Tüccar okulu: Yeşildirek ve Sultanhamam
Osmanlı’dan bugüne ticaretin mayasının karıldığı yer Eminönü ve çevresinde sayısız tüccar yetişti. Kendine özgü iş ahlaki ile birçok girişimciyi yetiştiren Sultanhamam ve Yeşildirek gibi bölgeler, uzaktaki hatıraya sevdalı bir neslin hafızasında hala canlı ve renkli. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç için ise bu bölge ülkemizde ticaretin kurallarının yazıldığı yer.
2021 yılını 225,4 milyar dolar gibi tarihi bir rekorla kapatan Türkiye’de ticaretin kalbi Osmanlı döneminden günümüze Eminönü’nde atıyor. Bölgeye ruhunu veren tekstil tüccarlarının yetiştiği yerlerin başında ise Sultanhamam ve Yeşildirek gibi tarihi merkezler geliyor. Örneğin, Sultanhamam. Kapalıçarşı bitiminde başlayan tarihi semt, bugün 25 milyar dolarlık ihracat yapan Türk tekstilinin temelinin atıldığı yer. Birçok önemli işadamının da yetiştiği bu okul eski günlerini şimdilerde mumla arıyor.
İş dünyasının piştiği yer
Benzer durum Yeşildirek için de geçerli, ülkemizdeki birçok tekstil firmasının sahipleri burada usta -çırak ilişkisi ile yetişip ihracata başladı. Sultanhamam ve Yeşildirek eski coşkusundan biraz uzaklaşmış biraz da teknolojiye yenilmiş gibi görünse de bir neslin hafızasında hala canlı. İş dünyasının önemli isimlerinin yolunun bir kez buralara düştüğünü belirtmek gerekir. Sayısız kitaba konu olan bu bölgenin önemli isimlerin anılarından hatırlamak ve hatırlatmak istedik.
İTO kitapları ile geçmişe yolculuk
- İstanbul Ticaret Odası tarafından yayınlanan ‘İstanbul’un Eminönü Sirkeci Ticaret Merkezi’ ahilik kültüründen Eminönü ticaret ahlakına kadar birçok önemli değeri özetliyor.
Birçok önemli detaya yer verilen bu çalışma kapsamında İstanbul’un ticaret hayatının nasıl geliştiği ve belli bir kültürün nasıl oluştuğuna tanık olabilirsiniz.
Bölgenin yeniden değerlenmesi gerek
Eminönü’nün ticaret merkezleri sadece ekonomik değil tarihi ve kültürel birçok değerle içi çe bulunduğu için Eminönü esnafı söz konusu alanın bu özelliklerine göre yeniden değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyor. Bir top kumaşı sırtlayan çıraklar, sabah en geç 7:30’da açılan dükkanlar, selamsız geçemeyeceğiniz sokaklar ve dahası…
Türkiye'nin ticaret üssüydü
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç bölgenin İstanbul ve tabii ki Türkiye için önemini şöyle anlatıyor “İstanbul Bizans’tan Osmanlı’ya, Osmanlı’dan günümüze ticaretin de uluslararası merkezidir. Kuşkusuz şehir bu niteliğini insanla alır.
- Tarihi suriçinde ticaretle bütünleşen Sultanhamam, Mercan, Yeşildirek, Kapalıçarşı, Eminönü ve Bahçekapı gibi semtler ‘ticarette merkez olma’ özelliklerini buralarda oluşan ticaret gelenekleriyle, yetiştirdikleri tacirlerle alırlar.
Yeşildirek’in de bunlar arasında özel bir yeri vardır. Çünkü geçmişten bugüne, bir yanıyla yurt dışı piyasalarla ilişkili, diğer yönüyle de İstanbul başta olmak üzere yurtiçi talebi karşılayan ticaret üssü olmuştur.”