11 üyeli Bağımsız Devletler Topluluğu nedir?
Sovyetler Birliği'nden ayrılan devletler tarafından kurulan Bağımsız Devletler Topluluğu, Avrasya bölgesinin en büyük birlikleri arasında yer alıyor.
Sovyetler Birliği’nin son lideri Gorbaçov, kapalı toplumu açık hale getirmeyi, yenilikleri takip etmeyi, savunma harcamalarını azaltmasını ve demokratik hakların vatandaşlara verilmesini hedefledi. Bu amaçtan yola çıkan Gorbaçov, 1987'de ortaya attığı Glastnost ve Perestroyka politikaları sonrası "Doğu Bloku"nun lideri Sovyetler Birliği'nde dağılma evresi başladı.
8 Aralık 1991’de Minsk kentinde Beyaz Rusya(Belarus), Rusya ve Ukrayna Devlet başkanları tarafından kurulan Bağımsız Devletler Topluluğu, 21 Aralık’ta Estonya, Letonya, Litvanya, Ukrayna ve Gürcistan hariç tüm eski Sovyet Cumhuriyetleri tarafından imzalanan anlaşma ile duyuruldu.
Ukrayna, Belarus, Azerbaycan, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan bu topluluğa üyedir. Türkmenistan 2005 yılında tam üyelikten çıkarak gözlemci üye olurken, Rusya’nın 2009 yılında Osetya’yı işgal etmesi sonrası Gürcistan birlikten ayrıldı
Ukrayna BDT tüzüğünü imzalamadığı için hukuki olarak BDT üyesi değil fakat topluluğun kurucusu ve katılımcısıdır.
Yılda iki kez toplanan Devlet Başkanları Konseyi, topluluğun en üst mecrası olarak faaliyet gösteriyor. Dönem Başkanlığı bu yıl Rusya’da olduğu için Konsey Başkanı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin.
Başbakan ve Dışişleri Bakanları Konseylerinin de başkanları, dönem başkanı olan ülkelerin yetkililerinden oluşuyor.
- Başbakanlar Konseyi
- Dışişleri Bakanları Konseyi
- Savunma Bakanları Konseyi
- Ekonomi Mahkemesi
- Ekonomi Konseyi
- Parlamentolararası Meclis
- Sınıf Muhafız Kuvvetleri Komutanlığı
Ülkeler arasında siyasi ve askeri ilişkilerden çok ekonomik, çevre, insani, kültür ve diğer alanlarda işbirliği amaçlanıyor. Hedeflerin en başında devletler arası işbirliği ve bütünleşme yer alıyor. Askeri harcamaların azaltılması, nükleer ve diğer kitle imha silahlarının yok edilmesi ve tam silahsızlanma amaçlanmakta
Üye ülkeler arasındaki sorunlarda tartışma ve çatışmaların barışçıl yollarla topluluk çatısı altında çözülmesi hedefleniyor. En önemli faaliyeti ise üye ülkelerin vatandaşlarına birlik içinde serbest iletişim, temas ve dolaşım konusunda yardım sağlaması. Bu konuda Avrupa Birliği’nin “Schengen Vizesi” uygulaması hedeflense de uygulamaya koyulamadı.