndaki havuzda bir mermer baş bulundu. Bulunan başın, 1904 yılında Fransız arkeolog Paul Gaudin tarafından yürütülen izinli kazılar sırasında bulunarak gizlice yurt dışına kaçırılan ve daha sonra Berlin Pergamon Müzesine satılan gövdeye ait olduğu tespit edildi. Geri alma çalışmaları devam etmektedir.
Beyhekim Camisi Mihrabı Konya'da 13. Yüzyılda yapıldığı bilinen Beyhekim Camisi'nin çini mozaikli mihrabı, 1907 yılında yasa dışı yollarla yurt dışına götürüldü. Cami mihrabı Berlin'deki Pergamon Müzesinin İslam Eserleri Bölümü'nde sergileniyor. Bu eserin geri alınması ile ilgili görüşmeler halen sürmektedir.
Beyhekim Camisi Mihrabı Konya'da 13. Yüzyılda yapıldığı bilinen Beyhekim Camisi'nin çini mozaikli mihrabı, 1907 yılında yasa dışı yollarla yurt dışına götürüldü. Cami mihrabı Berlin'deki Pergamon Müzesinin İslam Eserleri Bölümü'nde sergileniyor. Bu eserin geri alınması ile ilgili görüşmeler halen sürmektedir.
Hacı İbrahim Veli Türbesi Sandukası Konya'nın Akşehir ilçesi Alanyurt köyünde bulunan Hacı İbrahim Veli Türbesi'ne ait sanduka 1906'da Almanya'ya kaçırıldı. İadesi için girişimler yapılan sanduka, Berlin'de Doğu Asya ve İslam Sanatları Müzesinde sergileniyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ahşap sandukayı geri getirebilmek için çalışmalarını sürdürmektedir.
Hacı İbrahim Veli Türbesi Sandukası Konya'nın Akşehir ilçesi Alanyurt köyünde bulunan Hacı İbrahim Veli Türbesi'ne ait sanduka 1906'da Almanya'ya kaçırıldı. İadesi için girişimler yapılan sanduka, Berlin'de Doğu Asya ve İslam Sanatları Müzesinde sergileniyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ahşap sandukayı geri getirebilmek için çalışmalarını sürdürmektedir.
Diyarbakır Müzesi Sfenks Figürini Diyarbakır Müzesinden 1979 yılında çalınan bronz bir sfenks figürü Danimarka'da David's Samling Koleksiyonu'nda bulunuyor.
Diyarbakır Müzesi Sfenks Figürini Diyarbakır Müzesinden 1979 yılında çalınan bronz bir sfenks figürü Danimarka'da David's Samling Koleksiyonu'nda bulunuyor.
Cizre Ulu Cami Kapı Tokmağı Danimarka'da David's Samling Koleksiyonu'nda bulunan kültür hazinesi, 1969 yılında kaçırıldı. Kaynak: sanatsalhaber.com turkiyekayipkulturhazineleriniariyor.wordpress.com http://kdk.gov.tr
Cizre Ulu Cami Kapı Tokmağı Danimarka'da David's Samling Koleksiyonu'nda bulunan kültür hazinesi, 1969 yılında kaçırıldı. Kaynak: sanatsalhaber.com turkiyekayipkulturhazineleriniariyor.wordpress.com http://kdk.gov.tr
Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >