ABD neden Baykar'dan üretim tesisi kurmasını istiyor?
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD’nin Baykar’ın insansız hava aracı teknolojisinden faydalanmak istediğini açıkladı. Ancak Türkiye, bu iş birliği için CAATSA yaptırımlarının kaldırılmasını şart koşuyor.
ABD ile Türkiye arasındaki savunma ilişkileri yeni bir döneme girmek üzere. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, yaptığı açıklamada ABD’li yetkililerin Baykar’ın insansız hava aracı teknolojilerine yoğun ilgi gösterdiğini duyurdu. Washington yönetimi, Baykar’ın tecrübesinden faydalanmak ve ABD’de bir üretim tesisi kurulmasını istiyor. Ancak Ankara bu talebe, yıllardır ilişkilerin önünde engel olan CAATSA yaptırımlarının kaldırılması şartını ekliyor.
Baykar’ın sahadaki başarısı
Baykar’ın küresel ölçekte elde ettiği başarı, ABD’nin ilgisinin temel nedeni olarak öne çıkıyor. Şirket, bugün insansız hava aracı ihracat pazarının yaklaşık yüzde 65’ini elinde bulunduruyor. Ukrayna, Karabağ, Suriye ve Libya gibi sahalarda Baykar üretimi İHA ve SİHA’ların elde ettiği sonuçlar, sistemin uluslararası güvenilirliğini pekiştirdi. Ayrıca maliyet açısından Amerikan muadillerine göre çok daha avantajlı olan bu araçlar, “fiyat-performans” dengesiyle öne çıkıyor.
Baykar’ın uluslararası iş birlikleri de dikkat çekiyor. Avrupa’nın önde gelen savunma şirketleriyle temasları, özellikle Leonardo ile gündeme gelen iş birlikleri, şirketin küresel ölçekte daha fazla tanınırlık kazanmasını sağladı. ABD’nin bu teknolojiyi kendi topraklarına taşımak istemesi, hem üretim maliyetlerini düşürme hem de NATO içinde yeni bir iş birliği alanı yaratma hedefiyle öne çıkıyor.
CAATSA ve F-35 Dosyası
Hakan Fidan, ABD’nin talebine olumlu yaklaşılabilmesi için Ankara’nın da kendi beklentileri olduğunu vurguladı. Bunların başında, Rusya’dan alınan S-400 sistemleri nedeniyle Türkiye’ye uygulanan CAATSA yaptırımlarının kaldırılması geliyor. Ankara’ya göre, NATO müttefiki iki ülke arasındaki iş birliği bu kısıtlamalar devam ettiği sürece sağlıklı ilerleyemez.
Baykar ABD'ye fabrika kurarsa ne olur?
Eğer Baykar’ın ABD’de bir tesisi kurulursa, bu durum Washington’un Türkiye’den ileri teknoloji ithal ettiği anlamına gelecek. Böyle bir adım, Türkiye’nin savunma sanayiindeki konumunu daha da güçlendirirken, Baykar’ın küresel ölçekte prestijini pekiştirecek. Ancak anlaşma sağlanamazsa, Türkiye’nin Asya, Orta Doğu ve Avrupa pazarlarına daha güçlü şekilde yönelmesi bekleniyor.
Savunma uzmanlarına göre, bu süreç sadece bir ticari anlaşmadan ibaret değil. Baykar’ın ABD ile olası ortaklığı, NATO dengeleri, Türkiye’nin teknoloji kontrolü ve bölgesel jeopolitik hesaplar açısından da yeni tartışmaları beraberinde getirecek.