Astronomik rakam: Formula 1 aracının ortalama maliyeti ne kadar?

Toro Rosso pilotu Marc Márquez'nin spin atmadan hemen önceki görüntüsü.
Toro Rosso pilotu Marc Márquez'nin spin atmadan hemen önceki görüntüsü.

▬ Formula 1, maliyet konusunda diğer spor branşları arasında rakip tanımıyor ve araçların ortalama maliyeti dudak uçuklatıyor.

▬ Bir Formula 1 aracının en pahalı parçası ortalama 14.000.000 avroluk fiyatıyla güç ünitesi olarak dikkati çekiyor. En ucuz parçası ise tanesi 600 avro olan lastikler.

▬ 2018 verilerine göre; AR-GE ve işçilik maliyetleri haricinde ortalama bir Formula 1 aracının maliyeti 16 milyon avroya dayanıyor.

Motor sporlarının zirvesi olan Formula 1, sezon boyunca ipi göğüslemek adına yarışan pilotların sürdüğü ‘cavanar’ gibi araçların astronomik maliyetiyle dudak uçuklatan bir pazar oluşturuyor.

Formula 1 araçlarının ortalama maliyeti 15 milyon avro bandında gezerken, en değerli parça olarak tabii ki ‘motor’ dikkati çekiyor. 750 ile 850 beygir gücü arasında 3000 cc’yi geçmemesi gereken standart bir Formula 1 aracı motoru, yaklaşık 14 milyon avroluk fiyatıyla aracın en pahalı parçası konumunda.

Mercedes / 2019
Mercedes / 2019

FORMULA 1 ARACININ ORTALAMA MALİYETİ

  • Ön Kanat: 130.000 €
  • Halo: 15.000 €
  • Direksiyon: 47.000 €
  • Motor: 14.000.000 €
  • Arka Kanat: 75.000 €
  • Vites Kutusu: 440.000 €
  • Hidrolik Sistem: 150.000 €
  • Yakıt Tankı: 115.000 €
  • Karbon Fiber Monokok: 600.000 €
  • Lastik: 600 € ×4
  • Toplam: 15.574. 400 €
gzt

EN UCUZ PARÇA LASTİKLER

Aracın nistepen en ucuz parçası ise lastikler. Tanesi ortalama 600 avro olan Formula 1 lastikleri, her hafta sonunda bir pilota 13 set kuru zemin, 4 set geçiş, 3 set yağmur lastiği olacak şekilde toplamda 20 set olarak verilir. Bir hafta sonu için 80 parça lastik kullanma hakkı olan pilotlar, bu maliyeti 48.000 avroya kadar çıkartabilir.

FORMULA 1 KURALLARINDA LASTİKLERLE İLGİLİ 19 MADDE

  • ▬ Tek lastik tedarikçisi olan Pirelli, takımlara aynı lastikleri verir
  • ▬ Pirelli'nin 5 set kuru zemin lastiği vardır (Bu sene 7 oldu) ve bunlar lastik yanaklarındaki renklerle ayrılır.
  • ▬ Her yarışta takımlara 3 tür kuru zemin lastiği verilir.
  • ▬ Her hafta sonunda bir pilota 13 set kuru zemin, 4 set geçiş, 3 set yağmur lastiği verilir.
  • ▬ Avrupa'daki yarışlardan en geç 9, Avrupa dışındaki yarışlardan 15 hafta önce takımlara ilgili yarışta hangi lastiklerin verileceği açıklanır.
  • ▬ Pirelli, her yarış için iki set zorunlu lastik belirler. Bunun dışında en yumuşak hamurlu lastiklerden bir set sıralamalarda 3. seansta kullanılmak zorundadır. Kalan 10 seti takımlar istediği zaman kullanabilir.
  • ▬ Takımın lastik seçimleri, iki pilot arasında değişiklik gösterebilir.
  • ▬ Takımlar, pilotlarının hangi lastikleri seçtiğini Avrupa yarışlarından en geç 8 hafta, Avrupa dışı yarışlarda ise 14 hafta önce Pirelli'ye bildirmek zorundadır.
  • ▬ Belirtilen süre içerisinde açıklama yapılmazsa, o zaman seçimi FIA yapar.
  • ▬ 2017'de ilk yarışlar için lastik seçimi süresi, testlerden önce olduğu için, ilk 5 yarışta kullanılacak lastiklere FIA karar verdi.
  • ▬ Her araç için yapılan seçim, yarıştan önceki 2 haftaya kadar gizli tutulur.
  • ▬ Yarış hafta sonu boyunca takımlar, belli süreler içerisinde lastikleri geri vermek zorundadır.
  • ▬ Pirelli tarafından belirlenen zorunlu iki lastik, antrenmanlardan sonra verilmez ve yarışta kullanılmak zorundadır.
  • ▬ Yarışta yağmur lastikleri kullanılmadıysa, Pirelli'nin belirlediği iki set kuru zemin lastiği kullanılmak zorundadır. Ancak yağmur yağarsa bu zorunluluk ortadan kalkar.
  • ▬ Sıralamalarda 3. seansa geçen pilotlar, o seansta kullanılan yumuşak lastiği geri vermek zorundadır. Bu pilotlar yarışta, 2. seansta en hızlı turu attıkları lastiklerle başlarlar. İlk 10 dışındaki pilotlar ise yarışa istedikleri lastik türüyle başlama hakkına sahip olurlar.
  • ▬ Takımlar sıralamalarda ve yarışta yağmur lastiklerini kullanmakta özgürler. Ancak antrenman seansında, yarış yönetiminin "yağmurlu seans" bildirimi yapması halinde yağmur lastiklerini kullanabilirler.
  • ▬ Yağmur nedeniyle güvenlik aracı arkasında başlayan yarışlara, tam yağmur lastikleriyle başlamak zorunludur.
  • ▬ Takımların kuralları ihlal edip etmediklerini anlayabilmek için her bir lastiğe barkod yapıştırılır. Bu sayede FIA, lastik kullanımını yakından takip ediyor.
  • ▬ Yarış içerisinde farklı bir tür lastik kullanan sürücü, o lastiklerle 3'ten fazla tur atamaz. 3 tur içerisinde o lastikleri değiştirmeyen sürücüye 38.3 maddesine göre ceza verilir.
Motor

                                    
                                    
                                    Formula 1 dünyasının her zaman kalbi olan motorlar, günümüz
dünyasında oldukça karmaşık ve gelişmiş güç ünitelerinin
sadece bir parçası konumunda. Motorlar, bir Formula 1 aracının en
önemli ve maliyetli parçaları
arasında başı çekiyor. Modern F1’de 1.6 litrelik
turbo V6 hibrit motorlar kullanılmakta ve cezasız 4
motor hakkı olduğu için gelişim maliyetleri çok
yüksek.
Motor Formula 1 dünyasının her zaman kalbi olan motorlar, günümüz dünyasında oldukça karmaşık ve gelişmiş güç ünitelerinin sadece bir parçası konumunda. Motorlar, bir Formula 1 aracının en önemli ve maliyetli parçaları arasında başı çekiyor. Modern F1’de 1.6 litrelik turbo V6 hibrit motorlar kullanılmakta ve cezasız 4 motor hakkı olduğu için gelişim maliyetleri çok yüksek.
Karbon Fiber Monokok Gövde

                                    
                                    
                                    Genel
olarak bir önceki sezonun ortasında tasarlanmaya başlanan karbon
fiber gövde, motorun ardından aracın en pahalı parçası. Pilotun güvenliği açısından en kritik bölüm olan gövdenin
sağlamlığı için masraftan kaçınılmıyor.
Karbon Fiber Monokok Gövde Genel olarak bir önceki sezonun ortasında tasarlanmaya başlanan karbon fiber gövde, motorun ardından aracın en pahalı parçası. Pilotun güvenliği açısından en kritik bölüm olan gövdenin sağlamlığı için masraftan kaçınılmıyor.
Vites Kutusu

                                    
                                    
                                    Vites
kutuları, motor tedarikçileri tarafından satılıyor. Ancak
takımlar, vites kutularını motordan bağımsız olarak temin
edebiliyorlar. Yalnızca Williams mühendislik şirketi olduğu için
kendi vites kutusunu kendisi üretebiliriz. Bu parça, aracın en
pahalı üçüncü bölümü.
Vites Kutusu Vites kutuları, motor tedarikçileri tarafından satılıyor. Ancak takımlar, vites kutularını motordan bağımsız olarak temin edebiliyorlar. Yalnızca Williams mühendislik şirketi olduğu için kendi vites kutusunu kendisi üretebiliriz. Bu parça, aracın en pahalı üçüncü bölümü.
Yakıt Deposu

                                    
                                    
                                    2014 yılından 2017’ye kadar araçların bir yarışı için yakıt hakkı 100 kg ile sınırlıydı. 2017’de değişin kuralın ardından bu rakam 105 kg’a çıkartıldı. Depolar ise yalnızca FIA tarafından izin verilen materyallerle ve lisanslı şirketler tarafından üretilebilir. Yakıt deposu pilotun hemen arkasında, motorun önünde yer almalı ve tüm yakıt hatları kendinden yapışkanlı olmalı ve kaza esnasında kokpitten geçmemeli. Yakıt deposu ayrıca aracın güvenli hücresini oluşturan ezilebilir yapı içerisinde yer almalı. Bu yapı, kurallarda belirtilen yüksek baskılara karşı dayanıklı olmak zorunda.
Yakıt Deposu 2014 yılından 2017’ye kadar araçların bir yarışı için yakıt hakkı 100 kg ile sınırlıydı. 2017’de değişin kuralın ardından bu rakam 105 kg’a çıkartıldı. Depolar ise yalnızca FIA tarafından izin verilen materyallerle ve lisanslı şirketler tarafından üretilebilir. Yakıt deposu pilotun hemen arkasında, motorun önünde yer almalı ve tüm yakıt hatları kendinden yapışkanlı olmalı ve kaza esnasında kokpitten geçmemeli. Yakıt deposu ayrıca aracın güvenli hücresini oluşturan ezilebilir yapı içerisinde yer almalı. Bu yapı, kurallarda belirtilen yüksek baskılara karşı dayanıklı olmak zorunda.
Ön ve arka kanatlar

                                    
                                    
                                    Formula
1’de araç özelindeki rekabetin en sert olduğu alan aerodinamik.
Dolasıyla gelişim savaşları da aerodinamik geliştirmeler
üzerinen yaşanıyor. Bu noktada da hem ön hem de arka kanatlar
hayati öneme sahip. Aracın hızına doğrudan etki eden bu
parçalardan ön kanat daha ucuzken, arka kanat ise biraz daha
pahalı.
Ön ve arka kanatlar Formula 1’de araç özelindeki rekabetin en sert olduğu alan aerodinamik. Dolasıyla gelişim savaşları da aerodinamik geliştirmeler üzerinen yaşanıyor. Bu noktada da hem ön hem de arka kanatlar hayati öneme sahip. Aracın hızına doğrudan etki eden bu parçalardan ön kanat daha ucuzken, arka kanat ise biraz daha pahalı.
Halo

                                    
                                    
                                    Halo, pilotu dışarıdan gelebilecek cisimlere karşı koruyan aksama deniyor. 2015 yılında araçtan kopan ön kanat parçasının kafasına gelmesiyle hayatını kaybeden Justin Wilson’ın ölümü, halonun Formula 1’e girmesine vesile oldu. Mercedes’in geliştirdiği bu sistemde pilotun başının üzerinde bir karbon fiber aksam konuyor. Pilotun görüş açısını kısıtlamayan bu çözüm ilk test edildiğinde çelikten yapıldığı için ağırdı fakat daha sonra alaşımı değişti ve hafif hale geldi. Testlerde herhangi bir risk olmadığı görüldü. En güvenli çözüm olduğu için öne çıktı. Çok hızlı gelen bir lastiği bile absorbe edip pilotu koruyabiliyor.
Halo Halo, pilotu dışarıdan gelebilecek cisimlere karşı koruyan aksama deniyor. 2015 yılında araçtan kopan ön kanat parçasının kafasına gelmesiyle hayatını kaybeden Justin Wilson’ın ölümü, halonun Formula 1’e girmesine vesile oldu. Mercedes’in geliştirdiği bu sistemde pilotun başının üzerinde bir karbon fiber aksam konuyor. Pilotun görüş açısını kısıtlamayan bu çözüm ilk test edildiğinde çelikten yapıldığı için ağırdı fakat daha sonra alaşımı değişti ve hafif hale geldi. Testlerde herhangi bir risk olmadığı görüldü. En güvenli çözüm olduğu için öne çıktı. Çok hızlı gelen bir lastiği bile absorbe edip pilotu koruyabiliyor.
Egzoz

                                    
                                    
                                    Egzoz her ne kadar basit bir parça olarak gözükse de verimliliği yüksek motorlar yüzünden maliyet pastasından iyi bir dilim koparmayı başarıyor. V6 motorun gürültü bir ses çıkarması için suni teknolojilere sahip olan egzozların her biri yaklaşık 13 bin dolar ediyor.
Egzoz Egzoz her ne kadar basit bir parça olarak gözükse de verimliliği yüksek motorlar yüzünden maliyet pastasından iyi bir dilim koparmayı başarıyor. V6 motorun gürültü bir ses çıkarması için suni teknolojilere sahip olan egzozların her biri yaklaşık 13 bin dolar ediyor.
Frenler

                                    
                                    
                                    Normal otomobillerde disk, balata ve kaliperden oluşan fren sistemi Formula 1 araçlarında çok daha karmaşık. Karbon materyaller kullanılan fren diskleri, 700 derece sıcaklığa karşı çok özel bir soğutma sistemiyle kaplanıyor. 4 frenden oluşan sistemin her araca maliyeti ise yaklaşık 3500 dolar.
Frenler Normal otomobillerde disk, balata ve kaliperden oluşan fren sistemi Formula 1 araçlarında çok daha karmaşık. Karbon materyaller kullanılan fren diskleri, 700 derece sıcaklığa karşı çok özel bir soğutma sistemiyle kaplanıyor. 4 frenden oluşan sistemin her araca maliyeti ise yaklaşık 3500 dolar.
Direksiyon

                                    
                                    
                                    Üzerinde onlarca
buton ve vites kulakçıkları olan
direksiyonlar, oldukça yüksek bir işçilik gerektiriyor. Bunun da
takımlara maliyeti her bir direksiyon için ortalama 47 bin avro oluyor.
Direksiyon Üzerinde onlarca buton ve vites kulakçıkları olan direksiyonlar, oldukça yüksek bir işçilik gerektiriyor. Bunun da takımlara maliyeti her bir direksiyon için ortalama 47 bin avro oluyor.