SSBC dağılınca hangi ülkeler bağımsız oldu? İşte cevabı

SSCB'nin merkezi konumunda bulunan Rusya birliğin dağılmasının ardından 25 Aralık 1991'de bağımsızlığını ilan ederek Rusya Federasyonu adını aldı. 12 Aralık 1993 yılında ise anayasası değişti.

Rusya'nın yaşadığı değişimde doğrudan seçilen ilk lider olan Boris Nikolayeviç Yeltsin'in çok büyük bir payı oldu.

Sovyetler Birliği sırasında ve dağıldıktan sonra ABD ve IMF tarafından tavsiye edilen özelleştirme ve piyasa ve ticaretin serbestleştirilmesi de dahil olmak üzere "şok terapi" çizgisinde radikal değişiklikler içeren geniş kapsamlı reformlar yapıldı. Ancak tüm bunlar büyük bir ekonomik kriz ile sonuçlanmış olup 1990-1995 arasında GSYİH ve sanayi üretiminde %50 düşüş meydana geldi.

Sovyetler Birliği'nin dağılışı sırasında nüfusunun yarısı kadar olmasına rağmen Sovyetler Birliği'nin dış borçlarını üstlendi.

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği dönemi boyunca Sovyet tarım politikalarının uygulandığı bir merkez oldu. 1990 yılında meydana gelen ekonomik krizler ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin yıkılmasından sonra 16 Aralık 1991 yılında bağımsız olarak dünya arenasında yerini aldı.

Günümüzde Asya'nın güçlü ülkelerinden biri haline gelen Kazakistan'ın başkenti Astana nüfusu 18 milyona yakındır.

Türkmenistan birlikten ayrılanlar arasında bizim için en önemli ülkelerden biridir.

1989'dan başlayarak SSCB'de gerçekleştirilen reformlar sonucunda SSCB'yi oluşturan diğer cumhuriyetler gibi, 27 Ekim 1991 yılında bağımsızlığını ilan etti, 25 Aralık 1991 'de uluslararası çevrelerce tanındı.

27 Ekim 1990'da cumhurbaşkanlığına seçilen Saparmurat Niyazov 18 Mayıs 1992'de yeni anayasanın kabulünden sonra yapılan seçimde, yeniden cumhurbaşkanı seçildi.

21 Aralık 2006'da Niyazov'un ölümünden sonra 2007'deki seçimlerden Kurbankulu Berdimuhammedov galip geldi ve halen devlet başkanlığını yürütmektedir.

Başkenti Aşkabat olan ülkenin şu anki nüfusu 5 milyon 300 bindir.

Sovyetler Birliği'nin dağılması üzerine Ermenistan 23 Ağustos 1991'de bağımsızlığını ilan etti. Şiddetlenen Ermeni-Azeri savaşında Ermenistan, D. Karabağ ile Ermenistan arasındaki Laçın Koridoru'nu da işgal ederek D. Karabağ'ı fiilen kendisine ilhak etti. Azerbaycan'ın Ermenistan'a uyguladığı ekonomik ambargo, ülkede büyük sıkıntılara yol açtı. 1993'te Türkiye de Ermenistan'a karşı ambargoya katıldı. D. Karabağ savaşı 1994'te Rusya'nın dikte ettiği ateşkesle sona erdi.

Halen Ermenistan uluslararası topluluk tarafından Azerbaycan'a ait sayılan toprakların %20'ni (D. Karabağ ve Laçin Koridoru dahil) işgal altında bulundurmaktadır. Türkiye bu durumu gerekçe göstererek Ermenistan Cumhuriyeti ile diplomatik ilişki kurmaktan kaçınmış ve bu ülke ile sınırlarını trafiğe kapatmıştır.

Ermenistan şu an 3 milyondan fazla bir nüfusa sahip ve başkenti Erivan'dır.

Ekonomik kriz neticesinde Tacikistan'da yoksulluk ve işsizlik artmaya başladı. Bir süre sonra ülkenin her tarafında toplantı ve gösterilerin yapılmaya başlanması, Duşanbe'deki meydanların göstericiler tarafından aylarca işgalinden sonra Devlet Başkanı Kahar Mahkamov istifa etmek zorunda kaldı. 9 Eylül 1991'de Tacikistan Parlamentosu bir deklarasyon yayımlayarak Tacikistan'ın Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği'nden bağımsızlığını ilân etti ve 2 Mart 1992'de Birleşmiş Milletler üyeliğine kabul edildi.

Başkenti Duşanbe olan ülke şu an 8 milyon 600 bin civarında bir nüfusa sahip.

11 Mart 1990'da Litvanya'da bağımsızlık genelgesi yayımlandı, böylece Litvanya Sovyet hâkimiyetinden kurtulan ilk cumhuriyet oldu.

Sovyetler Birliği, bu girişimi; ülkeye ekonomik ambargo uygulayarak bastırmaya çalıştı.4 Şubat 1991'de, İzlanda Litvanya'nın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke oldu. 1991 Sovyet darbe girişimi sonrasında, Litvanya uluslararası platformda geniş ölçüde tanındı ve 17 Eylül 1991'de Birleşmiş Milletler'e katıldı. Sovyet orduları ülkeyi 31 Ağustos 1993'te terk etti. Litvanya bağımsızlığına kavuştuktan sonra, 1994'de NATO üyeliğine aday oldu.

Ülke, 2004 baharında NATO'ya ve 2007'deyse Avrupa Birliği'ne tam üye oldu.

Litvanya'nın başkenti Vilnius, nüfusu 3 milyondur.

Özbekistan, 20 Haziran 1990'da egemenliğini, 1 Eylül 1991'de bağımsızlığını ilan etti. 29 Aralık 1991 tarihinde düzenlenen referandumla bağımsızlık ilanı oyladı.

Özbekistan bağımsızlığını kazandıktan sonra gelişmiş ülkelerle özellikle ekonomik anlamda ilişkiler kurdu. Özbekistan çok eskiye dayanan köklü devlet geleneği sayesinde bağımsızlığını kazandıktan kısa süre sonra Orta Asya'nın güçlü devleti hâline geldi. Bağımsızlığından günümüze değin devlet başkanlığını İslam Kerimov yönetmektedir.

Başkenti Taşkent nüfusu 31 milyon 500 bin den fazladır.

1990'ların başları Kırgızistan'a yeni değişimler getirdi. Kırgızistan Demokratik Hareketi, Parlamento'nun desteğiyle önemli bir politik güç haline geldi. Kırgız Bilim Akademisi'nin liberal başkanı Askar Akayev 1990 yılının Ekim ayında başkan seçildi. Takip eden Ocak ayında Akayev, yeni hükümet yapılarını öne sürdü ve çoğunlukla daha genç ve reforma yönelik politikacılardan oluşan yeni bir hükümet tayin etti. 1990 yılının Aralık ayında Yüksek Sovyet, cumhuriyetin adını Kırgızistan Cumhuriyeti olarak değiştirmek üzere oy verdi. 1991 yılının Şubat ayında başkent Frunze'nin adı devrim öncesi adı olan Bişkek olarak değiştirildi.

31 Ağustos 1991'de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nden bağımsızlığı sağlayan Yüksek Sovyet oylaması takip etti. Akayev rakipsiz ilerledi ve oyların %95'ini alarak doğrudan yeni bağımsız cumhuriyetin başkanı seçildi.

1992'de Kırgızistan, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na katıldı.



Şu an başkenti Bişkek'tir ve 5 buçuk milyon nüfusu vardır.

SSCB'den ayrılan ülkeler içerisinde bizim için şüphesiz en önemli olanı Azerbaycan'dır.

Baltık Cumhuriyetlerinde olduğu gibi Azerbaycan'da da bağımsızlık hareketleri görülmeye başlandı. Azerbaycan SSCB'deki bağımsızlık hareketlerinden en önemlisi ülke tarihi açısından da milat niteliği taşıyan Kara Ocak olaylarıdır. 137 vatandaşının hayatını kaybettiği bu olaylar sonrasında ülkedeki milliyetçilik rüzgârı güçlendi.

Kara Ocak'tan sonra Azerbaycan Cumhuriyeti Bağımsızlık Bildirisi'ni kabul etti ve devlet bayrağı olarak Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin bayrağını kullanmaya başladı. 18 Ekim 1991'de Azerbaycan Yüksek Konseyi, ülkede yapılan referandum yoluyla Bağımsızlık Bildirisi'ni doğrulattı ve bağımsız oldu.

Türkiye ile çok yakın bağı bulunan ülkenin başkenti Bakü'dür ve 10 milyona yakın nüfusu vardır.

Moldova'nın bağımsızlık ve reformlara yönelik çalışmaları 1990 yılında arttı.

Serbest piyasa ekonomisine geçiş yolunda çalışmalara bu yıl içerisinde başladı. Yine aynı yılın ilkbaharında yapılan seçimlerde Moldova Halk Cephesi Parlamento'da çoğunluğu sağladı ve Anayasa'da bir dizi değişiklik yapıldı. 27 Ağustos 1991'de bağımsızlığını kazandı.

Bu hareketin ardından Ukrayna sınırında gümrük ofisleri açıldı ve Rus askerlerinin Cumhuriyet'ten ayrılması talep edildi, Moldova Ulusal Ordusu kuruldu.

Moldova halkı Rumenler ile tarihi ve kültürel bağlara sahip olmasına karşın Sovyetlerden ayrıldıktan sonra Romanya ile birleşmeyi kabul etmedi.

3 buçuk milyon nüfusa sahip olan ülkenin başkenti Kişinev'dir.

Beyaz Rusya Ukrayna'dan bir gün sonra 25 Ağustos'ta bağımsızlığını ilan etti ve ayrılan ülkeler arasında kentleşme ve sanayileşmeyi en hızlı şekilde yaşayan ülke oldu.

Türkiye Beyaz Rusya'nın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke oldu. Ayrıca Avrupa'da idam cezası veren tek ülkedir.

Beyaz Rusya'nın başkenti Minsk'tir ve yaklaşık olarak 10 milyon nüfusa sahiptir.

Ukrayna dağılan SSCB içinden çıkan en önemli ülkelerden biri. 8 Aralık 1991'de Beyaz Rusya, Rusya ve Ukrayna ortak bir karar alarak Sovyetler Birliği'ni resmen ortadan kaldırmaya karar verdi. Ukrayna 24 Ağustos'ta bağımsızlığını ilan etti.

Ukrayna, Çernobil Nükleer Faciası (1986), Euro-2012 Şampiyonası ve Turuncu Devrim (2004), Rusya ile yaşanan Kırım meselesi gibi olaylarla dünya kamuoyunun gündemine geldi.

Ukrayna'nın başkenti Kiev ve son verilere göre 44.573.205 nüfusa sahip

1990 yılında ilk seçilmiş Letonya SSC Meclisi, Egemenlik Deklarasyonu'nu yayınladı. Ardından 4 Mayıs 1990 tarihinde ülkenin ismi Letonya Cumhuriyeti olarak değiştirildi. 21 Ağustos 1991 tarihinde ise tam bağımsızlığını ilan etti.

2004 yılında da Avrupa Birliği'ne ve NATO'ya üye kabul edildi.

Başkenti Riga olan Letonya 2.291.000 nüfusa sahip.

Estonya, Sovyetler Birliği'nin en zengin cumhuriyetlerinden biriydi. 20 Ağustos'ta bağımsızlığını ilan etti. Bu tarih Estonya'da 'Estonya Ulusal Bayramı' olarak kabul edilir.

Ülke, 29 Mart 2004 tarihinde NATO'ya, 1 Mayıs 2004 tarihinde ise Avrupa Birliği'ne katılmıştır.

Estonya şu an 1.370.052 nüfusu ile Avrupa'nın ufak ülkelerinden biri, başkenti ise Tallinn.

1990'lı yıllarda Gürcistan'a güçlü bir bağımsızlık hareketi başladı. Dağılma sürecinde olan SSBC ile bağlarını kopartarak 31 Mart 1991 tarihinde referanduma gidilerek bağımsızlık yetkisi alındı, 28 Nisan 1991'de ise bağımsızlığını ilan etti.

Başkenti Tiflis olan Gürcistan şu an 3.729.500 kişilik bir nüfusa sahip ve Türkiye'nin ticaret yaptığı önemli ülkelerden biri.