Modern Ordular - Brezilya, Bayraktar TB2'lerle ve Türk savunma sanayi ürünleriyle ilgileniyor

Brezilya ordusu, ülkenin savunma sanayisini güçlendirmek için hem yerel üretim hem de uluslararası iş birlikleriyle çeşitli projeler yürütüyor. Yerel savunma sanayi, Latin Amerika’nın en gelişmiş savunma endüstrilerinden biri olup, özellikle havacılık, zırhlı araçlar ve roket sistemleri alanlarında güçlü bir konuma sahip.

Ordu nasıl yapılanıyor?

Ülkede zorunlu askerlik uygulanıyor. 18-45 yaş arasındaki erkekler için yükümlülük 10 ila 12 ay arasında yapılıyor. Ancak her yıl tüm kayıtlı bireyler askere alınmaz. Ordu ihtiyaçlarına göre bir seçme süreci uyguluyor. Örneğin 2023'te yaklaşık bir buçuk milyon genç kayıt oldu. Ancak yalnızca 100.000 civarında kişi askere alındı.

Kadınlar için zorunlu askerlik yok. 1980'lerden itibaren kadınların orduya katılmasına izin verildi. Kadınlar, 2017'den itibaren Kara Kuvvetleri'nde savaş rolleri dahil aktif görev almaya başladı. Topçu, piyade ve zırhlı birliklerde bulunabiliyorlar. Kadınların ordudaki oranı toplam personelin yaklaşık yüzde 10'una denk geliyor.

Brezilya'da Türkiye'deki gibi dönemi gelen her erkek askere alınmıyor

Ordu üç kuvvetten oluşuyor. Bunlar; Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri ve Hava Kuvvetleri. Amerika kıtasındaki en geniş ikinci ordu. Birinci sırada tabii ki Amerika Birleşik Devletleri var. Ülkenin savunma bütçesi yaklaşık 26.1 milyar dolar.

Ordudaki asker sayısı tahminen 360 bin kişi. Bunların yaklaşık 220 bini kara kuvvetlerinde görev yapıyor. Tahmini 70 bin asker ise deniz kuvvetlerinde bulunuyor. Hava kuvvetlerinde de 70 bin askerin yer aldığı tahmin ediliyor. Global Fire Power İndeks araştırmasına göre Brezilya ordusu 145 ülke içinde 11. sırada. Dünyadaki en güçlü 15. ordu içinde yer alıyor.

Brezilya ordusunun envanteri yerel olarak üretilen ve ithal edilen silahlardan oluşuyor.

Büyük ölçüde Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nden alım yapılıyor. Ayrıca diğer ülkelerle ortak üretim de yapılıyor.

Kara Kuvvetleri hangi ekipmanları kullanıyor?

Anti-tank füzesi ve sistemi olarak öncelikle Brezilya üretimi olan MAX 1.2 AC kullanımda. Yaklaşık 50-60 parça envanterde. 2023 yılında 200 adet yeni sipariş verildi. Ayrıca, İsrail üretimi "Spike" füzelerine de yer veriliyor. Bunlardan da 10 adet ateşleme sistemi ve 100 füze mevcut. 2024'te envantere alındı.

3 farklı tank modeli var. 1997 yılında temin edilen M-63 ATTS'ler Amerika'dan satın alındı. 2024 itibarıyla 31 adet envanterde.

Leopard 1A1BB'lerden ise 41 adet satın alındı. Bunlar da 1997'de hizmete alındı.Son olarak, Leopard 1A5BR tanklarsa 2009 yılındaki büyük üretim patlaması sırasında Brezilya'ya satıldı.

İtalyan üretimi Centauro 2 zırhlı tanksavar aracı da envanterde. İlk etapta sadece 2 tane teslimat yapıldı. Bunların denemesi tamamlanıp onaylandıktan sonra 96 tane daha sipariş edilecek.

Zırhlı savaş aracı olarak 1 numaralı ürün ise EE-9 Cascavel, bu Brezilya tarafından üretildi.

Zırhlı personel taşıyıcı (ZPT) olarak Amerika'dan M113'ler satın alındı. Brezilya üretimi Urutular da kullanımda.

2014 yılında temin edilen İtalyan-Brezilya ortak üretimi VBTP-MR Guarani'ler bulunuyor. Toplam 1580 adet sipariş edildi. 2024 yılında Amerika'dan satın alınan 64 adet M577 A2'ler de bulunuyor.

Son olarak, İtalyan-Brezilya ortaklığı görülen VBMT-LSR Guaicurus'larla araçlar tamamlanıyor. 48 adet kullanımda, 420 adet ise sipariş verildi.

Astros 2'ler ve AV-VBL'ler Brezilya üretim olan çok namlulu, kendiliğinden dolabilen roket atar sistemleridir.

Kendiliğinden konumlanabilen topçu sistemleri ise tamamen dış alım ile karşılandı. Amerikan üretimi M109'lar ve M992 A2'ler bulunuyor.

Çekili obüslerdeyse Brezilya üretimi henüz yok. Amerika'dan alınan emektar M114'ler bulunuyor. Ayrıca M101 A1 obüsler yer alıyor.

İtalyan üreetimi OTO Melara Mod56'larda envanterde. Son olarak Birleşik Krallık üretimi L118'ler mevcut.

Ağır havan topları ise sırasıyla Fransa'dan alındı ve Brezilya tarafından üretildi. Ürünler; MO 120-RT ile Morteire Pesado M2 Raiado. Krauss-Maffei Gepard 1A2'ler ise kendiliğinden hareket edebilen uçak savar bataryası olarak kullanımda.

Taşınabilir hava savunma sistemi olaraksa Rus üretimi 9k338 Igla-S ve İsveç üretimi RBS 70 Mk.2 ler bulunuyor.

Kara havacılık unsurları da dikkati çekiyor. Taarruz helikopteri kullanılmıyor.

Toplam 95 adet araçları var. Fransız üretimi HA-1 Esquilo'lar bizi karşılıyor.

Airbus üretimi HM-1 Panteralar yer alıyor.

Amerikan üretimi Hm-2 Black Hawk'larda destek veriyor. Son olarak HM-3 Cougar ve HM-4 Jaguar modelleri bulunuyor.

Deniz Kuvvetleri hangi ekipmanları kullanıyor?

Toplam 4 adet denizaltı mevcut. Bunların 2'si Riachuelo sınıfı, diğer ikisi ise Tupi sınıfı.

Riachuelo'lar ülkenin kendi imkanları ile geliştirdiği bir üründür. Ayrıca 3 adet yeni sipariş verildi. 2032'ye kadar teslimat tamamlanacak.

Tupi ise Almanya ile ortaklaşa üretildi. NAM Atlântico helikopter gemisi de Brezilya donanmasının amiral gemisidir.

1 adet Broadsword sınıfı savaş gemisi de envanterde. Bu; 1997'de Birleşik Krallık'tan satın alındı ve adı Rademaker olarak değiştirildi.

Ayrıca, 5 adet Niterói sınıfı gemi de hizmette. Son olarak, 2 adet Inhaúma sınıfı gemi mevcut.

Açık deniz devriye gemileri olarak toplam 22 adet araç var. Bunların 12 tanesi Brezilya üretimi, kalanları dış alım.

Grajaú'lar Brezilya tarafından geliştirildi. 3 tane Amazonas, 3 tane Macaé ve 4 tane Bracuí bulunuyor. 3 adet Aratu sınıfı mayın tarama ve imha gemisi de var.

8 adet Tamandaré sınıfı hayalet geminin siparişi verildi. 2028'e kadar teslimleri bitecek. Bu gemi Brezilya şirketi Embraer ve Alman şirket ThyssenKrupp beraber üretecek.

BAE Systems'tan 2 adet Albion sınıfı amfibi gemi de sipariş listesinde.

Son olarak, 2 adet Macaé açık deniz devriye gemisi ve 11 adet NPa-500MB gemisi envantere girecek. Üretim aşamasında.

Hava Kuvvetleri hangi ekipmanları kullanıyor?

Ağırlıklı olarak Brezilya üretimleri var. Ancak dış alım da yapıldı.

İsveç'le ortaklaşa üretilen çok makstalı JAS 39 Gripen'ler var.

Amerika'dan satın alınan Northrop F-5'ler de kullanımda. 42 tane envanterde. 2029'a kadar aşamalı olarak emekliye ayrılacak.

Brezilya ve İtalya'nın ortaklaşa ürettiği AMX International'lar kullanılıyor. Toplam 24 adet, 2025'in sonuna kadar tamamının emekliye ayrılması planlanıyor.

Embraer EMB 314'ler ise kontrgerilla uçağı olarak yer alıyor. 68 adet envanterde.

Erken uyarı ve kontrol konusunda sadece Brezilya üretimi Embraer E-99'lar kullanılıyor.

Keşif uçağı olaraksa Embraer R-99 ve Embraer EMB 110'lar yer alıyor. Sırasıyla 3 ve 4 adet var.

Son olarak ABD'den alınan Learjet 35'ler mevcut. 6 tane envanterde.

Deniz devriye uçağı olaraksa 18 adet Embraer 110 ve 3 adet Lockheed P-3'ler kullanılıyor. Son araç, Amerikalı şirket Lockheed Martin tarafından satıldı.

Nakliye ve lojistik uçaklar konusunda öncü bir ülke. Çoğunlukla kendi üretip geliştirdiği araçları kullanıyor.

2 adet Airbus A330-200 kullanılıyor.

Embraer C-390'lar da havadan ikmal ve transferlerde bulunuyor. 7 adet envanterde. İspanya'dan CASA C-295'ler satın alındı, toplam 11 adet.

Embraer 100 ve Embraer 110'lar ise lojistik için yer alıyor. Embraer 120 ve Embraer 190 'lar da aynı amaç için görevli.

Son olarak, Amerikan üretimi Cessna 208 ve Embraer ERJ-145'ler de transfer için tercih ediliyor.

Helikopter konusunda tamamen dış alım yapıldı. Fransız üretimi Eurocopter EC725 ve EC 135'ler bulunuyor.

Eğtiim uçakları konusunda 3 ayrı ürün var. Embraer EMB 312, ülkenin kendi kapasitesi ile geliştirdiği eğitim uçağı.

Amerikadan Northrop F-5'ler de var. Son olarak Fransa'dan Eurocopter AS350'ler bulunuyor.

İHA talepleri İsrail'den karşılandı

İHA konusunda İsrail dominasyonu görülüyor. 4 adet Hermes 450, 3 adet Hermes 900 ve 2 adet IAI Heron'lar kullanılıyor. Ayrıca, 1 adet Hermes 900'de sipariş edildi.

Türkiye ile görüşmeler sürüyor. Bayraktar TB2 ile ilgileniyor. Henüz resmi bir anlaşma yok. Ama gelecekte beklenebilir.

2023 ve 2024'te Brezilyalı yetkililer Baykar'ı iki kez ziyaret etti. Ürünler hakkında fikir alışverişi ve Brezilya için uygunluğu görüşüldü. Aynı durum Bayraktar Kızılelma içinde geçerli.

Brezilya hangi askeri projeleri yürütüyor?

Brezilya, savunma sanayisini güçlendirmek ve dışa bağımlılığı azaltmak için hem yerel hem de uluslararası iş birlikleriyle projeler geliştiriyor.

Bayraktar'ın yanı sıra, Otokar TULPAR ve FNSS KAPLAN MT hafif tank test ediliyor.

Brezilya Kara Kuvvetleri, Temmuz 2023 ve Mayıs 2024’te Baykar’ı ziyaret etti, 3 adet SİHA alımı planlıyor

LAAD 2025 Savunma ve Güvenlik Expo fuarında TUSAŞ ve Embraer arasında mutabakat muhtırası imzalandı.

Türkiye'ye KC-390 nakliye uçağı satışı ve E2 jetinin Türkiye'de üretimi yapılması bekleniyor. Henüz kesin anlaşma kaleme alınmadı.

İsveçli şirket SAAB ile Embraer, ortak üretim ve teknoloji transferi üzeirne çalışıyor. Bunun için 36 adet JAS 39E Gripen uçakları alındı.

Bu hamle, Brezilya’yı 4.5 nesil savaş uçağı teknolojisinde bölgesel lider yaptı.

Ayrıca eskiyen F-5 ve AMX uçaklarını değiştirmek istiyor.

Embraer şirketi aviyonik ve montaj süreçlerinde etkili

Fransa ile Riachuelo sınıfı denizaltılar iiçin proje yürütülüyor.

Deniz Kuvvetleri’nin denizaltı filosunu modernize etmek ve nükleer denizaltı altyapısı oluşturmak istiyor.

4 adet Scorpene sınıfı dizel-elektrik motorlu denizaltı alımı yapıldı. İlki 2022'de teslim edildi.

Önemli bir detay var. Üretim Brezilya'daki Itaguaí tersanesinde yapılıyor.

Ek olarak, Álvaro Alberto nükleer denizaltısı geliştiriliyor. 2030'larda tamamlanması planlanıyor.

Tamamlanırsa, nükleer denizaltıya sahip yedinci ülke olacak.

Astros 2020 Programı ile de Astros 2 roketatar sistemini modernize etmek istiyor.

Yeni Zırhlı Araç Ailesi Projesi de devam ediyor. Eski EE-0 Cascavel ve EE-11 Urutu araçları değiştirilmek isteniyor.

İtalya’dan 98 adet Centauro II 8x8 zırhlı araç alındı.

Embraer ve AEL Sistemas, yerel İHA projeleri üzerinde çalışıyor. Falcão İHA'sı geliştiriliyor.

Brezilya ordusu yerel üretim ve ihracat konusunda ne durumda?

Brezilya’nın savunma sanayi, Savunma Sanayi Üssü (IDB - Indústria de Defesa Brasileira) tarafından koordine ediliyor.

Embraer, Super Tucano uçağını Şili ve Kolombiya'ya sattı.

Ek olarak, C-390 Millenium'larda Portekiz ve Macaristan'a satıldı.

Malezya ve Suudi Arabistan'a Astros 2 roketatar sistemleri verildi.

Ülke, yaklaşık yüzde 70 oranında yerli üretim oranına sahip

IMBEL tarafından üretilen IA2 tüfeği, piyadelerin kullanımına sunuldu.

2021 itibarıyla savunma ihracatı yaklaşık 2 milyar dolar.