Doğruluğunu sorgulamamız gereken atasözleri ve deyimler

HABER MASASI
Abone Ol

Gündelik hayatta konuşmalarımızı zenginleştirip, pekiştirici nitelikte örnekler vermek istediğimiz zamanlarda başvurduğumuz bu kelime grupları, cümleler her zaman doğruyu mu söyler?

Atasözleri geniş halk kitlelerinin yüzyıllar boyunca geçirdikleri tecrübe ve bunlara dayanan düşüncelerden doğan ve bizler tarafından da benimsenen, kim tarafından söylendikleri belli olmaksızın ağızdan ağza dolaşan, yol gösterici nitelik kazanmış, az kelime ile çok mana ifade eden kültür unsurlarıdır. Hayatımızın her döneminde, sadece kendileri için değil; bizler için nelerin doğru ya da yanlış olduğunu belirten insanlarla karşılaşmaktayız. Düşünce yapımızı yıllardır baskısı altına alan bu “Senin için doğru olanı ancak ben bilirim" tavrındaki büyüklerimizin kullandığı ve bizi fark etmeden yönlendiren bu elime gruplarına bir de böyle bakalım…
0. Üzümünü ye bağını sorma
Uğruna herhangi bir çaba harcanmadan önümüze gelen bir şeyin kaynağını sorduğumuzda aldığımız yanıttır. Yahu bu hırlıdan mıdır, hırsızdan mıdır? Haram mıdır, helal midir? Bizi sorgulamaktan alıkoyan bu Atasözü ne derece doğrudur?
0. Dayak cennetten çıkmadır
Şiddeti bu kadar meşrulaştıran bir toplum daha var mıdır bilinmez. Dayağın cennetten çıkması söz konusu değildir. Burada kullanılan dayak kelimesinin asıl anlamı aslında “asa, değnek”tir.
0. Bir insan yedisinde neyse yetmişinde de odur.
Bu atasözü kişiyi tamamen gelişime kapatan, gelişimden uzaklaştıran bir atasözüdür. Yeniliği kabul etmeyip içinde bulunduğu dönemi ya da durumu kabul ettirme ve kabullenme durumu vardır.
0. Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar
Bu genellikle yalanı meşrulaştırmaya çalışan kişilerin kullandığı bir atasözüdür. Burada doğru olan sözün diğer kişileri rahatsız edeceğinden bahsedilmektedir ancak dürüstlük her zaman en doğru olandır.
0. Kızını dövmeyen dizini döver
Yine şiddeti meşru hale getiren üstüne bir de cinsiyetçi yaklaşımda bulunan bu atasözü de atalarımızdan kültürümüze geçmiş, maalesef ki geçerliliği olan bir atasözüdür.
0. Bana dokunmayan yılan bin yaşasın
“Etrafında olup biten entrikalar, kaos, yalanlar, sana zarar vermedikçe devam edebilir.” Anlamı çıkan bu atasözü de yine doğru olmayan bir atasözüdür.
0. Alışmış kudurmuştan beterdir
İyi ya da kötü her türlü alışkanlığın bırakılmasının güçlüğünden bahsedilmektedir bu atasözünde.
0. Azıcık aşım kaygısız başım
Burada kişiye aza kanaat etmesi gerektiği konusunda ufak bir nasihat vardır. Bu açıdan bakıldığında her ne kadar doğru bir atasözü olsa da, tembelliği huy haline getirmiş ya da cesareti olmayan kişiler bu atasözünün arkasına da sığınmaktadır.
0. Vakitsiz öten horozun başını keserler
Yine şiddet içeren bir atasözüdür. Olmayacak yerde , olmayacak bir söz söyleyen kişi şiddetle karşılaşabilir anlamındadır.
0. Parayı veren düdüğü çalar
Zengin ve fakir arasındaki sorunu bir kere daha gözler önüne seren bir başka sözdür. Güçlü ve zengin olanın istediğine erişebileceğini, fakir olanın ise etkisiz kalacağını anlayabiliriz.