Emir Abdulkâdir Cezâirî
1830 yılında Fransızlar Cezayir topraklarının çok büyük bir bölümünü işgal edince bölgedeki kabileler kendilerine bir emir aramaya başlar. Halkın emir ilan etmek istediği Şeyh Muhyiddân’in yaşı itibarıyla görev için oğlu Emir Abdulkâdir'i tavsiye etmesiyle Abdulkadir Cezâirî, Fas sultanının halifesi olarak Fransızlara karşı mücadeleye başlar. 1837 yılında ülkenin büyük bir kısmını geri aldıktan sonra ancak 10 yıl dayanabilen emir, 1847 yılında Fransızlara teslim olur ancak kısa bir süre sonra III. Napolyon tarafından serbest bırakılır. Bu süreçte Cezayir’in iç işlerine karışmaması şartı da sağlanır. 1883 yılında Şam’da hayatını kaybeden, efsaneleri dilden dile dolaşan emirin naaşı Cezayir tam bağımsızlığını ilan ettikten sonra 1966 yılına kendi ülkesi olan Cezayir’e gönderilir.
1800'lerin ortasında Osmanlı egemenliğindeki Cezayir’in “dayı” olarak bilinen son paşası Hüseyin Paşa, Fransız gemilerine el koyar. Dönemin Fransız konsolosu Pierre Deval durumu görüşmek için paşanın yanına gelir ancak bu diplomatik görüşme bir anda tartışmaya dönüşür. Rivayet odur ki Hüseyin Paşa bu tartışma esnasında elindeki yelpazeyi konsolosa fırlatır. İşte bu yelpaze Cezayir-Fransa arasındaki savaşın başlama sebebi olarak görülür.
1830 yılında Fransızlar Cezayir topraklarının çok büyük bir bölümünü işgal edince bölgedeki kabileler kendilerine bir emir aramaya başlar. Abdulkâdir Cezâirî’nin babası Şeyh Muhyiddîn’i sultan ilan etmek isterler ancak Şeyh Muhyiddîn çok yaşlı olduğu için oğlunun başa geçmesini diler. Böylelikle Emir Abdulkâdir Fas sultanının halifesi olarak Fransızlara karşı mücadeleye başlar.
- İngiltere’den getirdiği silahlarla bir ordu kurar fakat Fransızlara karşı çok fazla direnemeyerek zorunlu olarak ülkenin iç bölgelerine doğru çekilmeye başlar.
1837 yılında ülkenin büyük bir kısmını geri aldıktan sonra ancak 10 yıl dayanabilen emir, 1847 yılında düşman ordusuna teslim olur ancak kısa bir süre sonra III. Napolyon tarafından serbest bırakılır. Bu süreçte Cezayir’in iç işlerine karışmaması şartı da sağlanır.
Cezayir’den çıkarıldıktan sonra yolu Osmanlı topraklarına düşer ve Bursa’ya yerleşir.
1855 yılında Bursa’daki büyük depremden sonra Şam’a geçer ve buradaki Dürzî isyanları sırasında birçok Hristiyanı katliamdan kurtarır. 1883 yılında Şam’da hayatını kaybeder ve İbni Arabî türbesine defnedilir. Efsaneleri dilden dile dolaşan emirin naaşı Cezayir tam bağımsızlığını ilan ettikten sonra 1966 yılına kendi ülkesi olan Cezayir’e gönderilir.
Cezayir’de şehir merkezindeki kitapçılarda hakkında en çok kitap yazılan kişi Emir Abdulkâdir’dir. Aynı zamanda Cezayir’de bu isimle bir semt de bulunur. Şehrin orta yerine heykeli dikilen emir, Cezayir’de tarih derslerinde Fransa ile yapılan savaşın sebebinin yelpaze olarak görülmesi ve Emir Abdulkâdir’in ülkeyi koruması üzerine konular okutuluyor.
