Türbeler, camiler ve eski bahçeleriyle: Bursa

Şehir ismini nereden alıyor?

MÖ. 3. yüzyılda Bithynialılar ve Prusiaslılar tarafından kurulan kentin ilk adı "Prusa" idi. Yazılı kaynaklarda "Bitinya" olarak da geçen Bursa ve çevresinin en eski yerleşimleri İznik Gölü çevresindedir. Şehrin eski adlarından birisi de Hüdavendigâr'dır.

Tarihçe

Prusa (Bursa) 1204-1261 yılları arasında Nikaia’ya (İznik)’e bağlı sönük bir tekfurluk olarak yaşamını sürdürdü. M.Ö 74 yılında Roma’ya bağlanan Bithynia krallığı, uzun yıllar Roma egemenliğinde kaldı. Önce Romalıların, sonra da Bizanslıların bir ili olarak varlığını sürdüren Bursa ve civarı Osmanlı Beyliği döneminde dahi yabancı kaynaklarca Bithynia Beyliği veya Krallığı olarak anılmıştır. Bugün ülkemizin en zengin Bizans devri mezar stelleri ve çeşitli mimari eser parçaları, seramikler, sikkeler Bursa Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir. Bursa, Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk 200 yıllık döneminde diğer kentlere göre büyük gelişmeler göstermiş, birçok mimari yapı ile süslenmiş; devrinin tanınmış medreseleri ile ilim dünyasının merkezi olmuştur.

İnegöl kent merkezinde, Cumatepe höyüğü ile 3 km doğusunda bulunan Doğutepe Akhisar höyükleriyle Yenişehir Babasultan Höyüğü tarih öncesi devirlere ait yerleşimleri işaret etmektedir. Demirtaş Köyü Höyüğü ile M. Kemalpaşa’nın Dorak Köyü ile Tahtalı Köyü’ndeki kalıntılar, Bursa bölgesinin en az beş bin yıllık önemli bir uygarlık alanı olduğuna işaret etmektedir.

Bursa nerededir?

Marmara Bölgesi'nin Güney Marmara bölümünde yer alan Bursa, kuzeyinde Marmara Denizi ve Yalova, kuzeydoğusunda Kocaeli ve Sakarya, doğusunda Bilecik, güneyinde Kütahya ve batısında Balıkesir illeri ile komşudur.

Bursa’ya ne zaman gidilmelidir?

Denizden yüksekliği 155 metre olan Bursa’ya genel olarak ılıman bir iklim hâkimdir. Ancak iklim, bölgelere göre de değişkenlik göstermektedir. Örneğin şehrin kuzeyinde Marmara’nın ılıman iklimi hissedilirken, güneyinde ise özellikle Uludağ çevresinde nispeten daha sert bir iklim gözlemlenir. Bursa ziyaretçilerinin amacına göre her mevsim ziyaret edilebilecek bir şehirdir.

Bursa'yı gezerken çalma listesi

• Meşeli Dağlar Meşeli-Müzeyyen Senar
• Bursa’nın Ufak Tefek Taşları-Müzeyyen Senar
• Zeytinyağlı Yiyemem Aman-Zara
• Ben Yemenimi Al İsterim-Nilüfer

Bursa'nın 10'lusu

Bursa Ulu Camii:Yıldırım Bayezid tarafından Bursa'da 1396-1400 yılları arasında yaptırılan Ulu Camii aslen zaviye olarak yapılmasına karşın çok ayaklı cami şemasının en klasik ve anıtsal örneği sayılır. 2 minaresi ve 20 kubbesi olan camiinin ortasında büyük bir şadırvan bulunur. Minberi ceviz ağacından oyma ve geçmeli şaheser bir yapıdır. Minberin giriş kapısının üzerinde altın yaldızla Osmanlıca olarak, "Yıldırım Beyazıt Han tarafından hicri 804 (miladı 1399) yılında yaptırılmıştır" ibaresi yer almaktadır. Duvarlarında 87si sabit 105 i levha olmak üzere 192 yazı vardır. Ek olarak 600 küsür yıllık minberinin üzerinde galaksi ve güneş sistemlerinin simgeleri bulunuyor. Üstelik gezegenler, büyüklük oranlarıyla bire bir aynı yansıtılmıştır minbere.

Bursa Kapalı Çarşı:Bursa’da görülmesi gereken en önemli yerlerden birisi de Bursa Kapalı Çarşı’dır. Orhangazi zamanında hanların araları çatı ile kapatılarak kapalı çarşılar meydana getirilmeye başlanmış ve kapalı Çarşı’nın ilk hâli bu şekilde oluşmuştur. Daha sonraki yıllarda Sahaflar, Akatarlar, İvaz Paşa, Gelincik, Sipahiler, Karacabey (Yorgancılar, Sandıkçılar) Eski bakırcılar çarşıları da eklenerek bugünkü anlamda kapalı çarşıyı oluşturmuştur.

Oylat Mağarası:Bursa-İnegöl'e 17 km mesafede Hilmi Köyü'nde yer alan Oylat Mağarası, birbirine bağlı iki kattan oluşmaktadır. Mağaranın uzunluğu 665 metredir. Gelişim özelliklerine göre ikiye ayrılan mağara menderesli bir profile sahiptir. 2 ve 5 metre arasında bir genişliğe sahip olan girişten çöküntü salonuna kadar olan bölümün tavan yüksekliği 15 metredir. Burada geniş alan kaplayan kısımlar dev kazanı ve damlataş havuzlarıdır. Oylat Mağarası'nı büyük bir çöküntü salonundan oluşmuş ikinci bölümün başlangıcı ile sonu arasında 93 metrelik bir yükselti farkı vardır. Bu salonun da genişliği 25 metre, tavan yüksekliği ise 3 ile 15 metre arasında değişmektedir. Aynı zamanda zengin bir canlı topluluğuna ev sahipliği yapan Oylat Mağarası'nda kelebek, yarasa, solucan ve binayaklılara rastlanmaktadır. Mağara ülkemizin üçüncü büyük mağarası olarak bilinmekte ve İnegöl seyahatinde mutlaka yer verilmesi gereken durakların başında gelmektedir.

Gölyazı Bursa: Gölyazı, Bursa'nın Nilüfer ilçesine bağlı olan Ulubat Gölü'nün kıyısında şirin bir balıkçı köyü. Eşine az rastlanır bir güzellikte olmasına rağmen Gölyazı, pek fazla keşfedilmemiş. Hatta Bursa'da yaşayanların bir kısmı, bu eşsiz güzellikteki köyün, Bursa'da olduğunu bile bilmiyor. Gölyazı, eskiden adı Apolynt olan eski bir Rum köyüymüş aslında. Hatta köyün içerisinde gezinirken, koruma altına alınan tarihi Rum evlerine rastlayabilirsiniz. Gölyazı'nın eşsiz bir manzarası var. Bakıldığında, köprü ile bağlanmış iki ada görünüme sahip ancak aracınızla tüm köyü 5 dakikada turlayabilirsiniz.

Issız Han:Bursa-Karacabey yolu üzerinde, ilçe merkezine 5 km mesafede yer alan Issız Han, Ulubat Gölü kıyısında, Seyran Köyü'nde konumlanıyor. Osmanlı döneminin ilk mimari kervansaray modeli olan Issız Han, bu anlamda büyük bir önem taşıyor. Yıldırım Beyazıt döneminde yaptırılmış olan yapı, dikdörtgen planlı olup, dış yüzü iki sıra yontma beyaz taş ile yapılmış. Üst kısmı kiremit ile örtülüdür ve cephesi de göle bakıyor. Issız Han'ın görülmeye değer bir diğer özelliği ise kapısının güzelliği ve kitabesi. Girişin sağında ve solunda birer oda ile birer salon yer alıyor.

Tümbüldek Kaplıcası: Ülkemizin zengin su kaynaklarından sadece biri olan Tümbüldek Kaplıcası, Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesinde bulunmaktadır. Akarca Köyü'ne yakın olan kaplıcanın varlığı çok eski dönemlerden beri varlığını devam ettirmektedir. Tümbüldek Kaplıcası'nın sularında yapılan analiz sonuçlarında suların sodyum, kalsiyum ve bikarbonatlı olduğu ortaya çıkmıştır. Kaplıca suyu yeraltında 52 derece kaynamakta olup, aynı zamanda romatizma, kalp, böbrek taşı-kumu ve mide hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir.

Hünkâr Köşkü:Temenyeri Parkı’nın üstünde, Sultan Abdülmecit Han döneminde padişahın ziyaret haberi üzerine yüzlerce usta getirtilerek, 19 günde inşa edilmiş Hünkâr Köşkü, 160 yıllık geçmişiyle tarihe tanıklık etmektedir. Hünkâr Köşkü aynı zamanda Cumhuriyet Köşkü veya Atatürk Köşkü olarak da bilinmektedir. Atatürk’ün sık sık ziyaret ettiği bu köşk, Bursalıların hizmetine açılmıştır. Hünkâr Köşkü Sosyal Tesisleri, eşsiz Bursa manzarasıyla konuklarını ağırlamaktadır.

Saitabat Şelalesi: Yeşil çimenler arasında ve çevresini çınar ağaçlarıyla süslemiş olan Saitabat Şelalesi, özellikle doğa sporlarına âşık insanların mutlaka uğradığı ve keyif aldıkları bir yerdir. Önemli parkur noktalarından biri olma özelliği taşımakla birlikte günübirlik yapacağınız gezide, pikniğinizin yanı sıra doğanın temiz havası eşliğinde mangal yapıp kendinizi ve sevdiklerinizi ödüllendirebilirsiniz.

Sansarak Kanyonu:Sansarak Kanyonu, Bursa'ya bağlı bir ilçe olan İznik'te yer almaktadır ve keyifli zaman geçirebileceğiniz harika bir doğa parçasıdır. Sansarak Kanyonu'nuna yapılcak gezi, 4 saatlik bir zaman diliminde dere içinden kanyona doğru yapılacağı için, önceden dere yürüyüşü deneyimi olanların katılması önemlidir. Yürüyüş yolu boyunca göreceğiniz göletler ve şelaleler, sizi fazlasıyla şaşırtan detaylar olacaktır.

Üftade Hazretleri Tekkesi:Üftade Tekkesi Üftade Hazretleri tarafından 1500 lü yılların başlarında yapıldığı tahmin edilmektedir. Bizzat Üftade hazretlerinin yerini belirlendiği bir alanda yapılmıştır. 1925 yılına kadar aktif hizmet veren dergâh, tekke ve zaviyelerin kapatılması ile faaliyetlerine son vermiştir. Bu zamandan sonra Üftade Hazretlerinin torunları tarafından ikamet olarak kullanılmıştır. Günümüze kadar ulaşmasında binanın aktif kullanılması önemli bir etkin olmuştur. Tekke günümüzde müze olarak tasarlanıp onarılmıştır. İçerisindeki odalarda Üftade Hz.nin kullandığı eşyalar, giydiği kıyafetler, Azîz Mahmûd Hüdâyî Hz. nin sokaklarda ciğer satarkenki kullundığı sırığı sergilenmektedir. Üftade Tekkesi orijinaline bağlı olarak restorasyon işlemleri yapılmıştır.

Bursa'da ne yenir?

• 
• İskender Kebap
• Pideli Köfte
• İnegöl Köfte
• Elbasan Tava
• Kestane Şekeri
• Tahinli Pide
• Bağdat Hurması
• Kırnaçe

Bursa'nın meşhuru

Zeki Müren, farklı tarzı ve duygulu sesiyle büyük bir hayran kitlesine sahip olan besteci, söz yazarı, yorumcu ve oyuncudur. Müren, Üsküp'ten Bursa'ya göç eden Kaya ve Hayriye Müren çiftinin tek çocuğu olarak 6 Aralık 1931'de dünyaya geldi. Türk sanat müziğinin 20. yüzyıla damgasını vurmuş bu sanatçısı seslendirdiği türküler ve Türk sanat müziği eserleriyle günümüzde de kulaklardaki ve zihinlerdeki canlılığını korumaktadır.