İsmi yeni, kendisi kadim şehir: Nevşehir

Şehrin ismi nereden gelir?

Eskiden bir köy olan şehre Türkler “Muşkara” ismini vermişlerdi. Bu köyden yetişen Damat İbrahim Paşa, bölgeyi geliştirmiş ve yeniden inşa ettirmiştir, ardından “Yeni şehir” anlamına gelen “Nevşehir” ismini vermiştir

Tarihçe

Kapadokya’ya Asurlular “Katputuka” ismini verdiler. M.Ö. 6. asırda Persler bu bölgeyi ele geçirdiler ve M.Ö. 4. asırda Makedonya Kralı Pers Devleti'ni ortadan kaldırarak Anadolu ve İran’ı Makedonya Krallığı'na kattı. Makedonya Kralı İskender’in ölümü ve Makedonya İmparatorluğu'nun dağılışı üzerine bu bölge Kapadokya Krallığı'nın eline geçti. Roma İmparatorluğu Kapadokya Krallığı'nı ilhak edince bu bölge de Roma İmparatorluğu'nun eline geçti. M.S. 395 yılında Roma İmparatorluğu'nun bölünmesi üzerine Doğu Roma'nın payına düştü. İslâm orduları “Niğde-Aksaray-Kayseri” üçgeni içinde kalan bu bölgeyi 8. yüzyılda fethederek bölgeye 300 sene boyunca hakim oldular. İslam Devleti, iç isyan ve bölücü faaliyetlerle zayıflayınca bölge tekrar Bizans’ın eline geçti. 1071'deki Malazgirt Zaferi'nden sonra Kutalmışoğlu Süleyman Şah, bütün Anadolu gibi bu bölgeyi de fethetti. Türkler bu köye “Muşkara” ismini verdiler. Selçuklu Devleti'nin yıkılışından sonra İlhanlılar, 14. yüzyıl ortalarında da Eratnaoğulları ve Karamanoğulları bölgeye hakim oldular. 14. yüzyılın sonlarında Nevşehir ve civarı Osmanlı Devleti'nin hakimiyeti altına girdi. Bu esnada “Muşkara” köyü 10-12 hanelik bir yerleşim merkeziydi.

Lale Devri sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa “Muşkara” köyünü genişleterek imar etti. Yeni kurulan şehre “Yeni şehir” anlamına gelen “Nevşehir” ismi verildi ve Niğde Sancağına bir kaza olarak bağlandı. 1954 yılında il hâline geldi.

Nevşehir nerededir?

İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan Nevşehir, doğusunda Kayseri, güneyinde Niğde, kuzeybatısında ise Kırşehir ile komşudur.

Şehre ne zaman gidilmeli?

Nevşehir en yoğun ziyaretçi sayısını yaz aylarında ağırlasa da coğrafi çeşitliliği sebebiyle yılın her döneminde turistik değerini korur.

Şehri gezerken çalma listesi

• - Kara Güneş - Dam Başında Sarı Çiçek
• - Erkin Koray - Cemalim
• - Neşet Ertaş - Tatlı Dile Güler Yüze

Nevşehir 5'lisi

Kapadokya: Bölge, doğa ve tarihin dünyada en güzel bütünleştiği yerlerden biridir. Coğrafik olaylar Peribacaları'nı oluştururken tarihi süreçte insanlar da bu peribacalarının içlerine ev, kilise oymuş, bunları fresklerle süsleyerek binlerce yıllık medeniyetlerin izlerini günümüze taşımıştır. Kayalara oyulmuş geleneksel Kapadokya evleri ve güvercinlikler yörenin özgünlüğünü dile getirirler. Bu evler 19. yüzyılda inşa edilmişlerdir. İslam resim sanatını göstermek açısından önemli taşıyan güvercinliklerin bir kısmı manastır veya kilise olarak inşa edilmişlerdir. Güvercinliklerin yüzeyi bölgedeki sanatçılar tarafından zengin bezemeler ve kitabeler ile süslenmiştir.

Temenni Tepesi:Çaput bağlanıp dilek dilenmesi nedeniyle ‘Temenni’ olarak anılan tepe, antik çağdan bu yana kutsal bir yer olarak kabul ediliyor. Kapadokya, Ürgüp’te yer alan tepede bulunan pek çok mezar, insanların bu kutsal tepeye gömülmek için adeta yarıştıklarının bir göstergesi. Tepede Sultan Abdülmecid döneminde, Kayseri Valisi Vecihi Paşa tarafından IV. Rüknettin Kılıçarslan ve Aleaddin Keykubat’ın anılarına yaptırılmış iki türbe de yer alıyor. Temenni Tepesi’nin ortasında bulunan kümbet, önceleri Ürgüp Tahsinağa Halk Kütüphanesi olarak kullanılmış. Bu kütüphane aynı zamanda Anadolu’nun en eski kütüphanelerinden birisi olarak kabul ediliyor. Teras şeklindeki Temenni Tepesi‘nin güney batıya bakan yamacında Aziz Yeorgios Kilisesi yer alıyor.

Göreme Açık Hava Müzesi:Bugünkü Göreme Açık Hava Müzesi manastır eğitim sisteminin başlatıldığı yer olarak kabul edilir. Müzede Kızlar ve Erkekler Manastırı, Aziz Basil Kilisesi, Elmalı Kilise, Aziz Barbara Kilisesi, Yılanlı Kilise, Karanlık Kilise, Çarıklı Kilise ve Tokalı Kilise bulunmaktadır.

Derinkuyu Yeraltı Şehri: Sekiz katlı Derinkuyu Yeraltı Şehri'nde bölgede bulunan bir diğer örnek olan Kaymaklı Yeraltı Şehrinden farklı olarak bir misyoner okulu, günah çıkarma yeri, vaftiz havuzu ve kuyu bulunur. Derinkuyu'nun ilk yerlileri Asur kolonilerine kadar uzanıyor. 2. yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun zulmünden kaçan ilk Hristiyanlar Antakya ve Kayseri üzerinden Kapadokya'ya gelerek buraya yerleşmişlerdir.

Zelve Vadisi ve Açık Hava Müzesi: Vadi, Avanos'a 3 km uzaklıkta yer alıyor. Özellikle tarih boyunca Hristiyanlık için önemli bölgelerden biri kabul edilen vadinin bulunduğu bölgede sayısı 15'i bulan 8. ve 9. yüzyıla ait kiliseler yer alıyor.

Nevşehir Müzesi:Nevşehir Müzesi, şehirdeki ilk müzecilik çalışmalarının sonucudur. 1967 yılında hizmete giren müzede 1997 yılında yapılan sayıma göre aralarında yazma eserler, silahlar, yöresel giysiler, aydınlatma araçları ve kilimler de olan 2854 arkeolojik, 3210 etnografik, 6914 sikke, 2 tablet, 93 mühür, 87 el yazması kitap vardır. Nevşehir Müzesi'nde Neolitik, Kalkolitik, Tunç, Frig, Urartu, Hellenistik, Roma ve Bizans dönemlerinin yanı sıra Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine de ait pek çok eser sergilenmektedir.

Hacı Bektaşı Veli Müzesi: Müze 13. yüzyılda Hacı Bektaş-ı Veli tarafından kurulmuş, eklemeler ve onarımlarla bugünkü hâlini almıştır. Üç avludan oluşan müze, Etnografya Müzesi olarak hizmete girmiştir. Birinci avluda Üçler Çeşmesi, günümüze ulaşmayan ekmek evi, at evi, tuvalet ve çamaşırhane vardır. İkinci avluda Aslanlı Çeşme, Baba Köşkü, Tekke Camii, havuz, mihmanevi, meydanevi ve Dedebaba Köşkü bulunmaktadır. Üçüncü avluda ise Atatürk Köşesi, pirevi, Balım Sultan Türbesi ve hazinesi bulunmaktadır.

Nevşehir'de ne yenir?

• 
• - Çömlek Fasulyesi
• - Testi Kebabı
• - Nohutlu Yahni
• - Kayısı Dolması
• - Sütlü Çorba
• - Gendirme
• - Köftür
• - Düğü Çorbası