NATO’nun Kosova’da bıraktığı görünmeyen zehir: Seyreltilmiş uranyum
NATO'nun 26 yıl önceki bombardımanında bıraktığı zehri hala toprakta. NATO’nun Kosova’da kullandığı uranyumlu mühimmat yüzünden yüzlerce asker ve sivil kanserle boğuşuyor.
1999’da Kosova semalarına yalnızca bombalar değil, görünmeyen bir zehir de bırakıldı. NATO’nun Sırbistan ordusuna karşı düzenlediği 78 günlük hava harekâtında kullanılan seyreltilmiş uranyum, yıllar sürecek bir hastalığın tohumlarını saçtı.
Bugün o savaşa katılan İtalyan askerlerin yanı sıra çok sayıda sivil kansere yakalandı.
Uranyumun izleri silinmedi
Bombaların çekirdeğinde yer alan seyreltilmiş uranyum, hedefe çarptığında radyoaktif toz haline geliyor. Bu toz, solunduğunda ya da toprağa karıştığında kanser, doğum kusurları ve genetik bozulmalar gibi kalıcı hasarlara yol açıyor.
NATO her ne kadar “siviller için kalıcı sağlık riski yok” dese de, yaklaşık 500 İtalyan asker uranyuma maruz kaldıktan sonra kansere yakalandı ve açtıkları davalarda tazminat kazandı.
Sorumluluk yerine getirilmedi
Birleşmiş Milletler, 2002’de uranyumlu mühimmat kullanan ülkelerin etkilenen devletleri bilgilendirmesi ve kirli bölgeleri temizlemesi gerektiğine karar verdi. Ancak Kosova’da hiçbir kapsamlı temizlik yapılmadı. NATO’nun savaş sonrası yükümlülükleri büyük ölçüde görmezden gelindi.
Bugün hala Kosova topraklarında radyasyon izleri mevcut. Eğer bu durum Avrupa’nın batısında yaşansaydı, alanlar çoktan kapatılır, uzman ekipler gönderilir ve mühimmat temizlenirdi. Ancak Balkanlar söz konusu olunca kimse dönüp bakmıyor.