YouTube’de izleyebileceğiniz restorasyonlu Yeşilçam başyapıtları

HAKAN KARA
Abone Ol

Türkiye'de sinemaya dair faaliyetleri ve sinema kültürünü ifade eden Yeşilçam aynı zamanda Türk sineması demektir. Yeşilçam’ın ödüle doymayan baş yapıtları, restorasyon yapıldıktan sonra dünyaca ünlü popüler video paylaşım sitesi YouTube’de yayınladı.

Türkiye'de 2015 yılı itibariyle 2356 salon yer alıyor. 2015 yılında toplamda 60 milyondan fazla kişi sinemada film izledi. Fakat sinemamız beklenen başarıları bir türlü elde edemese de zaman içerisinde başarılı yapımlarda ortaya çıktı. Uluslar arası ödüller alan filmlerimiz oldu; geçmişte başarılı olmuş ve popüler sinema sitesi IMDb üzerinde hatırı sayılır oy alan filmlerden bazıları restorasyon yapılarak YouTube üzerinde paylaşıldı. İşte o filmlerden bazıları:
0. Şoför Nebahat – 1960 (IMDb puanı 7.0)
Senaryosunu Atilla İlhan, Atıf Yılmaz ve Metin Erksan'ın yazdığı bu film hayatını kazanmak zorunda kalıp şoförlük yapan Nebahat'la, ona musallat olan Gececi Neşet'i anlatıyor.

Filmin oyuncu kadrosunda Sezer Sezin, Kenan Pars, Kadir Savun, Diclehan Baban gibi isimler yer alıyor.
0. Duvar – 1983 (IMDb puanı 8.1)
Duvar filmi 1983 yılına ait olup yönetmenliğini Yılmaz Güney'in üstlendiği filmdir. Filmde usta oyunculardan Tuncel Kurtiz de yer almaktadır. Film, çeşitli suçlar yüzünden cezaevinde kalan bir grup çocuğun hikâyesini anlatır. Ankara Merkez Cezaevi'nin dördüncü koğuşunda kalan çocuklar bir yandan açlık ve yoksullukla diğer yandan da gardiyanların işkenceleriyle mücadele eder. Çocuklar, her türlü kanun dışı uygulamanın yaşandığı bu cezaevinden başka bir yere nakil olmak ister. Verdikleri dilekçeler işe yaramaz. İçlerinden kaçmaya çalışanlar öldürülünce çocuklar çareyi isyan etmekte bulur. İsyanın sonunda başka bir cezaevine gönderilen çocuklar hiç de hayal etmedikleri şartlarla karşılaşacaktır.

Filmin oyuncu kadrosunda Tuncel Kurtiz, Ayse Emel Mesci Kuray, Malik Berrichi, Nicolas Hossein, Isabelle Tissandier, Ahmet Ziyrek, Ali Berktay, Zeynep Kuray gibi isimler yer almaktadır.
0. Susuz Yaz – 1963 (IMDb puanı 8.0)
Metin Erksan'ın David E. Durston'la birlikte yönettikleri filmin senaryosunu yine Metin Erksan, Necati Cumalı'nın 1962'de yazdığı aynı adlı hikayesinden uyarlayıp yazmıştı. Filmin başlıca rollerinde Erol Taş, Hülya Koçyiğit ve aynı zamanda filmin yapımcısı da olan Ulvi Doğan oynamışlardır. Hülya Koçyiğit'in sinemadaki ilk filmidir. “Susuz Yaz” aynı zamanda Erol Taş'ın figüran değil de başrol oyuncusu olarak oynadığı ilk filmidir. Filmin özgün müziğini Yunanistan'ın Akademi Ödüllü bestecisi Manos Hacidakis bestelemiştir. Hacidakis aynı yıl Topkapı filminin müziğini de yapmıştı. Çekimleri Necati Cumalı'nın hikayesinin geçtiği yerde, yani İzmir'in Bademler köyünde 9 ayda gerçekleştirilen film susuzluk ve kadınsızlık temasını işler. Necati Cumalı'nı avukatlık yaptığı yıllardaki gözlemlerine dayanan bu psikolojik – toplumsal filmde çiftçi Osman (Erol Taş) arazisinde çıkan suyu kendi başına sahiplenmek ister, ancak suya ihtiyaçları olan diğer köylüleri karşısına alır. Bu çatışmada hapse düşen kardeşi Hasan'ın (Ulvi Doğan) karısı Bahar'a da (Hülya Koçyiğit) göz koyar.

Türkiye'de sansür engeline takılan, bu nedenle de ilk gösterimi Haziran 1964'te Berlin Film Festivali'nde yapılan “Susuz Yaz”, bu festivalin büyük ödülü olan Altın Ayı'yı kazanmış ve Türk sinema tarihinde uluslararası ödül kazanan ilk film olmuştur.
0. Yılanların Öcü - 1962 (IMDb puanı 7.7)
Yaşlı annesi Irazca, karısı Hatçe ve üç çocuğu ile yaşayan yoksul bir köylü olan Bayram'ın evinin önüne Köy Kurulu üyelerinden Haceli, Muhtar'ın da desteği ile ev inşa etmek ister. Evlerinin önüne ev yapılmasını istemeyen aile Haceli ve muhtarla mücadele eder. Aile muhtar ve Haceli'nin tüm oyunlarına rağmen uzlaşmaz bir mücadele verir.

Filmin oyuncu kadrosunda Ali Şen, Erol Taş, Fikret Hakan, Aliye Rona, Kadir Savun gibi isimler yer alıyor.
0. Canım Kardeşim – 1973 (IMDb puanı 8.8)
Canım Kardeşim, yönetmenliğini Ertem Eğilmez'in üstlendiği, 1973 yapımı bir Türk filmidir. Dram türündeki bu sinema filminin başrollerini Tarık Akan, Halit Akçatepe ve dönemin çocuk oyuncusu Kahraman Kıral paylaşmıştır. Küçük Kahraman, ağabeyi ve ağabeyinin sadık arkadaşı Halit,birlikte yoksul ama neşeli bir hayat sürdürmektedir. Devamlı bir işleri olmayan ve günlerini daha çok aylaklıkla geçiren bu ikilinin mutluluğu öğretmenin Kahramanla ilgili bir gerçeği ortaya çıkarmasıyla son bulur. Yapılan sağlık taramalarının ardından kan kanseri olduğu anlaşılan Kahramanın en büyük isteği ise bir televizyondur. Halit ve ağabey bundan sonra tüm güçlerini bir televizyon alabilmek için harcayacaktır.
0. Çiçek Abbas - 1982 (IMDb puanı 8.2)
Şakir sahtekar ve dolandırıcı bir minibüs şoförüdür. Çiçek Abbas ise Şakir'in muavinliğini yapmaktadır ve Şakir'in tam aksine son derece saf, iyi niyetli ve dürüst bir adamdır. Ancak ikisi de aynı kıza sevdalanır ve aralarında büyük bir çekişme başlar.

Filmin oyuncu kadrosunda İlyas Salman, Şener Şen, Ayşen Gruda gibi isimler yer alırken yönetmen koltuğunda Sinan Çetin yer alıyor.
0. Gurbet Kuşları - 1964 (IMDb puanı 7.5)
Halit Refiğ, filmin çekildiği dönemin, yani 1960'ların en önemli toplumsal meselesi olan göç olgusuna bakışıyla bir ilki gerçekleştirmiştir. Senaryosunu Orhan Kemal'le birlikte yazdığı bu önemli filminde Refiğ, daha iyi bir yaşam sürebilmek için Kahramanmaraş'tan İstanbul'a gelen bir ailenin verdiği yaşam mücadelesini ve çöküşünü anlatır. Muhteşem siyah beyaz görüntülere sahip filmin başında ataerkil ailenin babası uyarır: “Dikkat edin, birbirimizi yitirmeyelim.” Nitekim ekonomik ve kültürel sorunlarla baş edemeyen aile, büyük umutlarla geldiği bu dev kente “kurban” verecektir. Filmde göçe neden olan çaresizlik kadar, kentin taşraya hazırlıklı olmadığının da altı çizilir. İstanbul'un sembollerinden Haydarpaşa Garı finalde “kara tren”le terk edilen hüzünlü bir platformdur. Ve bu ne ilk ne de sondur; göç sürmektedir.

Filmin oyuncu kadrosunda Cüneyt Arkın, Filiz Akın, Tanju Gürsu, Önder Somer, Danyal Topatan gibi isimler yer alıyor.
0. Sultan - 1978 (IMDb puanı 7.8)
Sultan, yönetmenliğini Kartal Tibet'in üstlendiği, dram ve komedi türlerindeki 1978 yapımı Türk filmi. Başrollerini Türkan Şoray ile Bulut Aras paylaşmaktadır. İstanbul'un varoşlarında geçen filmde, mahallenin genç ve yakışıklı genci ve aynı zamanda mahalle muhtarının oğlu olan Kemal (Bulut Aras) minibüsçülük yapmaktadır. Mahallede pek çok genç kız ile çıkmakta olan Kemal, bir gün Sultan'ı (Türkan Şoray) elde etmeyi planlar. Ancak çetin ceviz çıkan kız yakışıklı genci bayağı bir hırpalar. Bu esnada genç kıza gerçekten aşık olur. Diğer taraftan mahalle muhtarına gelen bazı kişiler gecekonduların bulunduğu yeri satın almış ve herkesi evlerinden atmak istemektedirler. Mahalleli ve muhtar arasında kıyasıya bir kavga başlar. Mahallede en son kalan dul kadın ve birkaç aile daha başka bir yere ev yapmak üzere göç ederken, yakışıklı delikanlı dul kadının peşinden giderek ona evlenme teklif eder.
0. Bonus 1:
Türk sinemasında yıllar içerisinde yapılan filmlerin tam listesine sayfasından ulaşabilirsiniz. Popüler sinema sitesi IMDb üzerindeki listeye ise adresinden ulaşabilirsiniz. Özellikle sinema tutkunları için iyi bir arşiv olacak listelerdir. Ayrıca bir YouTube kullanıcı tarafından oluşturulmuş listesine de bakabilirsiniz.
0. Bonus 2:
Film restorasyonu işlemi nasıl yapılır? Öncelikle 16mm. ve 35mm. negatif veya pozitif filmin 2K veya 4K çözünürlükte dijital ortama kare kare aktarılır. Tarama sürecinde gerçekleşen sınırlı orandaki temizliğin ardından, dijital ortamda film Restorasyon Süitine aktarılır ve barındırdığı hatalar teşhis edilir ve çıkan tanıya göre filmin geri kalanı bu hatalardan bütünüyle arındırılmaya çalışılır. Dijital Restorasyona eş zamanlı olarak film planlara ayrılır ve tekrar mümkün olduğunca doğal renk tonlarına kavuşturulur. Dijital ortama aktarılan sesler dip gürültüsü ve çıtırtılardan montaj gürültülerinden arındırılır, ses seviyeleri eşitlenir, dudak senkronizasyonu yapılır ve tekrar mikslenerek filme eşlenir. Son olarak filmin çıktısı istenen şekilde alınır.