ABD İran’dan petrol ithal eden 8 ülkeye yaptırım muafiyetini kaldırdı

ABD, İran’dan petrol ithal eden ve aralarında Türkiye’nin de olduğu 8 ülkeye yaptırımlardan tanıdığı muafiyeti kaldırdığını açıkladı.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo konuyla ilgili düzenlediği basın toplantısında, İran’a yaptırım uygulanması politikasından şimdiye kadar alınan sonuçları sıraladı.

Petrol gelirlerinin İran rejiminin toplam gelirinin yüzde 40’ını oluşturduğunu vurgulayan Mike Pompeo, İran’a uygulanan yaptırımların İran rejiminde 10 milyar dolar gelir kaybına yol açtığını vurguladı. Pompeo, rejimin bu gelir kaynağından mahrum olmasaydı, bu parayı Hizbullah’a destek vermek ve Yemen’deki insani krizi tırmandırmak amacıyla kullanacağını savundu.

Pompeo, petrol piyasasının bundan olumsuz etkilenmemesi için de petrol tedarikçisi ülkeler olan Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve diğer petrol üreticisi ülkelerle geniş kapsamlı ve verimli görüşmeler yaptıklarını belirtti. Pompeo “Sonuç alacağımızdan eminim. Çünkü bu onların da politikasıyla tutarlı bir politika” şeklinde konuştu.

Hangi ülke ne kadar petrol ithal ediyor?

ABD'nin İran yaptırımlarından muaf tuttuğu sekiz ülkenin İran'dan gerçekleştirdiği petrol ithalatının boyutu şu şekilde:

• Çin: Günlük 360 bin varil
• Hindistan: Günlük 300 bin varil
• Güney Kore: Günlük 200 bin yoğun, çok hafif petrol
• Japonya: Ne kadar izin verildiği bilinmiyor; ancak nakliye verilerine göre Mart ayında günlük 108 bin varil yükleme yapıldı
• Türkiye: Günlük 60 bin
• Tayvan: Bilinmiyor, daha önce ülkenin rafinerileri İran'dan daha fazla petrol almayı düşünmediklerini açıklamıştı

Ülkeler İran’la petrol ticaretini durdurmazsa ne olacak?

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın İran özel temsilcisi Brian Hook’a “Türkiye ve Hindistan gibi ülkeler 2 Mayıs’ta petrol alımını durdurmazsa hemen yaptırıma mı maruz kalacak? diye soruldu.

ABD’li yetkili, Dışişleri Bakanı Pompeo’nun hiçbir ülkenin muafiyetinin uzatılmayacağı ve esnekli sağlanmayacağı konusundaki açıklamalarına atıfta bulundu, “Bu varsayıma dayanan bir soru. Ekleyecek bir şeyim yok” yanıtını verdi.

Türkiye'den alınan karara tepki

Amerika'nın 8 ülke için İran'dan petrol ithali yasağına getirilen muafiyete son vermesi kararına Türkiye'den tepki geldi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Twitter'dan paylaştığı mesajda bu kararın bölgesel barış ve istikrara hizmet etmeyeceğini ve İran halkına zarar vereceğini savundu. Çavuşoğlu "Tek taraflı yaptırımları ve komşularımızla nasıl ilişki kuracağımız konusundaki dayatmaları kabul etmiyoruz" ifadelerini kullandı.