Bu bayram sınırları aş! Farklı ülkelerin bir birinden değişik kurban bayramı gelenekleri

Kurban Bayramı'nı 'Büyük Bayram' olarak adlandıran Fas halkı hazırlıklara bayramdan üç gün önce başlıyor. Faslılar 'hayra alamet' olacağına inandıkları için kurbanlığın iki boynuzu arasına kına yakıyorlar. Çiftçiler bayramdan bir hafta önce kurbanlıklarını satışa çıkarıyor. Hükümet, halk bayramı rahat geçirsin diye bir hafta öncesinden maaşları yatırıyor. Bankalar da Kurban Bayramı'na özel krediler veriyor. Fas ekonomisinin kalbinin attığı kent olan Kazablanka sokaklarında bayram öncesi yoğun bir hareketlilik oluyor.

Filipinler'de kurban ibadetini yerine getirebilecek maddi duruma sahip Müslümanlar (Bu da Müslüman nüfusun yüzde 20'sine tekabül ediyor) ülkede koyun yetiştirilemediği için daha çok keçi ve dana kurban ediyorlar. Kurban Bayramı sadece bir gün kutlanıyor. Müslümanların çoğunlukta olduğu bölgelerde resmi tatil ilan edilirken büyük şehirlerde bu mümkün olmuyor. Kurban kesen aile, kestiği eti eşe dosta dağıtmıyor. Bayram günü öğlen vakti büyük bir sofra kuruluyor. Bu sofranın kapısı herkese açık oluyor. Kurban etini yiyenler isterlerse sofradaki yemeklerden evlerine götürebiliyor. Kurban ziyafeti veren ev sahibi kurduğu masadaki sandalyelerin örtüsünün altına bir miktar para koyuyor. Para, sandalyeye oturanın oluyor.

Büyük bayram namazının ardından kurban ibadeti gerçekleşiyor. Bayramda belediyeler konserler ve çeşitli etkinlikler düzenliyor. En ilginç adetleri ise, tüm mahallelere büyük salıncaklar kurulması. Türkmenler salıncaklara binenlerin günahlarından arındığına inanıyor.

Bayram sabahı merkezi bir camide toplu olarak bayram namazının kılınmasının ardından, imam halka örnek olmak için kurban kesiyor. Halk ilk günü odun ve kömür almaya ayırırken ikinci günü oruçlu geçiriyor. Üçüncü gün bayram namazının ardından kurbanlarını kesiyorlar. Halk kurban kesildikten sonra büyük sofralar kurup 'melfuf' denilen, sarmaya benzeyen bir yemek yiyor. Tamanrasset bölgesinde ise kadınların yufka açarak yaptıkları yemekleri yemek âdetten.

Bangladeşliler için bayramda aile ziyareti çok önemli. Bu durum yolların yeterli olmadığı ülkede ilginç görüntülere sebep olabiliyor. Her bayram binlerce insan demir yollarından yürüyerek ailelerinin olduğu şehirlere ulaşmaya çalışıyor. Feribotlarda yer bulamayan Bangladeşliler küçük kayıklar ve küreklerle saatler süren tehlikeli bir yolu göze alıyor.

Kafkas ülkeleri 90'lara kadar SSCB yönetimi altındaydı. Tüm dini ritüellerin yasak olduğu Sovyet rejiminde Kafkasya'daki Müslümanlar Kurban Bayramı'nı kutlayamıyordu. 1995'te tekrar kurulan kurban pazarları, bayram ritüellerini Kafkas ülkelerinde yeniden canlandırdı. Kafkaslar'da diğer bölgelerden farklı olarak kurban kesilmeden önce kesimde bulunan herkesin abdest alması gerekiyor. Kurban duasında da hem kesen hem yiyenler için ayrı ayrı dualar ediliyor. Akraba ziyaretleri yöresel kıyafetlerle yapılıyor.

Budistler ve Müslümanlar bir arada yaşadığı için bölgede bazı bayram ritüelleri de bundan etkileniyor. Kuala Lumpur'da büyük bayram namazları kılınırken sokaklar çiçek düzenlemeleriyle bezeniyor. Malezya'da mevsimsel olarak küçükbaş hayvan yetiştirilmediği için daha çok inek, dana gibi büyükbaş hayvanlar kesiliyor.

Kurban kesimi sokaklarda yapılıyor. Kesimhanelere gitmektense herkes kendi kurbanını kesiyor. Kurbanın eti dışında başı, ayakları ve sakatatlarını da bir yerde toplayan Pakistanlılar, hayvanın bu bölgelerini ateşte dağlayarak yemeyi tercih ediyor.

Çöl iklimine sahip Suudi Arabistan'da küçükbaş hayvan yetiştirilmediği için genelde bölgede yetişen develer kurban ediliyor. Geçmişte yüz binlerce Müslümanın kestiği kurbanların etleri, ihtiyaç sahiplerine ulaştırılamadan sıcaktan bozuluyordu. Etler kokmasın diye gömülen kurbanlıklar telef oluyordu. Sorun artık dondurucularla çözülüyor.