Cumhuriyetimizin 100. yılında yerli gazımız milletimizle buluşacak

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez.

Pandemi sonrası yaşanan enerji krizinin tüm dünyada ciddi etkileri oldu. Enerji fiyatlarında yaşanan anormal artışlar ve beklenmedik arz sorunları, enerjide kendi kendine yetebilmenin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha ortaya koydu.

Vatandaşlarımızı artan enerji maliyetlerinden korumak için gerekli tüm tedbirleri aldık ve almaya devam ediyoruz. Bu doğrultuda geçtiğimiz yıl elektrik ve doğal gazda 100 milyar TL sübvansiyon yaptık. Elektrikte birinci kademede yaklaşık yüzde 50, doğal gazda ise yüzde 75 ile vatandaşımıza desteği artırarak sürdürüyoruz.

Ekim 2022 itibarıyla Avrupa ülkeleri arasında meskenlerde vatandaşlarına birim enerji başına en ucuz doğal gaz sağlayan üçüncü, elektrikte ise dördüncü ülke konumundayız.

Toplam 710 milyar m3’lük doğal gaz keşfi sonrasında, keşiften ilk üretime kadar dünyanın en hızlı saha geliştirme projesini, yaklaşık 2,5 yıl gibi rekor bir sürede tamamlayarak Cumhuriyetin 100. yılında yerli gazımızı milletimizle buluşturmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda derin deniz tabanındaki 170 kilometrelik boru hattının serim işlemini tamamladık. Test ve devreye alma işlemleri ise devam etmekte olup Filyos Doğal Gaz İşleme Tesisi'ndeki çalışmalarımızı da önemli ölçüde tamamladık. Dünyadaki beş sondaj gemisinden biri olan, 7. nesil, en son teknolojiyle donatılmış 4. sondaj gemimiz Abdülhamid Han’ı dahil ettiğimiz güçlü filomuz yeni keşifler için çalışmalarına ara vermeksizin devam etmektedir

Doğal gaz arz güvenliğini sağlama ve enerjide merkez ülke olma konusundaki altyapı çalışmalarımız da son hızla devam ediyor. Kapasite artışı sonrası aralık ayında devreye aldığımız Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi, toplam yaklaşık 6 milyar m3 kapasitesi ve yüzde 100 doluluk oranıyla, kendi alanında Avrupa’daki en büyük doğal gaz deposu. Tuz Gölü Yer Altı Depolama Tesisi ile birlikte toplam yer altı doğal gaz depolama kapasitesini iki yıl içerisinde 10 milyar m3’e çıkarmayı hedefliyoruz. Toplam geri üretim kapasitesi ise günlük 155 milyon m3’e ulaşacak. Ayrıca TANAP doğal gaz boru hattının kapasitesinin iki katına çıkarılması suretiyle Hazar Bölgesi’nden hem Türkiye’ye hem de Avrupa’ya daha fazla gaz arzı sağlanması için çalışmalarımıza başladık.

Nükleer enerjiyi arz kaynaklarımız arasına dahil etmek olmazsa olmazımızdır. Şu anda dünyanın en büyük nükleer güç santrali (NGS) şantiyesi olan Akkuyu NGS’de dört reaktörün de inşaatı aynı anda devam etmektedir. NGS tam kapasite ile çalışmaya başlayınca yılda yaklaşık 35 milyar kWh ile ülkemizin mevcut elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 10’u sıfır emisyon ile karşılanacaktır. Akkuyu NGS dışında en az iki tane daha NGS’nin kurulmasına yönelik çalışmalarımız da devam etmektedir. Böylece, hükümetlerimiz öncesinde on yıllardır gerçekleştirilemeyen bir hayali daha hayata geçirmek Türkiye Yüzyılı’na nasip olacaktır.

Yenilenebilir enerji üzerinde hassasiyetle durduğumuz bir diğer konu. 2002 yılında 12.305 MW olan yenilenebilir enerji kaynaklı kurulu gücümüz, 2022 yılı Ekim sonu itibarıyla 55.901 MW olarak gerçekleşti. Ülkemizin yenilenebilir enerji kaynaklı kurulu güçte Avrupa'da beşinci, dünyada ise on ikinci sırada yer alması “daha fazla yerli, daha fazla yenilenebilir” anlayışıyla gerçekleştirdiğimiz özverili çalışmalarımızın en önemli sonuçlarından biri. Yenilenebilir enerji kurulu gücümüzün toplam kurulu gücümüz içindeki payı 2022 yılı Ekim sonu itibarıyla yüzde 54’e yükseldi. Yerli ve yenilebilir kurulu gücümüz ise yüzde 65 oldu. Toplam kurulu gücümüz ise 2002 yılına göre 3,2 katına yükselerek 2022 yılı Ekim sonu itibarıyla 103.276 MW olarak gerçekleşti.

'Cumhuriyetin 100. yılında yerli gazımızı milletimizle buluşturmayı hedefliyoruz.'
'Cumhuriyetin 100. yılında yerli gazımızı milletimizle buluşturmayı hedefliyoruz.'

Petrol, bizi sevindiren gelişmelerin olduğu bir diğer konu. İlk olarak yıl ortasında Adana’da rezerv değeri yaklaşık 1 milyar dolar olarak hesaplanan bir petrol keşfi gerçekleştirdik. Bu keşif ile ülkemizin günlük yurt içi petrol üretimini 60 bin varile yükseltmiştik. Son günlerde ise Şırnak/Gabar’da tüm dünyada bu yılın karada yapılan en büyük on keşfinden biri olan yüksek kaliteli petrol rezervi müjdesini verdik. Gabar’da yaptığımız net 150 milyon varillik bu keşif ile 2023’te günlük petrol üretimimizi 100 bin varile çıkartacağız.

Türkiye Yüzyılı, milli maden politikamızda uç ürün üretimi ve ticaretine öncelik verdiğimiz bir dönem olacak. Bu çerçevede, 2023 yılı içinde tamamlanması öngörülen ilk ferrobor üretim tesisinin temeli Balıkesir/Bandırma'da atıldı. Savunma sanayiinde ve aşınmaya dayanıklı makine parçalarının üretiminde kullanılan ferrobor, yıllık 800 ton kapasiteli Bor Karbür Üretim Tesisi’nde uç ürün olarak üretilecek. Bununla birlikte Eskişehir/Beylikova’da; havacılık, savunma, uzay sanayi, biyomedikal gibi alanlarda kullanılan 694 milyon ton nadir toprak elementi keşfi gerçekleşti. İlk etapta yıllık 1.200 ton cevher işleyecek pilot üretim tesisinin kurulması çalışmalarına devam ediliyor. Söz konusu tesis 2023 Ocak ayında devreye alınacak olup tam kapasiteye ulaştığında tesiste yıllık 570 bin ton cevher işlenecek.