Tüm yönleriyle Katar Krizi

Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri Mısır ve Yemen, Libya, Katar ile diplomatik ilişkilerini kestiklerini duyurdu.

Suudi Arabistan Resmi Haber Ajansı SPA'da yayınlanan Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, ülkenin milli güvenliği için Katar ile tüm diplomatik ilişkilerin kesildiği, deniz ve hava sınırlarının da kapatıldığı bildirildi.

Açıklamada, "Doha'nın açık ve gizli gerçekleştirdiği ciddi ihlaller, terör örgütlerini barındırarak teröre destek vermesi, basın yayın organlarında terör örgütlerinin propagandasını yapması, Katif ilindeki İran bağlantılı terör eylemlerini desteklemesi, aşırıları barındırması, Yemen'deki Husi militanları desteklemesi sonrasında Suudi Arabistan'ın bu kararları almak durumunda kaldığı" belirtildi.

Bu kararların aynı zamanda "Katar'ın Bahreyn'de desteklediği terör eylemleri sonrasında kardeş ülke Bahreyn ile dayanışma çerçevesinde alındığı" ifade edilen açıklamada, karar gereği Suudi Arabistan vatandaşlarının Katar'a seyahati ve ülkede sürekli oturumu ile Katarlı vatandaşların ülkeye gelmesi ve transit hava limanlarını kullanmasının yasaklandığı kaydedildi.

Suudi Arabistan'da bulunan Katar vatandaşlarının güvenlik gerekçesiyle 14 günde ülkeyi terk etmesi gerektiği vurgulanan açıklamada, ilişkilerin kesilmesi işleminden Hac ve Umre yapacak Katarlıları etkilemeyeceği aktarıldı.

Bahreyn, BAE ve Mısır da Katar ile diplomatik ilişkileri kesti

BAE resmi haber ajansı ENA'da yayınlanan Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, Bahreyn ve Suudi Arabistan'ın Katar ile ilişkileri kesme kararının desteklendiği, BAE'nin de Katar ile tüm diplomatik ilişkileri kestiği belirtildi.

Ülkede bulunan Katarlı diplomatların 48 saat içinde, Katar vatandaşlarının da 14 gün içinde ülkeyi terk etmesi gerektiği, BAE vatandaşlarının da Katar'a seyahatinin yasaklandığı bildirildi.

Açıklamada, Katar ile deniz ve hava sınırlarının da kapatıldığı kaydedildi.

Mısır Dışişleri Bakanlığı da "düşmanca tutumları" nedeniyle Mısır'ın Katar ile diplomatik ilişkilerini kestiğini bildirdi.

Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Katar’ın "El Kide ve DEAŞ fikrini yaydığı, Sina Yarımadası’ndaki terör örgütlerini desteklediği, ayrıca Mısır ve diğer Arap ülkelerinin iç işlerine karıştığı" ifadesi kullanıldı.

Son olarak Yemen ve Libya da Katar'la ilişkileri kestiğini duyurdu

Katar’dan ilk tepki

Katar Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Mısır'ın kendisi ile diplomatik ilişkileri kesmesine ilişkin yaptığı ilk açıklamada, "Karardan üzüntü duyuyoruz. Körfez ülkelerinin Katar'la ilgili kararı gerekçesiz ve haksız bir karar. Katar'a karşı alınan bu karar geçersiz kalacaktır. Ortaya atılan iddialar gerçek dışı. Bu diplomatik kesinti, Katar vatandaşlarının hayatını etkilemeyecek." ifadelerine yer verdi.

Türk Dışişleri'nden Katar krizine ilişkin ilk açıklama geldi

Katar'daki krize ilişkin konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, diyalog çağrısında bulundu. Çavuşoğlu, "Hepimizi üzen bir gelişme oysa biz körfez bölgesini birliğini beraberliğini kendi birlik beraberliğimiz olarak görüyoruz ve buna katkı sağlıyoruz. Çok sayıda ortak çalışmamız var. Her bakımda bu dayanışma önemli elbette sorunlar yaşayabilir ülkeler ama her şartta diyalogun devam etmesi lazım ki var olan sorunlar barışçıl yoldan aşılsın. Biz var olan tablodan üzüntü duyduk. Aşılması için elimizden geleni yapmaya hazırız." yorumunda bulundu...

İran'dan ilk açıklama

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin özel kalem müdür yardımcısı Hamid Aboutalebi, Twitter üzerinden paylaştığı mesajda "Yaşananlar kılıç dansının ilk sonucu" ifadelerini kullandı. Trump, Riyad ziyareti sırasında Suudi Arabistanlı yetkililerle kılıç dansı yapmış, dansın görüntüleri sosyal medyada günlerce konuşulmuştu.

Katar, Yemen'deki Uluslararası Koalisyon'dan çıkarıldı

Bu arada, Katar'ın Suudi Arabistan öncülüğünde Yemen'de Husilere karşı oluşturulan Uluslararası Koalisyon'daki rolünün sona erdiği bildirildi.

Suudi Arabistan'ın resmi haber ajansı SPA'da yayınlanan Koalisyon Komutanlığı açıklamasında, Uluslararası Koalisyon'un, "Yemen’de terörizmi güçlendirmesi ve darbeci milislerle ilişkilerinden dolayı" Katar'ın koalisyondan çıkarılmasına karar verdiği kaydedildi.

Katar ile Arap ülkeleri arasındaki siber saldırı krizi

Katar Resmi Haber Ajansı (QNA), 23 Mayıs gecesi Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani'ye atfedilen "ABD'ye karşı ve İran'ı destekleyici" açıklamalar yayınlamıştı. Açıklamalar kısa süre içinde medyada geniş şekilde yer almıştı.

Bundan birkaç saat sonra açıklama yapan Katar hükümeti İletişim Dairesi Direktörü Şeyh Seyf bin Ahmed Al Sani, QNA sitesinin siber saldırıya uğradığını duyurmuştu. Katar Dışişleri Bakanlığının açıklamasında da QNA'nın siber saldırıya uğradığı ve yayınlanan haberlerin gerçeği yansıtmadığı, medya organlarından bu açıklamaları dikkate almamaları talep edilmişti.

Etihad seferlerini durdurdu

Arap dünyasında yaşanan diplomatik krizin ardından Birleşik Arap Emirlikleri merkezli havayolu firması Etihad da Katar uçuşlarını askıya aldığını duyurdu. Etihad'dan yapılan açıklamada, Katar'a yapılan ve Katar'dan yapılacak tüm seferlerin iptal edildiği açıklandı.

Abluka Katar'ı nasıl etkiler?

Yiyecek kıtlığı ve enflasyon ihtimali

Çöl ülkeleri, doğaları gereği gıda yetiştirmekte zorlanıyor. Ve karayoluyla tek girişin Suudi Arabistan sınırı üzerinden olduğu Katar'da gıda güvenliği önemli bir sorun. Her gün yüzlerce kamyon sınırı geçiyor ve Katar'a gıdanın yaklaşık yüzde 40'ının bu yolla girdiği belirtiliyor. Katar havadan ve denizden gıda ithalatına mecbur kalacak görünüyor. Bu durum da enflasyona yol açabilir ve Katar halkını etkileyebilir.

Uçuşların iptal edilmesi

Katar’ın başkenti Doha üzerinden Asya ve Avrupa'yı birbirine bağlama iddiasıyla büyüyen Qatar Airways diplomatik ilişkilerin kesilmesinden en zararlı çıkacak kuruluş olabilir. Dubai, Abu Dabi, Riyad ve Kahire'ye uçuşları durması öte yandan bölgenin geniş kesimlerindeki hava sahalarından yasaklı olmaları da Qatar Airways'i olumsuz etkileyebilir.

İnşaatta çıkabilecek olası kriz

Yeni bir liman, bir tıp bölgesi, metro projesi ve 2022 Dünya Kupası için 8 yeni stadyum Katar'da şu an süren bilinen inşaat projelerinin bazıları. Aralarında beton ve çeliğin de bulunduğu başlıca malzemeler ülkeye deniz yoluyla ve karadan Suudi Arabistan üzerinden getiriliyor. Sınırın kapatılması gıda gibi inşaat malzemelerinin fiyatlarında artışa ve teslimatlarda gecikmelere neden olabilir.

Muhtemel insan gücü yasağı

Altı ülkenin Katar ile diplomatik ilişkileri kesme kararı alması ile birlikte Suudi Arabistan, BAE ve Bahreyn vatandaşlarının Katar'a seyahatleri yasaklanıyor. Bu ülkede yaşayanların da 14 gün içinde ayrılması isteniyor. Suudi Arabistan, BAE ve Bahreyn'de yaşayan Katarlıların da bu ülkeleri terk etmek için 14 günü var. Mısır'ın benzer bir yasak koyması çok daha önemli sonuçlara yol açabilir. Çünkü Katar'da mühendislik, tıp ve inşaat sektörlerinde çalışan 180 bin Mısırlı yaşıyor. Bu boyuttaki bir işgücünün kaybı, Katar'da iş yapan yerel ve uluslararası firmalar için sorun yaratabilir.

Yüz ölçümü küçük etkisi büyük ülke: Katar

2 milyon nüfusa yakın olan Katar yüzölçümüne kıyasla çok daha etkin bir ülke. Katar, adını Ulusalararası Hava Yolu şirketi Qatar Airways, uluslararası haber kanalı El Cezire ve 2022 Dünya Kupası'nı düzenleyecek olmasıyla tüm dünyaya duyurdu.

Bunun yanı sıra Katar, dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz ihracatcısı(LNG) olmasıyla ve petrol rezervleriyle dünyanın en zengin ülkelerinden biri. Uzmanlara göre Katar'ın enerji ihracaatı gerilimden fazla etkilenmeyecek.

Öte yandan Katar, Ortadoğu’daki en büyük kişi başına sermaye gelirine sahip, kişi başına milli geliri dünyada en yüksek olan ülkelerden biri. Kişi başına düşen milli gelirin 102 bin dolar seviyesinde olduğu ülke, yüzde 0.4’lük işsizlik oranıyla bu alanda dünyada ikinci sırada yer alıyor.

Katar'ın siyasi yapısı ve Katar-Türkiye ilişkileri

Adım adım ben geliyorum diyen kriz

2014’te de aynı süreç yaşanmıştı

Bugün Körfez'de yaşanan krizin bir benzeri, 2014'te de yaşanmıştı. 5 Mart 2014 tarihinde Suudi Arabistan, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri büyükelçilerini Katar’dan çektiklerini açıklamışlardı. Katar’ı, 2013 Kasım ayındaki mutabakata uymayarak, bölgedeki ülkelerin güvenlik ve istikrarını bozmakla suçlamışlardı.