Taşerondan kadroya geçiş: Motorlu kuryeler kadrolu olacak
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), motorlu kuryelerin ücret artışları ve özlük hakları için yaptıkları eylem sonrasında yeni düzenlemeler için harekete geçtiklerini belirtti. Yeni düzenleme önerisinde kadrolu kurye sayısını artırarak, motorlu kuryelerin taşerondan kadrolu sisteme geçmelerini sağlamak olduğu belirtildi. Böylece şirketler sağlık masrafından sorumlu tutulacak, “Benim çalışanım değil” diyemeyecek.
Salgın sürecinde hızla gelişen e-ticaret firmaları ve bazı marketlerin kendi kurdukları kurye ağı motorlu kurye sisteminde kaosa sebep oldu. Özellikle şirketlerin kuryeleri kendi bünyesinde istihdam etmek istememeleri nedeniyle geliştirdikleri “esnaf kurye” modeli de sıkıntılara neden oldu. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu da yaşanan sorunlara çözüm bulmak için harekete geçti. Geçtiğimiz yıllarda kargo ve posta şirketlerine yüzde 10 özmal şartı getirirken, bu durum bazı e-ticaret firmalarınca tepkiyle karşılanmış ve konu Ticaret Bakanlığı’na taşınmıştı.
Yüzde 10 özmal şartı yürürlükte
Yeni Şafak'ın haberine göre Bakanlığın da onayıyla şirketlere çalıştırdıkları toplam motorlu kurye sayısının yüzde 10’u kadarını kendi bünyelerinde istihdam etme şartı yürürlüğe girmişti.
Türkiye’de 200 bini aşkın motorlu kurye bulunurken, şirketlerin uyguladığı esnaf kurye modeli ile bunların küçük bir bölümü e-ticaret firmalarının kendi çalışanı olarak görev yapıyor. Geri kalanı, kendi şahıs şirketini kurarak “esnaf kurye” adı altında, hizmet verdikleri şirketle iş ortaklığı sözleşmesi imzalayarak taşıdığı kargo sayısı kadar ücret alıyor. Mevcut sistem, şirketlerin çalışanlara karşı sorumluluğunu ortadan kaldırırken, kurye bir iş kazası dahi geçirse hiçbir sorumluluğu bulunmuyor. Edinilen bilgiye göre BTK, sorunun çözümü noktasında ilk etapta uygulanan yüzde 10 “özmal” yani kendiekipmanını bulundurma ve istihdam şartını artırarak, kadroya geçişi hızlandıracak.
Şirketler yasal sorumlu olacak
Ardından diğer ilgili bakanlıklarla da görüşmeler gerçekleştirilerek bu şirketlerin çalıştırdıkları motorlu kuryelere karşı yasal sorumlu olmaları sağlanacak. Yani şirketler kendisi için çalışan ve iş kazası geçiren bir kuryenin sağlık masraflarından sorumlu olacak. Yeni düzenleme ile şirketler, çalıştırdıkları her kuryeye karşı yasal sorumlu olacaklar.
Binlerce kazaya karıştılar
Salgın döneminde sayıları hızla artan motorlu kuryeler zamanla yarışlarında binlerce kazaya karıştı, bunlardan bazıları ölümle sonuçlandı. Buna göre, görüldüğü Mart 2020’den Mart 2021 tarihleri arasında motorlu kuryeler yaklaşık 63 bin kazaya karıştı. Bir kuryenin günlük mesaisinde 7-10 kez kaza atlattığı ifade ediliyor.