Cilalı Taş Devri’nden bugüne: Siirt

31 EKİM 2023 , SALI 08:00

Siirt, Siirt ilinin merkezi ilçesi olan şehirdir.

Batısında Anadolu, Güneyinde büyük Mezopotamya kültürlerinin olduğu, yaklaşık on iki bin yıllık geçmişiyle medeniyetler arasında bir köprü olan Siirt, gezilecek yerleri ve doğal güzellikleriyle tarihe meydan okuyan bir şehir. Kent, şifalı suları, her türlü meyve ve sebzenin yetiştiği bereketili toprakları, el emeği göz nuru kilimleri ve bağrında barındırdığı evliyaları ile görülmesi gereken lokasyonlardan biri.

Şehrin ismi nereden gelir?

Siirt adının Sami dilinden geldiği öne sürülmektedir. Bazı kaynaklarda bu adın, Keldani dilinden, kent anlamına gelen Keert (Kaa’rat) sözcüğünden kaynaklandığı yazılıdır. Siirt sözcüğü, isim kaynaklarında Esart, Sairt, Siirt, Siird, gibi çeşitli biçimlerde kullanılmıştır. Bir başka kaynakta Siirt isminin “Seert” anlamındaki “üç yer” anlamına geldiği söylenir.

İlginizi çekebilirMezopotamya denizine kıyısı olan şehir: Mardin

Tarihçesi

Siirt, Mezopotamya ve Anadolu uygarlıklarının kesiştikleri alanda kurulmuştur. Bu sebeple kuzeyinde ve güneyinde ortaya çıkan uygarlıklar, yörenin kültürel gelişimine etki etmiştir. Siirt ilinde yapılan yüzey araştırmalarında Cilalı Taş, Bakır, Tunç ve Hellenistik, Roma, Bizans ve İslâm dönemlerinden Yakın Çağ'a uzanan dönemlere ait buluntular ortaya çıkmıştır. 3500 yıl öncesine dayandığı iddia edilen Akabe Yolu da bu kenttedir. Diyarbakır'ın işgalinde önemli hizmetleri bulunan Halit Bin Velid, Hasankeyf Savaşı'nda muzaffer olduktan sonra Siirt'e yürümüş, şehrin o zamanki hakimi Hersolu itaatini arz ederek şehri teslim etmiştir. Bundan sonra Siirt Hakimliği'ne sahabeden olan Hişşam oğlu Hakemtayin olunmuştur. Malazgirt Savaşı'ndan sonra Türkler Anadolu'ya yerleşmeye başlamış ve Büyük Selçuklu Devleti'nin isteği dışında küçük Türk devletçikleri kurulmuştur. O dönemde Siirt yöresi, Hasankeyf Artukluların yönetimindeydi. Osmanlı Dönemi'nde Siirt, Yavuz Sultan Selim'in Çaldıran Seferi ile Osmanlı topraklarına katılmıştır. Cumhuriyet dönemine kadar Bitlis sancağına bağlı olarak kalmıştır. Şehir, Cumhuriyet döneminde il hâline gelmiştir.

Siirt nerededir?

Gündeydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan Siirt batı tarafından Batman'a, güneyden Şırnak ve Mardin'e, doğudan ise Van'a komşudur.

Şehre ne zaman gidilir?

Karasal iklimin hüküm sürdüğü Siirt, yazları sıcak ve kurak ve baharları yağmurlu geçirirken kışları diğer mevsimler kadar belirgin değildir. Sıcakta ve yağmurda gezmeyi sevmeyenler Siirt'e gitmek için kış mevsimini tercih edebilir.

Şehri gezerken çalma listesi

- Perihan Kaya - Yastığı Kuş Tüyünden
- İzzet Altınmeşe - Leyla
- Samida - Deriko

Siirt 4’lüsü

Saat Kulesi:Alaaddin Paşa tarafından 1905'te yaptırılan orijinal kule zamanla yıkılmış ve mevcut yapı 1975 yılında yeniden inşa edilmiştir. Kesme taştan yapılmış olan kule, kare planlıdır.

Ulu Camii: Yapım tarihi kesin olarak bilinmeyen Ulu Camii, elde edilen bilgilere göre Selçuklu sultanlarından Mugizüddin Mahmut tarafından 1129 yılında onarılmıştır. Çinili Minare olarak da bilinen Ulu Camii’nin minaresi tipik Selçuklu mimarisi örneklerindendir. Minare, İran ve Türkistan'da yoğun olarak kullanılan bir teknikte yapılmıştır.

Veysel Karani Türbesi: Siirt'in Baykan ilçesinde yer alır. Türbe, Siirt'e 40 km, Baykan ilçesine ise 8 kilometre uzaklıkta, Baykan'ın güneybatısında konumlanmaktadır. Türbe 1901 yılında yapılmıştır ve üstüne bir de kubbe yerleştirilmiştir. Burası hakkında birçok rivayet bulunmaktadır. Rivayetlerden birine göre: "Hz. Veysel Karani'nin türbesini bir kez ziyaret eden, iki kez daha gelir, yani toplam üç kez ziyaret edilir."