Distopik evren filmleri

HABER MASASI
Abone Ol

Yaygın olarak distopya, ütopyanın tersine çevrilmesi, onun tamamen olumsuzlanması olarak anlaşılır. Dolayısıyla ütopya ideal, üstün ve daha adil bir toplumun hatlarını çiziyorsa, distopya da korkutucu, aşağı ve daha adaletsiz bir toplumun özelliklerini çizer. Ancak distopya ütopyanın reddi olmaktan ziyade onun özü olabilir. Her distopya aslında statükoya karşı bir alarm çığlığıdır, baskıcı ve insanlık dışı olarak algılanan bir gerçekliğe karşı ahlaki bir kınamadır. Geçmişin ve bugünün gelecekteki bir kabusa dönüşmesini önlemek için distopik kurgu izleyiciyi uyararak tedbirli olmasını söyler. Bu ayki sayımızda biz de sizler için distopik evren filmlerinden örnekler seçtik.

Metropolis 1927

Avusturyalı Fritz Lang’ın yönettiği film, 2000 senesinin mega şehrindeki iktidar-işçi mücadelesini temel alır. Özellikle ekonomik eşitsizlik temasını ön plana çıkaran distopik yaklaşımıyla iktidara yönelik eleştirilerde bulunur. Yeraltı şehrinde klostrofobik alanlarda çalışan işçilerin karmaşık, geometrik bir koreografiyle hareket halinde, makinelerle etkileşimi sunulur. Geniş merdivenlerin tepesindeki Moloch makinesi, Frankenstein’ını ortaya çıkaran yöntemlere benzer robotik Maria modelinin yaratılışı ve şehrin yıkılışı, filmin öne çıkan noktalarıdır. Filmin ideolojisi tartışmalara neden olmuşturr. Kimilerine göre bir sistem eleştirisi olarak görülürken kimilerince de kapitalist sisteme bir saygı duruşu olarak görülmüştür.

Yönetmeni: Fritz Lang Oyuncular: Alfred Abel, Brigitte Helm, Gustav Fröhlich

Invasion of the Body Snatchers 1956

Kaliforniya’nın küçük bir yerleşimi olan Santa Mira’nın sakinleri, bir süredir yakınlarının tuhaf davranışlar göstermesinden şikayetçidir. Doktor Miles Bennell olayı soğukkanlılıkla araştırmaya başlar. Mantıklı bir adam olan doktorun ilk başlardaki kuşkucu tavırları, kaçınılmaz gerçeğe yaklaştıkça yerini panik ve dehşete bırakır. Zira tüm işaretler, uzak bir gezegenden gelen bitkisel bir takım istilacının, insanların vücutlarını yok ederek onların yerini almaya başladığını göstermektedir. Santa Mira’lıların çoğu uykudayken, uzaylı taklitleriyle değiştirilmektedir. Üstelik artık uzaylılar çoğunlukta olduklarından, kimin gerçek kimin taklit olduğunu anlamanın mümkün olmadığı bir kaos başlamıştır. İnsanlık için hiç umut yoktur…

Yönetmen: Don Siegel Oyuncular: Kevin McCarthy, Dana Wynter, Larry Gates

Bin Dokuz Yüz Seksen Dört: 1984

1984 yılında, “Büyük Birader”in yapay zekasının anlaşılmaz emirleriyle yönetilen totaliter bir toplumda, şaibeli bir devlet memuru olan Winston Smith, Julia’ya aşık olarak kanunları çiğner ve kendisine bu olayın gerçek doğası hakkında sorular sormaya başlar. Rejim: İkisi arasında ortaya çıkan duygu, sistemin kompaktlığını baltalayabilecek küçük ama çok tehlikeli, kontrol edilemeyen bir unsurdur ve iktidar, suçu bastırmak ve suçluları yeniden eğitmek için en sert şekilde müdahale etmekte gecikmez.

Yönetmen: Michael Radford Oyuncular: John Hurt, Richard Burton, Suzanna Hamilton

Blade Runner (1982)

Philip K. Dick’in Do Androids Dream of Electric Sheep? romanından uyarlanan filmin konusu bir bilim kurgu senaryosuyla başlıyor ama varoluşsal temalar üzerine düşünmek için bir bahaneye dönüşüyor: hayatın anlamı ve sahip olduğumuz deneyimler; ölüm korkusu ve ondan kaçma arzusu; anıların inşası. Yağmurlu ve aşırı kalabalık Los Angeles’ta Blade Runner biriminden polis memuru Deckard yeniden göreve çağrılır. Uzmanlık alanı, uzay kolonilerinde çalışmak üzere tasarlanmış androidler olan kopyaların itaatsiz örneklerinin ortadan kaldırılmasıdır. Bunlardan dördü, Roy Batty, Leon, Zora ve Pres, kendilerini üreten endüstrilere sızmayı denemek için Dünya’ya ulaşır. Kopyalar, varoluşlarının sınırlı süresi ve duyguları deneyimleme konusundaki görünür yetersizlik dışında insanlarla aynıdır.

Yönetmen: Ridley Scott Oyuncular: Harrison Ford, Rutger Hauer, Sean Young

Brazil

Sıradan bir devlet memuru olan Sam Lowry ’nin sıra dışı hikâyesi diyebiliriz basitçe ama hiç de basit olmayan bir anlatımla. Sam Lowry bilgi bakanlığında çalışmaktadır. Bilgisayarlar tarafından yönetilen bir dünyada kendi içine kapanmış, hayallerinde yaşayan bir istatistikçidir. Gilliam tarafından yaratılan mekân bürokrasinin yoğun olarak hissedildiği, tam anlamıyla kan emici bir hükümet tarafından yönetilen bir yerdir. İnsanların kendi elleriyle yarattığı makineler insanların hayatlarını bir paradoksa sokmak için çalışması ile ön plana çıkarılmıştır.

Yönetmen: Terry Gilliam Oyuncular: Jonathan Pryce, Robert De Niro, Kim Greist

Şarküteri

Kıyamet sonrası bir insan toplumunda, insani besin maddelerine ulaşmak imkânsız gibidir. Bu nedenle oldukça tuhaf gıda alışkanlıkları türemeye başlamıştır. Palyaçoluğu bırakmış bir adam bir şarküteriye başvurur. Dükkanda tanıştığı ve dükkan sahibinin kızı olan çekici bir kadına aşık olur. Ancak kızın babası olan dükkan sahibinin, dükkanına aldığı bu adamla ilgili oldukça garip planları vardır. Bu planlar kısa sürede su yüzüne çıkacaktır.

Yönetmen: Jean-Pierre Jeunet, Marc Caro Oyuncular: Dominique Pinon, Karin Viard, Ticky Holgado

V For Vendetta

James McTeigue’in yönettiği film, totaliter bir rejim tarafından yönetilen, geleceğin hayali İngiltere’sinde gizemli maskeli bir adam olan Bay V’in savaş ilan etmesiyle başlıyor. Otoriterliğin ve sisteme bağlı olmayan herkese karşı hoşgörüsüzlüğün hüküm sürdüğü bir ülkede, özgürlüğü ve adaleti geri getirmeye hevesli radikal bir anarşist. V, özgürlük adına hikayenin başında hayatını kurtardığı genç ve güzel Evey’i kendisiyle birlikte savaşmaya ikna etmeyi başaracaktır.

Yönetmen: James McTeigue Oyuncular: Natalie Portman, Hugo Weaving, Stephen Rea

Metropia

Yakın gelecekte, küresel enerji krizi devasa bir Avrupa metropol ağının oluşmasına yol açmıştır. Stockholm’de bir çağrı merkezi çalışanı olan Roger, takip etmeye karar verdiği büyüleyici ve gizemli bir kadın olan Nina ile tanışmadan kısa bir süre önce bir istasyona girer ve zihninde tuhaf sesler duyar. Metrodaki bu rahatsızlıklardan kaçmasına yardım edecek, ancak Roger giderek daha fazla karanlık bir komploya dahil olacak.

Yönetmen: Tarik Saleh Oyuncular: Vincent Gallo, Juliette Lewis, Alexander Skarsgård

Dune: Çöl Gezegeni

Bilimkurgu severler için yaklaşık elli yıldır kült bir kitap olan ve Jodorowsky ve Lynch kalibresindeki yönetmenlerin uyarlamasıyla farklı ama bir o kadar da hayal kırıklığı yaratan sonuçlarla altında kaldığı bir kitap. Dune, ailesinin ve halkının geleceğini garanti altına almak için evrendeki en tehlikeli gezegene seyahat etmesi gereken ve akıl almaz, büyük bir yazgıyla doğan, parlak ve yetenekli bir genç olan Paul Atreides’in hikâyesini anlatıyor. Kötü güçler, insanlığın en büyük potansiyelini ortaya çıkarabilecek bir meta olan, gezegende var olan en değerli kaynağın özel temini için çatışmaya girerken yalnızca korkularını yenebilenler hayatta kalacaktır.

Yönetmeni: Denis Villeneuve Oyuncular: Timothée Chalamet, Rebecca Ferguson, Oscar Isaac

Aeon Flux

2411: Bir virüs insan ırkının yüzde doksanını yok ettikten sonra hayatta kalanlar kendilerini Goodchild ailesinin diktatörlüğüne tabi bir şehir olan Bregna’da yaşarken bulurlar. Her şeyin mükemmel çalışıyor gibi göründüğü bir dünyada, bir grup anarşiste liderlik eden Aeon Flux, gerçekliğin aldatıcı olduğunu kanıtlamak için savaşır ve ailesinin hükümet ajanları tarafından yok edilmesinin intikamını almaya çalışır.

Yönetmen: Karyn Kusama Oyuncular: Charlize Theron, Frances McDormand, Marton Csokas