Irak halkı, sandık başında
Irak'ta 18 milyondan fazla seçmen, 329 üyeli parlamentoyu belirlemek üzere bugün oy kullanıyor. Ülke Sünniler, Şiiler ve Kürtler arasında çeşitli gruplara bölünmüş durumda.
Irak halkı, 329 üyeli parlamentoyu ve ülkenin yeni hükümetini belirlemek için bugün sandık başına gidiyor. 87 siyasal gruptan 6 bin 990 adayın yarıştığı seçimlerde, 18 milyon dolayında seçmen oy kullanacak. Irak seçim sistemine göre, parlamentodaki sandalyelerin 83’ü kadınlara, dokuzu ise etnik-dinî azınlıklara ayrılmış durumda.
DAEŞ’in yenilgiye uğratıldığının açıklanmasından sonra düzenlenen bu ilk genel seçimi, dünya da yakından izliyor. 2010 ve 2014’teki parlamento seçimlerinde Sünni ve Şii blok arasındaki ayrımın derinleştiğine dikkat çeken siyasi gözlemciler, bu defa Sünni, Şii ve Kürt grupların kendi içindeki bölünmelerin de gün yüzüne çıktığına vurgu yapıyor. Söz konusu grupların birbiriyle rekabet ve çekişmesi nedeniyle, seçimlerden sonra hükümetin kurulması çalışmalarının da sancılı geçebileceği kaydediliyor.
Iraklı Şiilerin oluşturduğu beş ayrı listeye, ülkenin en önemli Şii aktörleri liderlik ediyor: Başbakan Haydar Abadi, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Nuri el Maliki, Hadi el Amiri, Ammar el Hekim ve Mukteda Sadr. Yine beşe bölünen Sünnilerin liderleri şu isimlerden oluşuyor: İyad Allavi, Usame Nuceyfi, Hamis Hancer, Salih Mutlak ve Selim Ceburi. Kürtler ise dört ana isim etrafında toplanıyor: Behram Salih, Ömer Said Ali, Mesud Barzani ve Ali Bapir.
ABD’nin seçimlerden beklentisi, mevcut Başbakan Haydar Abadi’nin yönetiminin devam edebileceği bir siyasal atmosferin tesisi. Hadi el Amiri’nin liderliğindeki Fetih Koalisyonu, Haşd-i Şabi milislerinin de içinde bulunduğu çatı yapılanma olduğundan, ABD ve Batı, bu grubun seçimlerde başarı kazanmasından yana değil. Bu isteksizliğin nedeni, Fetih’in İran tarafından destekleniyor oluşu. ABD ve Batı tarafından desteklenen Başbakan Abadi’nin, Sünniler tarafından da sevildiği belirtiliyor. Nuri el Maliki’ye göre daha az mezhepçi ve Sünnilerin taleplerine daha fazla ilgi gösteren bir isim olarak bilinen Abadi, bu yönüyle seçimin favorisi. Ancak Abadi’nin liderlik ettiği grubun seçimde nasıl bir performans göstereceği kestirilemiyor.
İran’ın Irak siyasetindeki ciddi etkisine rağmen, Başbakan Haydar Abadi’nin, komşu Arap devletleriyle de ilişkileri geliştirme yönündeki vizyonu dikkat çekiyor. Abadi’nin, seçimlerin ardından, kendisi gibi düşünen Ammar el Hekim ve Mukteda Sadr’ın yanı sıra bazı Sünni gruplarla da koalisyona gidebileceği kaydediliyor.