Hudeyde, neden bu kadar önemli?
Şubat 2015’te Husilerin başkent San’a şehrini ele geçirmesi ile birlikte Yemen’de dengeler değişmiştir. Mart 2015'te Husi güçlerinin ülkenin üçüncü büyük kenti Taiz’i ele geçirerek uluslararası toplumun Cumhurbaşkanı kabul ettiği Mansur Hadi’nin bulunduğu Aden’i kuşatması sonrası Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri liderliğinde bir koalisyon kuruldu ve Yemen’e askeri operasyonlar başlatıldı. Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap İttifakı’nın Mart 2015 tarihinde Husilere karşı başlattığı “Kararlılık Operasyonu” ile Aden, Ocak 2017’de başlayan “Altın Mızrak” isimli operasyon kapsamında ise Taiz’in batı sahilindeki Muha ve Zubab sahilleri ele geçirilmiştir.
13 Haziran 2018 sabahı Yemen Milli Ordusu ve Arap koalisyonu sözcüleri Yemen’in batı sahilinde bulunan Hudeyde Limanı’na yönelik “Altın Zafer” isimli operasyonu başlattığını duyurdu. Arap koalisyonunun havadan ve denizden destek verdiği Yemen Milli Ordusu’na bağlı güçler stratejik Hudeyde havalimanını ele geçirerek mayın temizleme çalışmalarına başladı. Husilerin hendekler ve mayın tuzakları ile korumaya aldığı Hudeyde’nin 3 yıllık savaş sürecinin en şiddetli çatışma evresi olacağı beklenmektedir
İran’ın Etemad gazetesi, Hudeyde kentinin ekonomik anlamda stratejik konumundan ötürü hedef haline geldiğini iddia etmiştir. Etemad’ın haberine göre şehri 2015 yılından beri elinde tutan Husiler, Hudeyde limanından geçiş yapan gemilerden 1,2 milyar dolar gelir elde etmiştir.
Yemen’e gerçekleşen insani yardımların çoğunun ve ithalatın %70’inin bu limandan yapılması şehrin Husiler için hayati önemini göstermektedir. Ayrıca Yemen’deki tarımsal üretimin %30’u Hudeyde kentinden karşılanmaktadır. Suudi Arabistanlı yetkililere göre İran, Husiler’e Hudeyde Limanı üzerinden silah tedariki yapmaktadır.
Ticaret, liman ve tarım gibi ekonomik fonksiyonlarıyla Yemen’in hayati önemdeki şehri Hudeyde’nin kaybedilmesi durumunda Sanaa’nın dış dünya ile bağlantısı kopacaktır. Hudeyde’de kontrolün sağlanması halinde Yemen Milli Ordusu için bir sonraki hedef başkent olacaktır. İranlı Ortadoğu uzmanı Hasan Hanizade İran Diplomasi’ye verdiği röportajda “Hudeyde bölgesinde üstünlüğü elde eden taraf hem Kuzey Yemen hem Güney Yemen için anahtarı eline alacaktır” açıklamasında bulunmuştur.
Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Dışişleri Bakanı Enver Karkaş, çarşamba günü sosyal medya hesabından “Şehrin ve limanın kurtarılması, içinde bulunduğumuz düzlemi değiştirecek ve Husileri uzlaşmaya zorlayacaktır” mesajını paylaştı. Husiler’in Arabistan’ın iddia ettiği gibi İran ile irtibatının kopmasıyla muhasara altına alınması durumunda siyasi çözüme razı olması beklenmektedir. Husi kontrolünde bulunan bölgelerin gıda ve ilaç ürünlerini temin etme olanağının ortadan kalkması ile birlikte bu durum ülkedeki insani krizin daha da kötüleşmesine yol açacaktır.