Küresel gıda güvenliği

Arşiv.
Arşiv.

Birçok ülke, artan düzeyde gıda güvensizliği ile karşı karşıya. Yıllarca süren kalkınma kazanımlarını tersine çeviriyor. Kovid-19’un gelirleri düşürmesi ve tedarik zincirinin bozulması kronik ve akut açlık tehlikesine neden olabilir. Bölgesel çatışmalar, sosyo-ekonomik koşullar, doğal tehlikeler, iklim değişikliği gibi çeşitli faktörlerden etkili olmaya devam ediyor. Ukrayna’daki savaşın etkisi, gıda fiyatlarındaki öngörülebilirliği azalttı. Gıda fiyatlarının yüksek seyri küresel gıda güvenliğinde riskin daha da büyümesine neden oluyor.

Doç. Dr. Kadir Tuna.
Doç. Dr. Kadir Tuna.

Küresel gıda arzı, Ukrayna’daki savaştan kaynaklanan ticaret kesintileri, yüksek nakliye ve girdi maliyetleri ile gıda fiyatları keskin bir şekilde artmaya devam ediyor. Böyle bir durum en fazla gıda ithalatına bağımlı yoksul ve gelişmekte olan ülkeleri etkiliyor. Mayıs 2022 itibariyle Tarım Fiyat Endeksi Ocak 2021’e göre yüze 42 arttı. Mısır ve buğday fiyatları ise Ocak 2021’e göre sırasıyla yüzde 55 ve yüzde 91 daha da yükseldi. 2022 yılı Ocak-Nisan arasında, düşük gelirli ülkelerin yüzde 92,9’u, düşük orta gelirli ülkelerin yüzde 84,2’si ve üst orta gelirli ülkelerin yüzde 78’i ise yüzde 5’in üzerinde enflasyon seviyeleri ile karşı karşıya kaldı.

En önemli gelişme ise Ukrayna’daki savaş, küresel ticaret, üretim ve tüketim kalıplarını, fiyatları 2024’ün sonuna kadar tarihsel olarak yüksek seviyelerde tutacak şekilde değiştirdi. Ukrayna’daki savaşın gıda güvensizliğini ve enflasyonu yükseltemeye devam etmesi bekleniyor. Çok sayıda ülke de gübre fiyatlarındaki keskin artış, para birimindeki devalüasyonlar ve diğer faktörler nedeniyle gıda fiyatlarında yüksek enflasyonu yaşanıyor. Gıda fiyatlarındaki artış, gelirleri içinde en büyük payı gıdaya harcadıkları için, düşük ve orta gelirli ülkelerdeki insanlar üzerinde daha büyük bir etkiye sahiptir.

Devamı Z Raporu 37. Sayısında