ABD'de silah reformu: Yaş sınırı artırıldı
ABD'de son dönemde Buffalo ve Uvalde'de yaşanan silahlı saldırıların ardından başlayan 'silah reformu' çağrıları kapsamında Kongre'den adım geldi. ABD Temsilciler Meclisi, ülkede yarı otomatik silah satın alma yaşını 18'den 21'e çıkaran yasa tasarısını onayladı. ABD Başkanı Joe Biden, geçen hafta yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, ülkede yarı otomatik silahların yasaklanması, bu yapılamıyorsa da satın alma yaşının 21'e çıkarılması çağrısı yapmıştı.
ABD'de 19 çocuk ve 2 öğretmenin hayatını kaybettiği okul saldırısının ardından ülkede ateşli silahlara erişimle ilgili senelerdir devam eden tartışma yeniden alevlendi.
ABD Temsilciler Meclisi, yarı otomatik silah satın alabilme yaşını 18'den 21'e çıkaran yasa tasarısına onay verdi. Demokratların neredeyse tamamının, Cumhuriyetçilerin ise bir kısmının desteğini alan tasarı, 199 "hayır" oyuna karşı 228 "evet" oyu ile kabul edildi.
Silahlı saldırıda ölenlerin sayısı savaşta ölenlerden fazla
Ateşli silahın yol açtığı ölümler ABD'de günlük hayatın bir parçası. Ülkede 1968-2017 yılları arasında 1,5 milyon kişinin ölüm nedeni silahlı saldırıydı, ki bu, 1775'te başlayan Amerikan Bağımsızlık Savaşı'ndan bu yana yapılan her çatışmada ölen toplam ABD'li asker sayısından daha fazla.
Sadece 2020 yılında 45 binden fazla Amerikalı ateşli silahla öldürüldü ya da intihar etti. Veriler gösteriyor ki bu sayı 2010 yılından beri yüzde 43, beş yıl öncesine göreyse yüzde 25 arttı.
Ancak, silah sahibi olmanın anayasal hak olduğu düşüncesini savunanlar da var ve bu konu son derece siyasi bir mevzu.
ABD'de kaç silah var?
İsviçre merkezli Small Arms Survey araştırma projesi verilerine göre, 2018 yılında dünya genelinde sivillerde yaklaşık 390 milyon silah bulunuyordu.
ABD'de her 100 kişide 120,5 ateşli silah bulunuyor. Bu diğer her ülkeden oldukça yüksek olan sayı, 2011 yılında yüzde 88'di.
Veriler gösteriyor ki son yıllarda ABD'de silah sahibi olma oranı belirgin bir şekilde arttı. Annals of Internal Medicine'de Şubat ayında yayımlanan bir araştırmaya göre, ABD'deki 7,5 milyon yetişkin, ki bu nüfusun neredeyse yüzde 3'ü, Ocak 2019 ve Nisan 2021 arasında ilk silahını satın aldı. Bu kişilerin yarısı kadın ve yüzde 40'ı siyah veya hispanik.
11 milyon kişi evde ateşli silaha maruz kalıyor
ABD'de 5 milyonu çocuk olmak üzere 11 milyon kişi evde ateşli silaha maruz kalıyor.
Amerikan Pediatri Akademisi tarafından 2021'de yapılan bir araştırma ise koronavirüs pandemisi boyunca silahlanmada yaşanan artışla, çocukların da dahil olduğu silahlı saldırı yaralanmaları arasında bir bağlantı kuruyor.
ABD'deki silah kaynaklı ölümler nasıl gerçekleşiyor?
ABD'deki toplum sağlığı kuruluşu CDC'ye göre, 2020 yılında toplam 45 bin 222 kişi ateşli silah sebebiyle öldü.
Toplu silahlı saldırılar medyada daha çok yer bulmakla beraber ateşli silahlı ölümlerin yüzde 54'ünün yani 24 bin 300'ünün intihar olduğunu da belirtmek gerekiyor.
Amerikan Toplum Sağlığı gazetesi 2016'da ABD'deki silahlanma seviyesiyle, ateşli silahla intihar oranı arasında güçlü bir bağ olduğunu yazdı.
Cinayetlerin yüzde 79'u ateşli silahlarla gerçekleşiyor
CDC'ye göre, ABD'de 2020 yılında ateşli silah sebepli ölümlerin 19 bin 384 kişiye denk gelen yüzde 43'ünün sebebi cinayet. Her gün yaklaşık 53 kişi ateşli silah kullanımı sonucu hayatını kaybediyor.
Veriler tüm cinayetlerin yüzde 79'unun ateşli silah sonucu gerçekleştiğini de ortaya koyuyor.
Peki bunda, ABD'de silah sahibi olma kolaylığının etkisi olabilir mi?
Öncelikle ülkede silah fiyatları oldukça makul. Yaklaşık 200 dolara tabanca sahibi olmak mümkün.
2017'de Populus tarafından yapılan bir araştırma ABD vatandaşlarının yüzde 40'ının ya silahlarının olduğunu ya da silah olan bir evde yaşadıklarını söylüyor.
Silah satın almak da birçok eyalette oldukça kolay. Ehliyet ile dükkana gidip; raftan istenen silahı seçip form doldurup yalnızca iki dakikalık bir sabıka kaydı kontrolü sonrası silah sahibi olabilmek mümkün.
Silah satın almayı bir standarda bağlamayı öneren 'background check' yasasının iki yıldır senatörlerin önünde olduğunu ve asla imzalanmadığını da hatırlatalım.