Amerika’da geleneksel peyzaj: Portland Japon Bahçesi

SEDA NUR AYDIN
Abone Ol

ABD'nin Oregon eyaletindeki Portland kentinde yer alan Portland Japon Bahçeleri, 2017 senesinde ünlü mimar Kengo Kuma tarafından tasarlandı. Toplam inşaat alanı 1.430 m2 olan kültürel yerleşke dört ana binadan oluşuyor. Ormanlık alan içerisindeki 1960'lardan kalan bir bahçede yer alan yapı kompleksi, budistlerin 'monzenmachi' kavramını modern çağa göre yorumluyor.

Yerleşkenin panoramik görüntüsü. Tasarım, halka açık etkinliklere ve açık havada öğrenime ev sahipliği yapacak merkezi bir avlunun etrafına yerleştirilmiş, ahşap cepheli eğimli çatılı üç binadan oluşuyor.

1967 yılında halka açılan tarihi Portland Japon Bahçesi’nin genişletilmesi projesi, Japon mimar Kengo Kuma ve ortakları tarafından 2017 yılında tamamlanıyor.

Yapı, Oregon'un batı tepelerindeki Washington Parkı’nda yer alıyor.

Portland Japon Bahçesi, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki yapıcı iş birliğinin yaşayan bir sembolü olarak kuruluyor.

Oregon'daki turistler için en önemli destinasyonlardan biri olarak kabul edilen Portland Japon Bahçesi, inşa edildiği günden itibaren her geçen gün artan misafirlerini ağırlıyor ve şu an yılda 300.000 ziyaretçiye hizmet veriyor.

Yapılar şehirden adım adım yükselerek tepeye ulaşıyor.

1967’de açılan, Portland şehir merkezi yakınlarında bulunan bir tepedeki 3,6 hektar alanı kapsayan Portland Japon Bahçesi, ilk olarak Tokyo Agricultural Üniversitesi profesörlerinden Takuma Tono tarafından tasarlanıyor. Genişleme planı ise 2 Nisan 2017’de duyuruluyor.

Kültür Köyü, çarpıcı Oregon manzarasının, Japon sanatının ve mimariye ince bir geçişin birleştiricisi olarak hizmet ediyor.

Yarışma, mevcut alanı işlevlendirerek, merkezi bir avlu etrafındaki üçlü yapı grubunu içerecek yeni bir kültür köyü kurma amacını taşıyor. Bu doğrultuda hazırlanan proje şeması, gizli mabet ve tapınaklarla çevrelenmiş Japon köylerinden esinleniyor.

Kültür Köyü, 1960'lardan kalma bir avlu meydanının etrafında düzenlenmiş mütevazı, insan ölçekli bir bina grubu olarak tanımlamıyor. Sadece yayalara açık avlu, LEED sertifikalı üç bina tarafından çevreleniyor.

Kengo Kuma’nın kazandığı uluslararası bu yarışma sonucu başladığı proje, Kuma’nın 1990’da Tokyo merkezli ofisini kurduğundan bu yana Amerika’da tasarladığı ilk kamusal mekân olma özelliğini taşıyor.

Kengo Kuma'nın mimarisi, ışık başta olmak üzere doğal fenomenlere ve çoklu yapı bileşenlerinin geometrik koordinasyonuna olan ilgisi ile dikkat çekiyor.

Üç yapıdan oluşan Kuma'nın müdahalesi, yalnızca artan ziyaretçi sayılarına uyum sağlamak için bahçenin ayak izini genişletmekle kalmıyor, aynı zamanda Japon sanat ve kültürünü daha iyi tanıma olanağı sağlıyor.

Kültür Köyü, ziyaretçilere geleneksel Japon sanat ve kültürünü tanıtıyor.

Yeni kompleks çelik ve camdan oluşan üç adet pavyonu içeriyor: köy evi, bahçe evi ve çay evi. Program ayrıca sanat galerileri, çok amaçlı odalar, kütüphane ve hediyelik eşya dükkanı da barındırıyor.

Vadinin üzerinde bulunan çay evi/ Umami Kafe.

Girişe en yakın konumda, önündeki yamaca bakan Umami Kafe, yer alıyor. Kafe, Bahçe Evi ve Jordan Schnitzer Japon Sanatları Öğrenim Merkezi'nin bulunduğu avluya bağlanıyor.

Köy Evi olarak da adlandırılan, içerisinde oturma alanı, sanat galerisi, eğitim alanı, kütüphane, ofisler ve hediyelik eşya alanı bulunan Öğrenim Merkezi.

Öğrenim Merkezi, bir yönde bir sınıfa, diğer yönde ise bir galeri ve hediyelik eşya dükkanına açılan ve bir toplanma yeri olan Oturma Odası’na açılıyor. Büyük merdivenler idari ofislere ve kütüphaneye çıkıyor.

Oturma odasından avluya bakış. Büyük cam pencereden Tsubo- niwa bahçesi binaya giriyor.

Bahçe Evi, alt katta garaj olarak da kullanılabilen bir bahçecilik eğitim stüdyosu, üst katta yerleşik bahçıvanların kullanımına sunulan ofisler ve bir personel odası içeriyor.

Bonzai terası ve terasın bitişiğinde bulunan Bahçe Evi.

Proje aynı zamanda üç yeni bahçeyi de beraberinde getiriyor: yosunlu bir yamaç bahçesi, bonzai terası ve çay çiçeği bahçesi. Kuma, Portland Japon Bahçesi’nin küratörü Sadafumi Uchiyama ile yakın iş birliği içinde çalışıyor.

Proje mimarı Balazs Bognar, "Algısal olarak bahçe alanı binaların içinden geçiyor" diyor.

Basamaklı gölet ve bilet gişesi.

Şehri geride bırakan Portland Japanese Garden(PJG), ziyaretçileri yeni bir bilet pavyonu ve basamaklı gölet ile karşılıyor. Parkın girişi, içinde bir su bahçesi de bulunan tepenin eteklerine taşınıyor. Bu giriş, şehir hayatından sükunete geçişe yardımcı oluyor.

Alanda var olan ana kapı.

Servis otobüsü ile yeni girişten ve eski ana kapının yakınında yer alan dolambaçlı bir patikadan yamaca tırmanılarak ulaşım sağlanıyor. Arazinin düzleştiği yerde ise Kültür Köyü başlıyor.

Şehirden tepeye uzanan bir yol boyunca konumlanan yapılar, tapınak etrafında oluşan monzen-machi kasabalarının modern bir yorumu olarak tasarlanıyor.

Kengo Kuma, 9.1 dönümlük mülke 3.4 dönümlük kullanılabilir alan ekliyor. İnşa edilebilir alanı genişletmek için dağın bir parçasının kaldırılması ve erişilebilirlik standartlarını karşılamak için zeminin 1,82 metre (6 fit) alçaltılması gerekiyor.

Eskiz.

Bahçe ile uyum sağlamak isteyen Kuma, programı üç düşük ölçekli binaya bölüyor. BinalarıSadafumi Uchiyama tarafından oluşturulan üç yeni bahçe gür yeşilliklerle bütünleştiriliyor.

Şeffaf korkulukları olan ince bir köprü ile yol yükseliyor. Yemyeşil park, Japonya dışındaki en otantik Japon bahçelerinden biri olarak kabul ediliyor.

Binalar ahşap çıtalarla sarılmış, pagoda tarzı, sarkan, katmanlı çatılarla örtülüyor. Çatıların alt katmanları derin saçaklar oluşturarak Portland'ın sık sık yağışlı havasından korunma sağlıyor.

Ahşap çıtalarla sarılmış olan yapıların üstlerinde, pagoda olarak adlandırılan katmanlı çatılar bulunuyor. Yeşil çatılarla kaplanabilen binalar, geleneksel Japon tasarımını 21. yüzyıl yerel işçiliği ve malzemeleriyle birleştiriyor.

Çatıların üst seviyesi, yağmur suyunu emmeye ve akıntıyı önlemeye yardımcı olmak için yeşilliklerle kaplanıyor. Canlı çatılar, şehrin kanalizasyon sistemi üzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı oluyor.

Çatı detayı.

Bahçe Evi ve Öğrenim Merkezi'nin çatıları, manzarayla uyum sağlayan yerel sedumlarla kaplanıyor. Bu dikimler, yağmur suyunun toplanmasına ve heyelan bölgesinde yasal bir gereklilik olarak gizlenmiş drenaj sistemine aktarılmasına yardımcı oluyor.

İç mekânda mobilyalardan tavan panellerine kadar bol miktarda ahşap malzeme kullanılıyor.

Dijital baskılı alüminyum panellerden yapılmış saçaklar, Kuma'nın zengin dokulu malzeme paletini örnekliyor. Kuma, yerel ahşap ve taşı Japon yapım teknikleriyle harmanlıyor. Oturma Odasındaki paravanlar gibi rafine iç yüzeyler için yerel sedir tercih ediliyor.

Döşeme plakaları ve tavan döşemeleri, pencere ve sürgülü ekranlar gibi ayrıntılar, Kuma'nın çalışmalarını yansıtıyor.

Yakınlarda ocaktan çıkarılan Baker mavi granitinden yapılmış, 15. nesil usta Japon taş ustası Suminori Awata tarafından 800 ton yerel granit kullanılarak geleneksel kale surlarından sonra modellenen tıknaz bir taş duvar, dağı arkada korumaya yardımcı oluyor.

Köyün batı ucunda, 56 metre uzunluğunda orta çağ stili granit duvarla sınırlanıyor.

Kale duvarına dair eskiz.

Her pavyon için belirlenen alüminyum metal panel cephe sistemi, yeni yapıları eski ile buluşturuyor. Biçimi basit ama doku ve ton açısından çarpıcı olan paneller, tesisin en önemli parçası olarak doğadan uzaklaşmadan şehir bahçesini canlandırıyor.

Üst kattaki ofislere ve kütüphaneye ulaşan merdiven.

Oturma ve dinlenme alanı.

Sanat galerisi.

Üst katta bulunan kütüphane.

Ana kapının yakınında konumlanan kafe.

Ofis.

Ofislere ulaşan hol ve katmanlı çatının iç mekândan görünüşü.n

Kuma, 33.5 milyon dolarlık projeyi tasarlarken parkın üçüncü nesil bahçıvan küratörü Sadafumi Uchiyama ile çalışıyor. Uchiy tarafından tasarlanan çevre düzenlemesinin bir parçası olarak 200'den fazla yeni ağaç ve çalı dikiliyor. Yerel mimarlar THA Architecture ve peyzaj mimarları Walker Macy de projeye yardımcı oluyor.

Zemin kat planı.

Üst kat planı.

Çatı planı.

Görünüş.

Kesit.

Kesit.

Proje

Portland Japon Bahçesi Kültür Köyü

Yer

Portland, Oregon, Amerika Birleşik Devletleri

Tasarımcı

Kengo Kuma and Associates (Kengo Kuma ve Ortaklıkları), BalazsBognar

Proje Yılı

2017

Fotoğraflar

James Florio Photography, Jeremy Bittermann

Üreticiler

Pure + FreeForm, INAX, Lixil Corporation, DNP, Kawashima Selkon,Komatsu Seiren, Nakamura Komuten, Time & Style Inc

Müşteri

Portland Japanese Garden (Japon Bahçesi)

Elektrik

PAE Engineers (Mühendisleri), PAE Consulting Engineers (DanışmanlıkMühendisleri)

Peyzaj mimarı

Sadafumi Uchiyama

İnşaat mühendisi ve yapı mühendisi

KPFF Consulting Engineers (Danışmanlık Mühendisleri)

Sürdürülebilirlik danışmanlığı

Green Building Services (Yeşil Bina Hizmetleri)

Geoteknik mühendisi

GRI

Yüklenici

Hoffman Construction Company (İnşaat Şirketi)

Aydınlatma tasarımı

Luma Lıghting Design (Aydınlatma Tasarımı)

Maliyet

33.5 milyon ABD doları