Bugün, Atıf Yılmaz'ın doğum günü

Türk sinemasının en üretken, en yenilikçi ve en etkili yönetmenlerinden Atıf Yılmaz’ın doğumunun üzerinden bugün 99 yıl geçti. 9 Aralık 1926’da Mersin’de dünyaya gelen ve tam adı Atıf Yılmaz Batıbeki olan yönetmen, daha ortaokul yıllarındayken arkadaşları tarafından kendisine takılan “rejisör” lakabının hayatının yönünü değiştirdiğini söylemişti. Sinemaya ilgisi genç yaşta şekillenen Yılmaz, sektöre profesyonel anlamda adımını film afişleri çizerek attı. Bu sayede tanıştığı isimlerle setlere adım attı ve zamanla yönetmen yardımcılığı yaparak mesleğin tüm yönlerini öğrenmeye başladı.

Kamerasını topluma çevirdi

1951’de çektiği Kanlı Feryat ile yönetmenlik kariyerine başlayan Atıf Yılmaz, özellikle 1960’lı yıllarda toplumsal meseleleri ele alan yaklaşımıyla sinemamıza yeni bir soluk getirdi. Keşanlı Ali Destanı, Ah Güzel İstanbul, Gelinin Muradı ve Dolandırıcılar Şahı gibi filmleriyle kasaba yaşamını, göç eden halkın hikâyelerini ve şehirdeki dönüşümü sinemaya taşıdı. Onun kamerası, sıradan insanların iç dünyasını büyük bir duyarlılıkla anlatıyordu.

Yılmaz sadece yönetmen değil, aynı zamanda güçlü bir senaristti. Salako, Kibar Feyzo, Tosun Paşa ekolünü besleyen mizah anlayışı ve Selvi Boylum Al Yazmalım gibi sinemamızın hafızasına kazınmış aşk filmleri, onun üretkenliğinin iki uçta da nasıl ustaca çalıştığını gösterdi.

Kadınları özne haline getirdi

Türk sinemasında kadın karakterlerin dönüşümünde de Atıf Yılmaz’ın etkisi büyüktü. Özellikle Müjde Ar ile yaptığı işbirlikleri, kadınları pasif bir anlatı nesnesi olmaktan çıkarıp hikâyenin öznesine dönüştürdü. Mine, Dul Bir Kadın, Adı Vasfiye ve Aaahh Belinda, hem cesur hem modern kadın portreleriyle sinema tarihinde önemli bir kırılmayı temsil etti.

120’ye yakın filmde imzası bulunan Atıf Yılmaz, 5 Mayıs 2006’da hayata veda etti. Ancak sinemaya kazandırdığı yüzlerce karakter, yenilikçi bakışı ve kuşaklar boyu süren etkisiyle Türk sinemasında varlığını hâlâ sürdürüyor